भदौ २४, २०८०
संघीयताप्रति नै वितृष्णा जगाउने गरी कोशी प्रदेशसभामा भइरहेको संविधानको खेलबाडमाथि सर्वोच्चले रोक लगाइदिएको छ । मुख्यमन्त्रीका रूपमा कांग्रेस संसदीय दलका नेता उद्धव थापाले प्रदेश सभामा लिएको विश्वासको मतसम्बन्...
उत्तर कोरियाका शासक किम जोङ उन र दक्षिण कोरियाका निर्वाचित राष्ट्रपति मून जे-इन शुक्रवार सीमावर्ती पानमुनजोम गाउँमा एक-अर्कालाई भेट्न उपस्थित थिए । यो भेटघाट संसारभरि नै ठूलो समाचार शीर्षक बनेको छ किनभने यसले कोरियाली प्रायद्वीपलाई आणविक हतियारमुक्त गराउने बाटो खोल्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
सन् १९५०-५३ को दुई कोरियाबीचको लडाञीपछि पनि जारी रहेको तनाउको क्रममा भएका अनेक हिंसात्मक घटनाले कोरिया आणविक युध्दमा फस्न सक्ने र त्यसो भएमा सम्पूर्ण विश्व अशान्त हुने जोखिम थियो । केही महिना अघिसम्म दक्षिणसित चर्को वाक्युध्दमा समेत संलग्न उत्तर कोरियाका शासकले हालैका महिनामा एकपछि अर्को गर्दै आणविक परीक्षणहरू गरेर जापान र संयुक्त राज्य अमेरिकालाई पनि झस्काएका थिए । अहिले एकाएक हृदय परिवर्तन भई किम दक्षिणसित सम्पर्कमा आउन राजी भएको पाइयो । केही सातामा उनले डोनाल्ड ट्रम्पसित भेट्ने चर्चा भैरहेको छ । यी प्रयत्नहरू विश्वमा बढिरहेको अशान्तिलाई मत्थर गर्न प्रभावकारी हुने आशा पैदा भएको हो । नेपाल सरकारले ‘पानमुनजोम घोषणा’ लाई स्वागत गरेको कुरालाई यसै सन्दर्भमा हेर्नु सामयिक हुनेछ ।
तर शुक्रवारको भेटघाटबाट पश्चिमी विश्व ‘चाहिनेभन्दा बढी’ उत्साहित हुन चाहिरहेको छैन । यस नविनतम् घटना-विकासलाई सावधानीका साथ ‘सकारात्मक’ भनिरहेको अवस्था छ । सावधानीको शैली सही नै हो, किनभने कोरियाली प्रायद्वीप युध्दको जोखिमबाट मुक्त हुने अवसर कम्तिमा चार पटक गुमिसकेका छन् । अर्को कुरा, उत्तर कोरियाका किम लोकतान्त्रिक प्रणालीबाट निर्वाचित राष्ट्राध्यक्ष होइनन् र यिनलाई कुन हदको जनसमर्थन छ, यसै भन्न गाह्रो छ । कोरियाली युध्दताका उत्तरलाई मद्दत गर्ने चीन र रुस (साविकको सोभियत संघ) यतिखेर कोरियाबारे खास उत्साहित देखिएका पनि छैनन् । उता, दक्षिण कोरियाको अभिभावक रहँदै आएको अमेरिकाका राष्ट्रपति ट्रम्प पनि पश्चिमी विश्वले भरोसालायक नेताको रूपमा स्वीकार गरिएका व्यक्तित्व हुन सकेका छैनन् ।
पानमुनजोम घोषणापत्रले ‘पूर्ण आणविक निशस्त्रीकरण’ को इच्छा प्रकट गरे तापनि त्यो सहजै वा निकट भविष्यमै हासिल हुने अपेक्षा गर्न सकिंदैन । यसमा सुसंगत उपायहरू अवलम्बन गरेर विश्वासको वातावरण निर्माण नगरिएसम्म उत्तरका किमले धम्कीका भाषा र व्यवहार पूरै त्यागे भनेर ढुक्क हुन असम्भव छ । तसर्थ तत्काललाई विश्व समुदायले ‘पर्ख र हेर’ को नीतिमा अडिन दिएको सङ्केतलाई समयोचित नै मान्नु बेश हुनेछ ।
संघीयताप्रति नै वितृष्णा जगाउने गरी कोशी प्रदेशसभामा भइरहेको संविधानको खेलबाडमाथि सर्वोच्चले रोक लगाइदिएको छ । मुख्यमन्त्रीका रूपमा कांग्रेस संसदीय दलका नेता उद्धव थापाले प्रदेश सभामा लिएको विश्वासको मतसम्बन्...
लोकान्तर सञ्चार प्रालिद्वारा सञ्चालित लोकान्तर डट्कम (Lokantar.com) स्थापनाको सात वर्ष पूरा गरेर आजदेखि आठौं वर्षमा प्रवेश गरेको छ । यस अवसरमा सबैभन्दा पहिला हामी हाम्रा समस्त पाठक, विज्ञापनदाता र शुभेच्छुकहरूप्...
संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टिनियो गोटरेसको भ्रमणका बेला नेपालको शान्ति प्रक्रिया फेरि एकपटक अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमाझ चर्चाको विषय बनेको छ । नेपालको शान्ति प्रक्रियाको शुरूआती चरणमा राष्ट्र संघले सहजीक...
काठमाडौं जिल्ला अदालतको एक आदेशका कारण बाँसबारी छालाजुत्ता कारखानाको सरकारी जग्गा घोटाला प्रकरणको अनुसन्धान यत्तिकै रोकिने हो कि भन्ने चिन्ता बढेको छ । जग्गा हिनामिनाबारे नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्...
प्रतिनिधिसभाको पहिलो अधिवेशनमा नेता/सांसदको हाजिरी लोकान्तर डट्कमले सार्वजनिक गरिदिएपछि नेताहरूको जवाफदेहिताको बहस शुरू भएको छ । जनप्रतिनिधिको सर्वोच्च थलो संसद्मा ठूला भनिएका दलका शीर्ष न...
कार्यभार सम्हालेको एक वर्ष पुगेको अवसरमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले मंगलबार राष्ट्रका नाममा सम्बोधन गर्दै कार्यशैली परिवर्तनको घोषणा गरेका छन् । ४५ मिनेट लामो सम्बोधनमा प्रचण्डले एक वर्षमा...
ललितपुरको गोदावरीस्थित सनराइज हलमा नेकपा (एमाले)का दुई महत्वपूर्ण कार्यक्रम भए । एमालेको प्रथम विधान महाधिवेशन (२०७८ असोज १५ र १६ गते) सनराइज हलमै भएको थियो । विधान महाधिवेशनले विभाजनदेखि चौतर्फी घेराबन्दी...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...