काठमाडौं, ३१ जेठ – क्याम्ब्रिज एनालाइटिका डेटा लीक भएपछि फेसबूक पनि विवादमा तानिएपछि मार्क जुकरबर्गले अमेरिकी संसद्को माथिल्लो सदनमा स्पष्टीकरण दिनुपरेको थियो ।

त्यतिखेर उनले प्रयोगकर्ताको निजी जानकारी, रुचि–अरुचि जान्नका लागि उसको कम्प्युटरको कीबोर्ड र माउसको मुभमेन्टसम्ममा पनि नजर राख्ने गरेको स्वीकार गरे । तपाईंको कम्प्युटरमा फेसबूक लगइन छ भने माउसको हरेक
क्लिक र कीबोर्डको हरेक प्रयोगको खबर फेसबूककहाँ पुग्छ । 

प्रयोगकर्ता कुनै कन्टेन्टमा कतिबेरसम्म बस्छ भन्ने जानकारी फेसबूकले यसमार्फत पत्ता लगाउँछ । यही हिसाबले उसले प्रयोगकर्तालाई विज्ञापन देखाउँछ । 

फेसबूकको प्राइभेसी पोलिसीका विषयमा निरन्तर प्रश्न उठ्ने गरेका छन् । अमेरिकी सिनेटमा मार्क जुकरबर्गलाई सोधिएको अनेक प्रश्नको उत्तर उनले तत्कालै दिएका थिए भने बाँकी प्रश्नको जवाफ दिनका लागि उनलाई समय
छुट्ट्याइएको थियो । 

उनलाई कुल दुई हजार प्रश्न सोधिएको थियो । फेसबूकले ४५४ पृष्ठमा यी दुई हजार प्रश्नको उत्तर दिएको थियो । 

फेसबूकले यसरी राख्छ नजर :

डिभाइस इन्फर्मेसन : तपाईं जुन कम्प्युटर, मोबाइल वा डिभाइसबाट फेसबूक लगइन गर्नुहुन्छ, त्यसको जानकारी फेसबूकले पाउँछ । जस्तो, डिभाइसमा कति स्टोरेज बाँकी छ, कुन कुन फोटो छ, कतिवटा नम्बर सेभ छन् ।

एप इन्फर्मेसन : फेसबूकलाई प्रयोगकर्ताको डिभाइसमा कुन कुन एप छन् भन्ने पनि थाहा हुन्छ । युजरले कुन एपलाई कति समय दिन्छ भन्ने आधारमा उसले डाटाबेसमा युजर प्रोफाइल सेभ गरिदिन्छ । 

डिभाइस कनेक्सन : युजरले कुन नेटवर्क प्रयोग गरिरहेको छ वा कुन वाइफाइ चलाइरहेको छ भन्ने पनि फेसबूकले थाहा पाउँछ । फेसबूकले डिभाइस जीपीएसमा पनि नजर राख्छ जसले गर्दा उसलाई प्रयोगकर्ताको लोकेसन पत्ता लाग्छ । 

यसबाहेक फेसबूकले ब्याट्री लेभल र क्यामरा इन्फर्मेसन पनि राख्छ । फेसबूक एपले युजरको डिभाइसको बढी ब्याट्री त लिइरहेको छैन भनी हेरेर त्यही हिसाबमा एप अप्डेट गर्छ । 

यसअघि फेसबूकले क्यामरा र माइक्रोफोनमा नजर राखेको कुरा अस्वीकार गर्दै आएको थियो । तर अहिले त्यसो गर्ने गरेको उसले कबुलेको छ । त्यही हिसाबमा उसले युजरलाई फेसबूक एपमा फिल्टर र अन्य फीचर सुझाउँछ ।

एजेन्सी