×

NMB BANK
NIC ASIA

बेलायतमा टेरिजा मे सरकारबाट परराष्ट्रमन्त्री बोरिस जोन्सन र ब्रेक्जिट मामिलासम्बन्धी मन्त्री डेभिड डेभिसले राजीनामा दिएपछि युरोपेली संघबाट बेलायतको बहिर्गमनमाथि आशंका उत्पन्न भएको छ । 

प्रधानमन्त्री मे युरोपेली संघसमक्ष कमजोर रूपमा प्रस्तुत भएर नरम ब्रेक्जिटको बाटो हिँडेको र यसबाट जनमतको अपमान भएको भन्दै उनीहरूले राजीनामा दिएका हुन् । 

नरम ब्रेक्जिट अपनाउँदा बेलायतले एकल बजारमा पहुँच पाउनेछ र युरोपेली संघको भन्सार संगठनमा बेलायत कायम रहँदा उसका निर्यातहरूको सीमामा चेकजाँच वा कर लगाउने काम हुने छैन । अनि बेलायतमा युरोपेली संघबाट सामान, सेवा, पूँजी र मानिसको सहज आवागमन हुनेछ । 

उता जोनसोन र डेभिस लगायतका कठोर ब्रेक्जिट पक्षधरहरू चाहिँ बेलायतलाई युरोपको एकल बजारबाट बाहिर निकाल्नुपर्ने तर्क गर्छन् । यसो हुँदा बेलायतले ईयूसँगको व्यापार सम्झौतालाई पूरै त्याग्नेछ र अमेरिका, चीन, भारत लगायतका मुलुकहरूसँग सम्झौता गर्न बाटो खुल्नेछ, उनीहरू भन्छन् । यही कठोर ब्रेक्जिटले नै जनमतसंग्रहको वास्तविक सम्मान गर्ने उनीहरूको जिकिर छ ।

सन् २०१६ मा भएको जनमतसंग्रहमा बेलायती जनताले युरोपेली संघबाट बेलायत अलग्गिनुपर्ने पक्षमा बहुमत दिएका थिए । युरोपेली संघको मुख्यालय ब्रसेल्सले बेलायतमाथि शासन चलाइरहेको र बेलायतले युरोपेली संघका लागि अनावश्यक पैसा खर्च गर्नु परिरहेको ब्रेक्जिट पक्षधरहरूको तर्क थियो । 

तर प्रधानमन्त्री मे तथा उनको कन्जर्भेटिभ दलका धेरै सांसदहरू युरोपेली संघबाट पूरै अलग्गिने पक्षमा रहेनन् । उनीहरूले संघको एकल बजार तथा भन्सार संगठनलाई स्वीकार्ने गरी सम्झौता गर्ने कोशिश गरिरहे ।

मेभन्दा अघिका कन्जर्भेटिभ प्रधानमन्त्री डेभिड क्यामरोनले ब्रेक्जिट पक्षधरहरूको आवाजको प्रतिनिधित्व हुने गरी जनमतसंग्रह गर्ने वाचाका साथ अघिल्लो आमनिर्वाचन जितेका थिए । वाचाअनुसार उनले जनमतसंग्रह त गराए तर उनी आफैं, अनि तत्कालीन गृहमन्त्री मे तथा अन्य मन्त्रीहरूले बेलायत युरोपेली संघमै रहनुपर्छ भनी भोट मागे । तर बेलायती बहिर्गमनका पक्षधरहरूले जनमतसंग्रहमा विजय प्राप्त गरेपछि क्यामरोनले राजीनामा दिए र मे प्रधानमन्त्री बनिन् । 

जनमतसंग्रहपछि कन्जर्भेटिभ पार्टी ब्रेक्जिट पक्षधर र ब्रेक्जिट विरोधीहरूको खेमामा विभाजित भयो । प्रधानमन्त्री मेले यी दुई खेमालाई एकताबद्ध गर्नका लागि बोरिस जोनसन र डेभडि डेभिस जस्ता ब्रेक्जिट पक्षधर वरिष्ठ नेताहरूलाई शक्तिशाली पद दिइन् । 

तर आफू सत्तामा आएदेखि नै मेले युरोपेली संघबाट हट्दा बेलायतलाई के फाइदा हुन्छ भनी स्पष्ट रूपमा व्याख्या गर्न सकिनन् । ब्रेक्जिट भनेको ब्रेक्जिट नै हो भनी अस्पष्ट कुरा गरेपछि उनको कठोर आलोचना भयो । सरकार र संसदमा आफ्नो प्रभुत्व जमाउनका लागि उनले जुन २०१७ मा आमनिर्वाचनको आह्वान गरिन् जबकि उनले अघिल्लो सरकारको कार्यकाल पूरा नहुन्जेल निर्वाचन नगराउने बताएकी थिइन् ।

मेको यो दाउ असफल भयो र उनको कन्जर्भेटिभ दलले बहुमत गुमाउन पुग्यो । तर कन्जर्भेटिभ नै संसद्को सबभन्दा ठूलो दल भएका नाताले उसले उत्तरी आयरल्यान्डको एक ब्रेक्जिट पक्षधर सानो दलसँग मिलेर गठबन्धन सरकार बनायो । 

त्यसपछि लगातार मेको शक्ति कमजोर हुँदै गइरहेको छ अनि उनले ब्रसेल्ससँग सम्झौताको स्पष्ट खाका कोर्न सकेकी छैनन् । युरोपेली संघले आफूसँगको व्यापार सम्झौतामा चाहेमुताबिक माग राख्ने सुविधा बेलायतसँग नभएको चेतावनी दिइसकेको छ । 

जोनसोन र डेभिस दुवैले महिनौंदेखि मेलाई ब्रेक्जिटको मुद्दामा राजीनामाको धम्की दिइरहेका थिए । तर ब्रेक्जिटका सम्बन्धमा बेलायतको अडान कमजोर नबनाउनका लागि मेलाई दबाब दिन उनीहरूले यसो गरिरहेको मानिएको थियो ।
डेढ वर्षअघि मेले ब्रेक्जिटमा खराब सम्झौता गर्नुभन्दा सम्झौता नै नगर्नु ठीक हुने बताएकी थिइन् र उनको यो भनाइलाई ब्रेक्जिट पक्षधरहरूले खुबै आलोचना गरेका थिए । 

तर केही महिनायता ब्रेक्जिट पक्षधरहरूको पक्षमा बिस्तारै वातावरण बन्दै गएको थियो । हाउस अफ कमन्सले नरम ब्रेक्जिट प्रस्तावलाई परास्त गरिदिएको थियो । तर मेको लन्डनबाहिरको घर चेकर्समा भएको मन्त्रीहरूको बैठकमा ब्रेक्जिटसम्बन्धी नयाँ प्रस्ताव ल्याइएपछि त्यसमा जोनसोन र डेभिसले कडा आपत्ति जनाए अनि राजीनामा नै दिए । 

जोनसोनको ठाउँमा ल्याइएका जेरेमी हन्ट युरोपेली संघमा रहनुपर्ने पक्षका नेता थिए तर अहिले उनको मन परिवर्तन भएको उनी बताउँछन् । अनि डेभिसको ठाउँमा आएका डोमिनिक राब भने कडा ब्रेक्जिट पक्षधर हुन् । 
बेलायतले युरोपसँगको व्यापारमा युरोपेली संघकै नियम मान्ने हिसाबमा सम्झौता गर्ने प्रस्ताव ल्याएपछि कन्जर्भेटिभ दलका ब्रेक्जिट पक्षधर सांसदहरू भड्किएका हुन् ।

Sagarmatha Cement
Muktinath Bank

अब त मेको सरकार नै संकटमा परेको छ तर उनी तत्कालै सत्ताच्युत हुने सम्भावना देखिँदैन । उनीविरुद्ध अविश्वास प्रस्ताव आयो भने नै पनि १५९ सांसदको समर्थन उनलाई हुने अनुमान गरिएको छ र उनको सरकार बच्न सक्छ । तर प्रभावशाली मन्त्रीहरूले राजीनामा दिएपछि मे केही कमजोर चाहिँ भएकी छन् । तर उनले नियुक्त गरेका नयाँ मन्त्री उनकै बफादार भएकाले उनी सशक्त भएकी हुन् कि ? 

मे कमजोर भएपनि ब्रेक्जिट चाहिँ रोकिने कुनै लक्षण छैन । सन् २०१७ को मार्चमा जगाइएको धारा ५० ले बेलायतलाई युरोपेली संघबाट दुई वर्षपछि छोड्ने व्यवस्था गरेको थियो । अर्थात् मार्च २९, २०१९ मा बेलायत युरोपेली संघबाट बाहिरिन्छ । अहिलेको संकटले त्यो समयावधिलाई परिवर्तन गर्ने लक्षण छैन ।

त्यसो त बेलायतले ब्रसेल्ससँग गर्ने ब्रेक्जिटसम्बन्धी अन्तिम सम्झौता अक्टोबर महिनामा गरिने सहमति गरेको भएपनि ईयू अधिकारीहरूले यो सम्झौता डिसेम्बरसम्म लम्बिन सक्ने बताएका छन् ।

अन्तिम सम्झौतालाई बेलायती र युरोपेली संसदमा मतदानमार्फत अनुमोदन गर्नुपर्ने हुन्छ । ब्रेक्जिट त हुने नै लक्षण देखिएको छ तर नरम ब्रेक्जिट कि कठोर ब्रेक्जिट हुने भन्ने चाहिँ प्रस्ट हुन सकेको छैन ।

ब्रेक्जिट पक्षधरहरूले कठोर ब्रेक्जिट नीति अपनाउँदा त्यसबाट उत्पन्न हुने आर्थिक भार सार्वभौमसत्ताको पुनर्प्राप्तिको तुलनामा ठूलो कुरा हैन भन्ने गरेका छन् । अनि भविष्यका व्यापार सम्झौताहरूले उक्त आर्थिक भारलाई सन्तुलन गरिदिने उनीहरूको भनाइ छ । 

हुन पनि अनिर्वाचित युरोपेली संसद्ले सार्वभौम मुलुकको कानूनभन्दा माथि रहेर आदेश दिँदा राष्ट्रवादीहरूलाई चित्त दुख्नु स्वाभाविक हो । उसैपनि कुनै समयमा संसारका धेरै देशमा साम्राज्य चलाएका बेलायतीहरूलाई आफू युरोपेली संघको साम्राज्यमा बस्नुपर्दा हीनताबोध भएको छ । जोनसोनले राजीनामा पत्रमा प्रस्ट रूपमा बेलायत युरोपेली संघको साम्राज्यमा रहेको लेखेका छन् ।

अनि डेभिसले पनि मेलाई कन्जर्भेटिभ पार्टीको चुनावी घोषणापत्रमा बेलायतले एकल बजार तथा भन्सार संगठन पूरै त्याग्ने प्रतिज्ञा गरेको विषय स्मरण गराएका छन् । अनि अहिले मे घोषणापत्रविपरीत गएर नरम ब्रेक्जिटमा लाग्नु जनतामाथिको धोका हो भन्ने उनीजस्ता ब्रेक्जिट पक्षधरको तर्क छ ।

युरोपेली संघको प्रशासनमुखी गैरपारदर्शी शासनले बेलायतलाई मात्र नभई अरू देशलाई पनि चिढ्याएको देखिन्छ । त्यसैले फ्रान्स र नेदरल्यान्ड्समा दक्षिणपन्थीहरूले त्यसबाट हट्ने पक्षमा पैरवी गरिरहेका हुन्छन् भलै उनीहरूले निर्वाचनमा विजय प्राप्त गरेनन् । अनि इटालीको नयाँ सरकार पनि युरोपेली संघविरोधी नै छ ।

तर बेलायत युरोपेली संघमै रहँदा पनि घाटा सहनुपर्ने स्थिति छैन । ईयूको सदस्य भएको नाताले वर्षैपिच्छे अर्बौं पाउन्ड बुझाउनुपरेको भएपनि खुला व्यापार र लगानीले यो खर्चभन्दा बढी नै आम्दानी गराउने तथ्यांकले देखाएका छन् । युरोपेली संघसँगको व्यापारको प्रत्यक्ष परिणामस्वरूप बेलायतमा लगभग २५ लाख मानिसले जागिर पाएको साउथ बैंक विश्वविद्यालयको तथ्यांकले देखाएको छ । 

त्यसमाथि ब्रेक्जिटका नाममा गोरा जातिवादीहरूले अन्य जाति र धर्मका मानिसमाथि विभेदकारी व्यवहार गर्ने गरेको पनि देखिएकाले ब्रेक्जिटको उद्देश्य पूर्णतया पवित्र थियो भन्नेमा शंका उठाउँछ । तर यति भन्दाभन्दै केही मानिसले चाहेजस्तो अब बेलायत ब्रेक्जिटबाट पछि हट्ला अनि फेरि अर्को जनमतसंग्रह होला भनी सोच्नु गलत हुनेछ । अहिले प्रधानमन्त्री मेले अपनाउन खोजेको नरम ब्रेक्जिटको विकल्प नै तत्कालका लागि अपनाइने देखिएको छ ।

एजेन्सीको सहयोगमा   


Advertisment
RMC TANSEN
IME BANK INNEWS
shivam ISLAND

Advertisment
Nabil box
Kumari
Vianet communication
Laxmi Bank
hAMROPATRO BELOW NEWS
TATA Below
मंसिर २६, २०८०

दुई–दुईपटक मिर्गौला फेरेको शरीर । मध्यजाडो नजिकिँदै गरेका मंसिरका चिसा दिन । त्यसमाथि वृद्धावस्था । यस्तो बेला ७० नाघेकाहरूको अधिकांश समय ओछ्यानमै बित्छ । नभए पनि घरको चार दिबारभित्र आराम गरेर अनि तात...

मंसिर १९, २०८०

कुनै राजनीतिक संक्रमण वा अवरोध नभएको समयमा मन्त्रीहरूबीच कसले राम्रो काम गर्ने भनेर प्रतिस्पर्धा हुनुपर्ने हो । तर, विडम्बना ! सहज राजनीतिक अवस्थामा पनि झन्डै एक वर्षसम्म सरकारमा रहेका अधिकांश मन्त्रीको कार्यप्रगति ...

माघ १८, २०८०

सत्ता र शक्तिको आडमा गैरकानूनी ढंगले सरकारी जग्गा हडप्ने नेपालको शक्तिशाली व्यापारिक घराना चौधरी ग्रुपमाथि राज्यको निकायले पहिलोपटक छानबिन थालेको छ । काठमाडौंको बाँसबारीमा ठूलो परिमाणमा सरकारी जग्गा...

माघ १८, २०८०

चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...

पुस १८, २०८०

देशका विभिन्न शहरमा गरिब–मजदूरहरूले छाक काटेर सहकारीमा जम्मा गरेको पैसा बदनियतपूर्ण ढंगले हिनामिना गरेर टेलिभिजनमा लगानी गरेको विषयले बजार तातिरहेको छ, जसमा जोडिएका छन् रास्वपा सभापति रवि लामिछाने...

चैत १, २०८०

सर्वोच्च अदालतको परमादेशले प्रधानमन्त्रीबाट पदमुक्त भएपछि नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली बालुवाटारबाट रित्तो हात फर्केका थिए, २०७८ असार ३० गते । संसद् विघटनको अवगाल छँदै थियो, लामो समय सँगै राजनीति गर...

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

चैत १४, २०८०

सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

चैत १२, २०८०

रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन ।  सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...

सत्यको खोजी

सत्यको खोजी

चैत १०, २०८०

कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...

x