कात्तिक २४, २०८०
राजधानी काठमाडौंबाट कयौं सय माइल टाढा रहेका जाजरकोट र रुकुम पश्चिम यतिबेला भूकम्पले इतिहासकै सर्वाधिक पीडामा छन् । गोधूलि साँझसँगै ओठ काँप्ने जाडो शुरू हुन थाल्छ । आमाको मजेत्रोमा लपेटिएका बच्चाहरू चि...
नेपालको इतिहासमा पहिलोपटक दुईतिहाइको सरकार गठनसँगै आर्थिक विकासमा गति बढ्ने आशा गरेको आम नेपाली जनतामा नैराश्य छाउन थालेको छ । सरकार गठन भएको लामो समय नभएतापनि प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकारसँग आम जनताको आशा र भरोसा जोडिएको थियो । विशेष गरेर विगतमा भारतले गरेको नाकाबन्दी र कांग्रेसको जनताप्रतिको कमजोर भूमिकाको जरोमा उभिएर राष्ट्रियता, स्वतन्त्रता र समृद्ध नेपालको परिकल्पनाका कल्पनाकारका रूपमा हेरिएका ओलीको तत्कालीन पार्टी नेकपा एमाले र माओवादीको एकीकरणले नै देशमा विकास र समृद्धि हुने जनअपेक्षाको प्रतिफलस्वरूप नै नेकपा देशको पहिलो पार्टी बन्न पुग्यो ।
माधव कुमार नेपाल तत्कालीन एमालेको महासचिव रहेको समयमा भएको पहिलो संविधानसभाको चुनावमा पार्टीको लज्जाजनक हार र त्यसपछि झलनाथ खनाल हुँदै केपी ओलीको उदयपछिको सन्दर्भमा हेर्ने हो भने आकाश जमिनको फरक पाउन सकिन्छ । केपी ओलीको नेतृत्वमा तत्कालीन एमाले पहिलो पार्टी हुन सफल भयो भने राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा पनि केपी ओलीको भूमिकाले राम्रो चर्चा कमाउन सफल भयो । त्यसैको फलस्वरूप जनताले केपी ओली नेतृत्वको तत्कालीन एमालेलाई पहिलो पार्टी बनायो । यसमा केपी ओलीको प्रत्यक्ष भूमिका रहेको कतै छुपेको छैन ।
स्थानीय तहमा एक्लै पहिलो दल बन्न सफल एमाले, संघीय र प्रदेशको चुनावमा एमाले र माओवादीको एकीकरणसँगै देशको नै सबैभन्दा ठूलो दल बनेर नेकपाले अहिले अन्य दलको समर्थनमा दुई तिहाईको सरकार बनाएको छ । इतिहासमा नै पहिलोपटक बनेको सबैभन्दा शक्तिशाली पार्टी नेकपाको नेतृत्वको सरकार बनेको छ । चुनावमा जनतामाझ गरेका विभिन्न आश्वासन पूरा हुने आशामा मत दिएर पहिलो पार्टी बनाएको सरकार जनतामा लोकप्रिय भएर जनताको हक, अधिकार र विकासमा समर्पण हुने भन्दा पनि आफनै आन्तरिक द्वन्द्वका कारण खस्किएको छ । यो आन्तरिक द्वन्द्वले सरकार र विशेषगरी केपी ओलीको साख गिरेको छ ।
हिजो सरकार र सत्ताबाहिर बसेर सुखी नेपाली, समृद्ध नेपाल बनाउने उद्घोष गरेका ओलीको भाषण यो सन्दर्भमा सान्दर्भिक बनेको छैन । सरकारबाहिर हुँदा सान्दर्भिक लाग्ने विषयवस्तु सरकार हुँदा सान्दर्भिक नहुने रहेछ । जुन कुरा आजको सरकारको अभिव्यक्तिले प्रस्ट पारेको छ । सम्पूर्ण अधिकारसम्पन्न सरकारलाई काम गर्न कुनै पनि शक्ति र विपक्षी पार्टीले रोकेको छैन किनकि सरकारसँग नै दुईतिहाइ बहुमत छ । विपक्षी पार्टीले कुनै पनि अवरोध गर्ने ल्याकत राख्दैन । यस समयमा समेत काम गर्न नसकेर भाषण र अन्तर्द्वन्द्वमा रमाउँदा भोलि जनताले के भन्ला समेत भन्ने हेक्का समेत राख्न नसकेको देखिन्छ । धेरै खाएपछि चिनी पनि विष बन्छ भनेझैं नेता र मन्त्री लगायतको मीठो भाषणले जनतालाई आतंकित पारेको छ ।
ओली उखान र टुक्काका लागि मात्र योग्य रहेछन् भन्ने आवाज मुखरित भएको सन्दर्भमा झन् सरकारका आसेपासे र अन्य मन्त्रीका भूमिकाका कारण नेकपाको मात्र होइन, स्वयं केपी ओलीको साख जनतामा धूमिल बन्दै गइरहेको छ । सरकारका कामकारवाही र योजनाका बारेमा जनतालाई जानकारी दिन प्रवक्ता छन्, तर सरकार किन गफ मात्र बढी गरिरहेको छ ? एउटै कुरा पटकपटक सुन्दा सुन्दा आजित भएका जनता सरकारको यो रवैयाका कारण विक्षिप्त बनेका छन् । समयको महत्त्वलाई नबुझ्दाको परिणाम भोगेर पनि शिक्षा लिन नसकेको सरकार फेरि पनि असफल हुने बाटोमा छ ।
नेकपाका वरिष्ठ नेता माधव कुमार नेपालले संसद्को रोस्ट्रममा उभिएर ‘मेरो देश डुब्न लाग्यो किनारा लगाइदेऊ’ भने । आफ्नो हैसियत र जिम्मेवारी समेत हेक्का नराख्ने नेताका कारण आम जनतामा नैराश्य छाउनेछ भन्ने समेत सोच्न सकेको देखिएन । यस्तो गैरजिम्मेवार नेताका कारण नै आज देशको यो दुर्दशा भएको कुरामा कुनै शंका छैन । देशमा विपक्षी दल नै भएको आभास नभएको सन्दर्भमा आफ्नै पार्टीको वरिष्ठ नेताको अभिव्यक्तिले सिंगो देशमा नै हलचल मच्चाएको छ । पार्टीभित्रका असन्तुष्टि पार्टीको बैठक र सम्बन्धित व्यक्तिलाई भन्नुपर्दछ भन्ने हेक्का समेत नभएका नेता नै देश र पार्टीका लागी धमिरा हुन् । त्यस्ता नेताको पक्ष र विपक्षमा लागेर हामी पनि आफनो भूमिका प्रकट गरिरहेका छौं । विपक्षी पार्टीको भूमिका लगभग शून्य भइरहँदा नेकपाभित्रको अन्तर्द्वन्द्वमा विपक्षी कांग्रेस हाँसिरहेको छ ।
कांग्रेस नेताहरू सरकारको विरोध हामीले हैन, स्वयं पार्टीभित्रबाट भइरहेको छ भन्दैछन् । देश विकास र जनताको आर्थिक समृद्धिमा भूमिका खेल्नुपर्ने बेलामा नेताहरूको दोहोरीले आम जनता र कार्यकर्तालाई नै निराश बनाएको छ । त्यसमाथि कार्यकर्ताहरू राम्रोलाई राम्रो र नराम्रोलाई नराम्रो भन्न नसकी नेताको बचाउमा सामाजिक सञ्जालमा आफ्नो रोइलो प्रकट गरिरहेका छन् । नेताको जे अभिव्यक्ति पनि सहज मान्नुपर्नेे र जनताले सरकारलाई सुझाव दिँदा अव्यावहारिक आलोचना मात्र गर्छन् भन्नुअघि आफ्नो अनुहार ऐनामा हेर्न सान्दर्भिक होला ।
यातायात क्षेत्रमा देखिएको सिन्डिकेटको अन्त्य, तरकारीको सिन्डिकेट अन्त्य, ठेकेदारलाई कारवाही, स्वास्थ्य क्षेत्रको विकृतिको अन्त्य गर्ने निर्णय गरेको सरकार कार्यान्वयनमा फितलो बनिदिँदा आफ्नै निर्णय उसका लागि गलपासो बनिदियो । बलात्कार जस्तो जघन्य अपराधमा समेत सरकार उदासीन बनिदियो । कञ्चनपुरमा बलात्कारपछि हत्या गरिएकी निर्मला पन्तलाई न्याय दिलाउन दोषी पत्ता लगाउन समेत नसकेर सरकार नराम्रोसँग जनतामाझ नांगियो ।
बलात्कारजस्तो जघन्य अपराधमा संलग्नलाई कारवाही गर्नु भन्दा पनि कांग्रेसले राजनीति गर्यो भनेर आफ्नो नालायकीपन प्रकट गर्यो । सुन तस्करीमा शक्तिशाली को त्यस्तो व्यक्ति रहेछ जसलाई सरकारले जनतामाझ ल्याउन सक्दैन भन्ने प्रश्न खडा भएको छ । त्यो शक्तिले सरकार नै गिर्छ कि जस्तो नालायकी देखाएर सरकार जनताप्रति उत्तरदायी छैन भन्ने प्रमाणित गरिदियो । सुशासन र समृद्धिका नारा त केवल शक्ति र सत्ताका लागि मात्र रहेछ भन्ने पुष्टि भयो ।
भाषण र उद्घाटनमा नै रम्न अभ्यस्त बनेका नेकपाका मन्त्री र सांसदको यही रवैयाले दुईतिहाइको दम्भमा रहेको सरकार पतन हुनेमा शंका छैन । काम र जिम्मेवारी भन्दा पनि खोक्रो प्रचार र सामाजिक सञ्जालमा झैझगडा गर्ने क्रियाकलापप्रति जनताको नकारात्मक धारणा उत्पन्न भइसकेको छ । जिम्मेवारी वहन गर्नतर्फ उन्मुख नहुने नेता, मन्त्री र अन्य जो कोहीसँग पनि सति जान अबको दिनमा कुनै जनता त के कार्यकर्ता समेत तैयार छैनन् भन्ने बुझ्न सरकार र मन्त्रीहरूले अबेर गरेमा राम राम मात्र भन्न सकिन्छ, काँध थाप्न सकिँदैन । सुखी नेपाली र समृद्ध नेपाल व्यावहारिक कार्यान्वयनका लागि आम जनता तयार रहेको सन्दर्भमा सरकार चाहिँ केटौलेपन देखाइरहेको छ ।
राजधानी काठमाडौंबाट कयौं सय माइल टाढा रहेका जाजरकोट र रुकुम पश्चिम यतिबेला भूकम्पले इतिहासकै सर्वाधिक पीडामा छन् । गोधूलि साँझसँगै ओठ काँप्ने जाडो शुरू हुन थाल्छ । आमाको मजेत्रोमा लपेटिएका बच्चाहरू चि...
नेपालको सार्वजनिक प्रशासन, विशेषतः निजामती सेवामा व्यावसायिक सदाचारिता विकास भएन भन्ने प्रश्न समय समयमा उठ्दै आएको छ । कर्मचारीमा स्वाभाविक रूपमा हुनुपर्ने कार्यसम्पादनलाई व्यवस्थित बनाउने सीप, संस्कार र अनुभवजन्य...
केही वर्षअघि विद्वान प्राध्यापक डा. अभि सुवेदीले कान्तिपुरमा लेख्नुभएको एउटा प्रसंगबाट आजको चर्चा शुरू गर्नु उपयुक्त हुनेछ । त्यस प्रसंगमा नेपाली कांग्रेसका वर्तमान सभापति शेरबहादुर देउवाले पूर्व प्रधानमन्त्रीको हैस...
धरान उपमहानगरपालिकाका मेयर हर्क साम्पाङले राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्रीको फोटो नगरपालिकाबाट हटाएको विषय अहिले निकै चर्चामा छ । २०५४ मा त्यही प्रकृतिको क्रियाकलाप गरेका थिए, लीला थापा मगरले । जिल्ला विकास समिति...
आज ‘सबैका लागि मर्यादित जीवन’ को आदर्श वाक्यसाथ अन्तर्राष्ट्रिय गरिबी निवारण दिवस मनाइँदै छ । भोक, रोग, अभाव र आवश्यकता पूरा भएपछि मात्र मानवीय मर्यादा पाउन सकिन्छ । नेपालमा गरिबी र असमानताका विभि...
उमेरले ३५ वर्ष पुग्नै लाग्दा मैले लोकसेवा आयोगको फाराम भरें । ३५ वर्ष कटेको भए फाराम भर्न पाउँदैनथें, तर नियुक्ति लिँदा भने ३५ वर्ष कटिसकेको थिएँ । लोकसेवा आयोगको सिफारिशअनुसार क्षेत्रीय सिञ्चाइ निर्देशनालयले...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...