दशैं, टीका र आशीर्वाद (कविता)

साहित्य

दशैं, टीका र आशीर्वाद (कविता)

कात्तिक २, २०७५

– – –

अच्युत शाली घिमिरे

विश्वासमा जीवन धारण

Advertisment

गर्दछौं हामी,

Advertisment

विश्वासहरु

कहिले ईश्वर

कहिले आत्मा ,कहिले स्वर्ग

त कहिले धर्मका

नाममा प्रतित भईरहेछन् हामी माझ!

त्यसकै एउटा मूर्त रुप हो

हामीले मान्ने बडा दशैं

मान्यजनबाट थाप्ने टिका

अनि चैतन्ययुक्त महापुरुष हुन

व्यक्त हुने आशीर्वाद।

धेरै बर्ष पहिले

म सानो हुदां

हजुरबुवाले मेरो निधारमा

दहीमा मुछेका राता अक्षेता टास्दै

"आयुर् द्रोणसुते श्रियो दशरथे शत्रुक्षयो राघवे

एश्वर्य नहुषे गतिश्च पवने मानश्च दुर्योधने ......।"

भन्दै आशिष दिनुहुन्थ्यो

म मन्त्रमुग्ध हुदैं

अनन्ततामा हराउथें!

र दिदीलाई

"जयन्ती मंगला काली भद्रकाली कपालिनी

दुर्गा क्षमा शिवा धात्री स्वाहा स्वधा नमोअ्स्तुते......।"

भन्दै फेरि आशिष दिनुहुन्थ्यो!

त्यो त्यही समय हो

जतिबेला

शरद ऋतु अनेक रंग रंगका

दृश्य चित्र पस्किएर

कुशलता प्रदर्शन गरिरहन्थ्यो,

जतिबेला नातागोता छरछिमेकका सम्बन्धहरु गाढा र रसिला हुन्थे,

जतिबेला आफ्ना व्यस्त काम बाट छुट्टिएर मानिसहरु हर्षले मुस्कुराउथे,

अनि

दशैंका ति सम्पूर्ण चित्तहरु, संगतिहरु,अभिप्रायहरु

म मा

प्रादुर्भाव भइराख्थे

संसारको दिव्य शक्ति भएर,

स्वर्ग चुलिदैं चुलिदैं

गरेको कल्पनाको ज्योति भएर।

समाज परिवर्तन हुदैं गयो

स्वदेशप्रेम संकुचित भएर विदेशीए मनहरु,

पश्चिमा सभ्यताका नाममा

खाली हुदैं गए निधारहरु

गुञ्जन छाडे आशिष र

लोप हुदै गयो उ बेलाको जस्तो दशैं!

फोटो खिच्नकै लागि खेलिन थाले रोटेपिङहरु

फेसबुकमा राख्न कै लागि लगाइन थाले टिका जमरा,

भलाद्मी हुन कै लागि बखानिए धर्म,संस्कृति र परम्पराका व्याख्याहरु!

तर याद राख

आज पनि

दशैंमा कति खेर परदेशी गाँउ फर्केला र

दुःख पीडा सुनाउला भनि

पर्खिबसेको छ

तिमी सानो हुदां लुकामारी खेल्ने

चौतारीको बुढो पिपलको रुख।।

जुनियर इन्टर्न, चिकित्सा शास्त्र अध्ययन संस्थान(IOM)

– – –

गोपाललाई सानैदेखि धूमपानको लत बसेको थियो, शायद संगतको प्रभाव भनेको यही हुनुपर्छ । घरमा बाबुदाजुहरू हुक्का तान्थे । त्यति बेलाको चलन के भने सबैभन्दा सानोले तमाखु भर्नुपर्ने । त्यतिसम्म त ठीकै थियो, सल्काएर समे...

साहित्य

रुँदारुदै हाँसेको ‘जीवन्त सम्बन्ध’

असोज १०, २०८०

गुणराज ढकाल सामाजिक सञ्जालमा अभ्यस्त हुन थालेपछि अध्ययन गर्ने बानी निकै घटेको छ । सामाजिक सञ्जालमा आउने टिप्पणीबाटै हामीले आफ्नो दृष्टिकोण बनाउने गर्दछौं । विषयको गहिराइसम्म पुगेर अध्ययन तथा विश्लेषण गर...

साहित्य

मदन पुरस्कार विजेता ओझालाई गृहनगरमा सम्मान

मंसिर ४, २०८०

विसं २०७९ को मदन पुरस्कार प्राप्त गरेको ‘ऐँठन’ उपन्यासका लेखक विवेक ओझालाई गृहनगर टीकापुरमा विभिन्न संघसंस्थाले सम्मान गरेका छन् । ओझालाई नेपाल रेडक्रस सोसाइटी टीकापुर उपशाखा, उद्योग वाणिज्य सङ्घ, ...

साहित्य

‘नेता बन छोरा नेता बन’ भित्रको काव्यकारिता र 'डायस्पोरिक' चेत

कात्तिक २८, २०८०

गोपी मैनाली कविहरूले केका लागि कविता लेख्छन् भन्नेमा मत्यैक्यता पाइँदैन । कोही आनन्दका लागि भन्छन्, त कोही उपयोगिताका लागि । अझ कोही त अभिव्यञ्जनाको अर्को उद्देश्य नै हुँदैन भन्ने गर्छन् । ...

साहित्य

कविता– को हो त्यो कानूनमा अधिकार माग्ने शिक्षक ?

असोज ३, २०८०

त्यो शिक्षकले पढायो, नेता बन्न सिकायो र त आज देशको बागडोर चलाइरहेका छौ । त्यो शिक्षकले पढायो, कर्मचारी बन्न सिकायो र त आज देशको प्रशासन चलाइरहेका छौ । त्यो शिक्षकले पढायो, डाक्टर बन्न सिकायो र त आज हजारौ...

साहित्य

तीनवटा खड्गो

असोज ६, २०८०

सानीमा भेट्न चितवन गएको थियो गोपाल चार दिन हिँडेर । राप्ती किनार नजिकको सानो गाउँमा बस्दै आएकी थिइन् उनी, जो पहाडमा खान लाउन नपुगेपछि केही वर्ष अघि पुगेकी हुन् त्यतातिर । त्यतिबेला अहिलेजस्तो यातायातको साधन...

आलेख

ज्ञान र विज्ञानको भण्डार

बैशाख १, २०८१

एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्‍यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...

आलेख

अब चेत आफैंभित्र उमार्नु छ, २०८१ ले सम्पूर्ण मनोक्रान्तिको आमन्त्रण गरोस्

बैशाख १, २०८१

आत्मिक शुद्धताका पक्षपाती दार्शनिक सुकरात चौबाटोमा उभिएर एथेन्सबासीलाई आह्वान गरिरन्थे– ‘तपाईं नीति, सत्य र आत्माको शुद्धताका लागि किन ध्यान दिनुहुन्न ?’ उनका अर्थमा त्यो जीवन बाँच्न योग्य हुँदैन...

आलेख

दाम्पत्य जीवनको दाम्लो

चैत २४, २०८०

दाम्पत्य जीवनको मूलभूत आधार भनेको विवाह संस्कार हो । यस संस्कारले उमेर पुगेका केटाकेटीलीलाई आपसमा मिलेर जीवनरथ अघि बढाउने स्वीकृति दिएको हुन्छ । यसो त संस्कारहरू धेरै छन् । तिनमा १६ संस्कार विशेष महत्व...