कात्तिक ८, २०८०
असोज तेस्रो साता बिहीबार, बुकीबाट गोठ औल झर्ने दिन । लाहुरेहरू आउनु र बुकीबाट गोठालाहरूको हुल गाउँमा झर्नु दशैंको रौनक हो । ‘भोलि साँझ डाँफे चराउन जाने’, सुत्ने बेला गोठमा सल्लाह भयो । घर...
काठमाडौं– हरेक विषय, क्षेत्र र पेशागत तहमा पनि विशेष दखल राख्नको लागि सम्वन्धित विषयको शब्दावलीसम्वन्धी जानकारीको अति नै महत्वपूर्ण हुन्छ । कुनै पनि विषयको शब्दावलीलाई मात्र व्याख्या गरेर लेखिएका पुस्तक त्यति छैनन् । तर मानव अधिकारसँग सम्बन्धित सबै सब्दको जाकारी समेटिएको “मानव अधिकार शब्दकोष” नामक पुस्तक अहिले बजारमा उपलब्ध छ ।
मानव अधिकार र सामाजिक न्यायका क्षेत्रमा कार्यरत माधव रेग्मी र कैलाशकुमार सिवाकोटीले संयूक्तरुपमा लेखेको उक्त पुस्तक अन्यभन्दा पृथक र विशेष छ ।
मानव अधिकार सम्मानित एवम् मर्यादित जीवनका लागि जन्मदेखि मृत्युपर्यन्तसम्म अनिवार्य उपभोग गर्न पाउनुपर्ने विशेष अधिकार हो । यो सबैका लागि समानरुपमा लागू हुन्छ । अहिले विभिन्न अधिकारहरुलाई मानव अधिकारसँग जोडेर हेर्न थालिएको छ । समयअनुकूल परिष्कृत र परिमार्जित उपयोगी शब्द, अर्थ, भाषाको सहजतासम्वन्धी विविध जानकारीले एउटा पाठककको लागि धेरै नै महत्वपूर्ण अर्थ राख्दछ ।
समयनुसार विश्वव्यापीरुपमा यसको विषयमा पनि धेरै नै विविधता थपिएको छ । त्यसैले पनि मानव अधिकारसम्वन्धी शब्दावलीहरुको ब्याख्यात्मक जानकारी सबैको लागि आवश्यक छ ।
मानव अधिकारसम्बन्धी विभिन्न सामग्रीहरू बजारमा नभएका होइनन् तर शब्दावलीलाई मात्र मध्यनजर गर्दे लेखिएको पुस्तकले सम्वन्धित विषय र क्षेत्रमा रुचि हुनेहरुलाई बौद्धीकस्तरमा महत्वपूर्ण जानकारी उपलब्ध गराउने लेखकको विश्वास छ । मानव अधिकार शब्दकोष नामक यो पुस्तकले मानव अधिकारको विषयमा आवश्यक सबै शब्द, अर्थ र भाषाको ज्ञानलाई मात्र नभएर सामाजिक न्याय, कानुन, विज्ञान, चिकित्सा, प्राज्ञिक एवम् बौद्धिक क्षेत्रका लागि पनि महत्वपर्ण शब्दावलीहरु उल्लेख गरेर समसामयीक ढंगबाट ब्याख्या गरिएको छ ।
पुस्तकमा मानव अधिकारसँग सम्बन्धित शब्दलाई अङ्ग्रेजी र नेपालीमा व्याख्या गरिएको छ । पुस्तकले एउटा पाठकलाई खोजे जति सामग्रीको उपलब्धता आफुले चाहेकै भाषामा पाउन झनै सजिलो बनाएको छ ।
मानव अधिकारको बदलिँदो अवधारणाअनुसार हालसम्म प्रचलनमा रहेका मानव अधिकारसम्बन्धी शब्दावली विषयवस्तुलाई बुझ्न पुस्तक विशेष सहयोगी हुने लेखकको विश्वास छ । उक्त पुस्तक मानव अधिकारसम्बन्धी विषयमा अध्ययन÷अध्यापन गर्न चाहने आमपाठक, विद्यार्थी, शिक्षक तथा शोधकर्तासमेतका लागि जानकारीमूलक हुने लेखकको भनाइ छ ।
पुस्तक अङ्ग्रेजी र नेपाली भाषामा व्याख्यात्मक शैलीमा भएकाले नेपाली अंग्रेजी दुवै थरी पाठक लाभान्वित हुनेछन् । सबै शब्दहरुलाई सजिलै बुझन सकिन्छ ।
मानव अधिकार शब्दकोष पुस्तकलाई शब्दार्थ पब्लिकेशनले बजारमा ल्याएको हो ।
असोज तेस्रो साता बिहीबार, बुकीबाट गोठ औल झर्ने दिन । लाहुरेहरू आउनु र बुकीबाट गोठालाहरूको हुल गाउँमा झर्नु दशैंको रौनक हो । ‘भोलि साँझ डाँफे चराउन जाने’, सुत्ने बेला गोठमा सल्लाह भयो । घर...
गोपी मैनाली कविहरूले केका लागि कविता लेख्छन् भन्नेमा मत्यैक्यता पाइँदैन । कोही आनन्दका लागि भन्छन्, त कोही उपयोगिताका लागि । अझ कोही त अभिव्यञ्जनाको अर्को उद्देश्य नै हुँदैन भन्ने गर्छन् । ...
सानीमा भेट्न चितवन गएको थियो गोपाल चार दिन हिँडेर । राप्ती किनार नजिकको सानो गाउँमा बस्दै आएकी थिइन् उनी, जो पहाडमा खान लाउन नपुगेपछि केही वर्ष अघि पुगेकी हुन् त्यतातिर । त्यतिबेला अहिलेजस्तो यातायातको साधन...
गुणराज ढकाल सामाजिक सञ्जालमा अभ्यस्त हुन थालेपछि अध्ययन गर्ने बानी निकै घटेको छ । सामाजिक सञ्जालमा आउने टिप्पणीबाटै हामीले आफ्नो दृष्टिकोण बनाउने गर्दछौं । विषयको गहिराइसम्म पुगेर अध्ययन तथा विश्लेषण गर...
गोपाललाई सानैदेखि धूमपानको लत बसेको थियो, शायद संगतको प्रभाव भनेको यही हुनुपर्छ । घरमा बाबुदाजुहरू हुक्का तान्थे । त्यति बेलाको चलन के भने सबैभन्दा सानोले तमाखु भर्नुपर्ने । त्यतिसम्म त ठीकै थियो, सल्काएर समे...
त्यो शिक्षकले पढायो, नेता बन्न सिकायो र त आज देशको बागडोर चलाइरहेका छौ । त्यो शिक्षकले पढायो, कर्मचारी बन्न सिकायो र त आज देशको प्रशासन चलाइरहेका छौ । त्यो शिक्षकले पढायो, डाक्टर बन्न सिकायो र त आज हजारौ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...
आत्मिक शुद्धताका पक्षपाती दार्शनिक सुकरात चौबाटोमा उभिएर एथेन्सबासीलाई आह्वान गरिरन्थे– ‘तपाईं नीति, सत्य र आत्माको शुद्धताका लागि किन ध्यान दिनुहुन्न ?’ उनका अर्थमा त्यो जीवन बाँच्न योग्य हुँदैन...