काठमाडौं — श्रीलंकामा अहिले चरम राजनीतिक संकट छ । लगातार नाटकीय मोड लिइरहेको श्रीलंकाको राजनीतिले भारतलाई चिन्तित तुल्याएको छ । 

श्रीलंकाली संसद्ले बुधवार प्रधानमन्त्री महिन्दा राजपक्षेविरुद्ध अविश्वास प्रस्ताव पारित गरिदियो । 

अनि हटाइएका प्रधानमन्त्री रनिल विक्रमसिंघे प्रधानमन्त्रीको आधिकारिक निवासमै बसिरहेका छन् । 

राजपक्षे चाहिँ संसद्को अविश्वास प्रस्ताव अनैतिक भएको बताइरहेका छन् । 

हिन्द महासागरमा रणनीतिक रूपमा महत्त्वपूर्ण मुलुक श्रीलंकामा राजनीतिक संकट चर्किंदा भारत हस्तक्षेप गर्ने स्थिति छैन । 

श्रीलंकामा चीनले लगातार लगानी गरेर निकटता बढाएकाले पनि भारत चिन्तित भएको हो । संसारको सबभन्दा व्यस्त पानीजहाज मार्गमा पर्ने टापु मुलुक श्रीलंका चीनको सैन्य आउटपोस्ट बनिदेला भनी भारत डराएको हो । 

त्यसैपनि हिन्द महासागरमा चीनका जहाजहरूको उपस्थिति बढेको बढ्यै छ । 

पूर्वराष्ट्रपति महिन्दा राजपक्षेलाई चीननिकट नेता मानिन्छ । उनले आफ्नो कार्यकालमा चीनको महत्त्वाकांक्षी पेटी सडक परियोजनामा देशलाई संलग्न गराएका थिए । 

सन् २०१६ मा राजपक्षेविरोधी मैत्रीपाला सिरिसेनाको विजय हुँदा त्यसलाई भारतको रणनीतिक जीतका रूमा हेरियो र तर सिरिसेना राष्ट्रपति बनेपछि पनि केही परिवर्तन आएन । उनले पनि चीनका परियोजनाहरूलाई जारी राखे । 

अझ सिरिसेनाले एकचोटि त श्रीलंकालाई चीनको समर्थन अत्यन्तै आवश्यक रहेको बताएका थिए । 

श्रीलंकामा हस्तक्षेप गर्न भारत अनिच्छुक देखिएको छ । राजपक्षे श्रीलंकामा लोकप्रिय नेता हुन् । सन् २०१८ को शुरूआतमा स्थानीय चुनावमा उनको दलले भारी बहुमत ल्याएको थियो । 

सिंहालीहरूमा उनको लोकप्रियता धेरै छ किनकि उनैले तमिल पृथकतावादी संगठन लिट्टेलाई हराएका थिए । 

उता चीनले पनि इशारैमा भारतलाई श्रीलंका संकटबाट टाढा रहन भनेको छ । श्रीलंकामा चीनका राजदूतले राजपक्षे र विक्रमसिंघे दुवैसँग भेटघाट गरिसकेका छन् । 

चीनले आफू मित्रवत् छिमेकी भएको र अर्को देशमा अहस्तक्षेप सिद्धान्त पालन गर्ने बताएका थिए । चीनको यो बयान भारतप्रति लक्षित छ र उसले श्रीलंकामा हस्तक्षेप नगर्न भारतलाई संकेत दिएको हो । 

अनि नेपालको राजनीतिमा भारतीय हस्तक्षेपको उल्टो परिणाम देखिएपछि भारत झस्किएको हो । श्रीलंकामा भारतीय हस्तक्षेप प्रत्युत्पादक भइदेला भनी श्रीलंका सचेत भई कदम चाल्न खोज्दैछ ।

एजेन्सी