×

NMB BANK
NIC ASIA

सावधान ! कुण्ठित नहोस् है सूचना र अभिव्यक्तिको स्वतन्त्रता

मंसिर १, २०७५

NTC
Sarbottam
Premier Steels
Marvel

राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगका अध्यक्ष अनुपराज शर्माको सकृयतामा हिजो शुक्रवार दिउँसो आयोगको सभाकक्षमा ‘अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता अवस्था र चुनौती’ विषयमा भएको विचार-विमर्श समयोचित पहल हो । प्रधान न्यायाधीशको पदमा रहेर मुलुकको न्यायपालिका हाँकेको शर्माको पृष्ठभूमि र अनुभवलाई ध्यानमा राख्दा उहाँको अहिलेको कदमलाई थप महत्वका साथ हेरिनु उचित हुनेछ । यसै परिप्रेक्ष्यमा, अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको संरक्षणका लागि सुरक्षा संयन्त्र गठनको उहाँको सोचलाई स्वागतयोग्य मानिनु पर्छ । 

Sagarmatha Cement
Muktinath Bank

अभिव्यक्तिको स्वतन्त्रता हरेक व्यक्तिको नैसर्गिक अधिकार हो । त्यसै हुनाले लोकतान्त्रिक परिपाटी भएका देशका संविधानमा यसलाई नागरिकको मौलिक अधिकारको रूपमा उल्लेख गरिएको हुन्छ । मानव अधिकारको विश्व घोषणापत्र अनुमोदन गरे अनुरुपको दायित्व निर्वाह गरेको देखाउने प्रयोजनकै लागि भए पनि विचार र अभिव्यक्तिसम्बन्धी स्वतन्त्रतालाई तानाशाही शासनशैली भएका कतिपय देशका सरकारले समेत मान्यता दिने गरेका छन् । संविधानप्रदत्त यस्ता अधिकारको भोग-चलनलाई सहजीकरण गर्न ऐन नियमहरू नै तर्जुमा गरिएको हुन्छ । 


Advertisment
RMC TANSEN
IME BANK INNEWS
shivam ISLAND

प्रतिस्पर्ध्दात्मक राजनीतिमा प्रवेश गरेको माओवादी र एमाले एकीकृत भएको पार्टी सत्तारुढ हुनाले अहिलेको सरकार संविधानत: उपलब्ध नागरिक हक प्रचलन गराउन प्रतिबध्द नै रहेको मान्नुपर्ने हुन्छ यद्यपि हालैका महिनामा विचार,प्रकाशन/प्रसारण र सूचनाको हक कुण्ठित भएको मानिन सक्ने नीति-निर्देशनहरूले नेपाली प्रेसलाई झस्काएको छ । मन्त्रिपरिषद्का निर्णयहरू सातामा एकपल्ट मात्र सार्वजनिक गर्ने निर्णय यस प्रसङ्गको ताजा दृष्टान्त हो । 


Advertisment
Nabil box
Kumari

सञ्चार प्रविधिको सुगमताको उपयोग गरेर मन्त्रिपरिषद्को सञ्चालन नै ‘कागजविहीन’ तुल्याइएको परिप्रेक्ष्यमा निर्णयहरू चाहिँ एकसाता खोपामा राख्ने कार्यशैली आलोच्य हुने नै भयो । पत्रकार सम्मेलन सात दिनमा एक दिन गरे पनि जनचासोका नीति-निर्णयलाई तुरुन्तै वेबसाइटमा राख्न कुनै व्यवधान नहुनु पर्ने हो । प्रेस जगत्‌लाई छिटो-छरितो ढङ्गले सूचना उपलब्ध गराउन साविकमै व्यवस्था गरिएको सूचना तथा प्रसारण विभागलाई सकृय भूमिकामा लगाउन पनि अप्ठेरो नपर्ला ।

Vianet communication
Laxmi Bank

मुलुकी ऐन विस्थापित गरेर केही महिनाअघि जारी गरिएको संहिता, छापाखाना र प्रकाशन सम्बन्धी प्रचलित नेपाल कानूनले संविधान अर्थात् मूल कानूनले दिएका नागरिक अधिकारको कटौती गर्न सरकारले सक्दैन । कदाचित् त्यसो गर्ने धृष्टता गरे सर्वोच्च अदालतको ढोका घच्‌घच्याउन पाउने बाटो खुला छ यद्यपि न्यायपालिकाको स्वतन्त्रता खुम्च्याउने अनेक प्रयत्न भएको सन्दर्भमा चिन्तामा परेको नागरिकलाई ढुक्क गराउन गाह्रो छ ।

प्रेस स्वतन्त्रता खुम्चिनु वा कुण्ठित हुनु भनेको अखबार, अन्लाइन, रेडियो र टेलिभिजन लगायतका माध्यमलाई मात्र असर पर्ने हो भन्ने मानसिकताको झलक पनि यदाकदा देखिन्छ । तर यो गलत निर्क्योल हो किनभने प्रत्यक्ष असर सेवा सञ्चालन गर्ने संस्था, निकायहरूलाई परे तापनि अन्ततोगत्वा ताजा सूचना, जानकारीको अभावले प्रभावित हुनुपर्ने जनसाधारणले नै हो । यस यथार्थबारे जनचेतना अभिवृध्दि गराउने अभियान चालिनु पर्छ, र यो काम प्रभावकारी ढङ्गले गर्नसक्ने भनेको पनि प्रेसकै विभिन्न अङ्गले हो । 

hAMROPATRO BELOW NEWS
TATA Below
कात्तिक १३, २०८०

संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टिनियो गोटरेसको भ्रमणका बेला नेपालको शान्ति प्रक्रिया फेरि एकपटक अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमाझ चर्चाको विषय बनेको छ ।  नेपालको शान्ति प्रक्रियाको शुरूआती चरणमा राष्ट्र संघले सहजीक...

माघ १, २०८०

काकाकुल काठमाडौंको सपना र विकासको विद्रूप नमूना बनेको मेलम्ची खानेपानी आयोजना फेरि एकपटक उद्घाटन गरिएको छ । सिंहदरबारस्थित प्रधानमन्त्री कार्यालयमा बनाइएको धारो खोलेर प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रच...

कात्तिक १९, २०८०

जाजरकोटलाई केन्द्रबिन्दु बनाएर शुक्रवार मध्यरातमा गएको भूकम्पले कर्णाली प्रदेशका जिल्लामा धनजनको ठूलो क्षति पुर्‍यायो । आइतवार बिहानसम्म १ सय ५७ जनाको मृत्यु भएको छ भने सयौं घाइते भएका छन् । सयौंको संख्याम...

फागुन २१, २०७९

कर्मचारीलाई तलब खुवाउन समेत हम्मेहम्मे पर्नेगरी देशको अर्थतन्त्र जर्जर अवस्थामा चलिरहेको छ । कोरोना महामारी र युक्रेन युद्धबाट सिर्जित समस्याका कारण अर्थतन्त्र लामो समयदेखि शिथिल छ । बजार चलायमान बन्न सकेको छ...

जेठ ३, २०८०

प्रतिनिधिसभाको पहिलो अधिवेशनमा नेता/सांसदको हाजिरी लोकान्तर डट्कमले सार्वजनिक गरिदिएपछि नेताहरूको जवाफदेहिताको बहस शुरू भएको छ । जनप्रतिनिधिको सर्वोच्च थलो संसद्‍मा ठूला भनिएका दलका शीर्ष न...

साउन १, २०८०

लामो समयको गृहकार्य र बहसपछि नेपाल आयल निगमले असार ३१ गते मध्यरातदेखि इन्धनको स्वचालित मूल्य प्रणाली कार्यान्वयनमा ल्याएको छ ।  स्वचालित प्रणाली कार्यान्वयनमा आएसँगै देशभर इन्धनको मूल्य घटेको छ । सर्वसाधार...

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

चैत १४, २०८०

सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

चैत १२, २०८०

रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन ।  सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...

सत्यको खोजी

सत्यको खोजी

चैत १०, २०८०

कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...

x