×

NMB BANK
NIC ASIA

'भ्रामरी'ले गाँजेका बाबुराम, वैकल्पिक शक्तिको मुद्दा 'वीरबलको खिचडी' !

बैशाख २४, २०७६

NTC
Sarbottam
Premier Steels
Marvel

काठमाडौँ -'भ्रामरी योगिनी' ज्योतिषी ग्रहदशामा चौथो नम्बरमा आउँछ । ज्योतिषी विज्ञान अनुसार 'भ्रामरी' दशा लागेको मानिस परिश्रम र पराक्रमले समाजमा आफ्नो स्थान प्राप्त गर्न हरसम्भव कोशिसमा लागिरहेको हुन्छ । भ्रामरीले कसैलाई निरर्थक कामका लागि वरिपरी घुमाइरहन्छ । यो दशाले व्यक्तिलाई बिनाअर्थ र बिना कुनै उपलब्धि आफ्नो परिवारबाट टाढा पुर्याइदिन्छ ।

Sagarmatha Cement
Muktinath Bank

नेपालको राजनीतिमा यस्तै व्यवहार देखाउने एउटा पात्र छन्, जसको नाम डाक्टर बाबुराम भट्टराई हो । उनी बिनाअर्थ यताउता घुमिरहेका जस्ता देखिन्छन् । ३० वर्षे कम्युनिस्ट राजनीति त्यागेर भट्टराई नयाँ शक्ति हुँदै जातिवादी ट्याग लागेको फोरममा विलिन हुन पुगेका छन् ।


Advertisment
RMC TANSEN
IME BANK INNEWS
shivam ISLAND

हाम्रो देशमा ठूलो, सानो, जातिवादी, क्षेत्रीयतावादी, रुढीवादी, यथास्थितिवादी, कम्युनिष्ट, दक्षिणपन्थी र क्रान्तिकारी सबै प्रकारका पार्टी उपलब्ध छन् । संख्याको हिसाबले हामीकहाँ पार्टी प्रशस्त छन् । थप पार्टी हामीलाई चाहिएको छैन । बरू उस्तै विचारधाराका पार्टीहरूको संख्या समायोजन वा विघटनद्वारा थोरै भएमा राजनीतिक मञ्च भद्दा हुँदैनथ्यो ।


Advertisment
Nabil box
Kumari

नेपाली राजनीतिमा केही वर्षयता वैकल्पिक राजनीतिक शक्तिको आवश्यकता र निर्माणको बहस हुने र सेलाउने गरेको छ । तत्कालीन माओवादीका नेता बाबुराम भट्टराईले यो बहसलाई अगाडि बढाएर नयाँ शक्ति निर्माणको प्रारम्भ गरे । पत्रकार रविन्द्र मिश्रले पनि नेपालमा राजनीतिको अवसर देखेर केही नयाँ प्रकारको राजनीतिक अभ्यास गर्ने घोषणा गरे, पार्टी पनि निर्माण गरे ।

Vianet communication
Laxmi Bank

नेपाली राजनीतिलाई ऐतिहासिक कोणबाट नियाल्दा छर्लंग के देख्न सकिन्छ भने ०४६ साल सम्म आउँदा नेपाली कांग्रेस र तत्कालीन एमाले तुलनात्मक रूपमा क्रान्तिकारी वा अग्रगामी राजनीतिक पार्टी थिए । जब सत्ता सञ्चालनमा पुगे कैयन नेता कार्यकर्ताहरूको वर्ग उत्थान हुन पुग्यो । ति राजनीतिक दल बिस्तारै निश्चित स्वार्थकेन्द्र र वर्गको नीति निर्माता दलका रूपमा परिमार्जित हुन पुगे । माओवादी र अरू जातिवादी र क्षेत्रीयतावादी दलहरूमा पनि प्रवृति उस्तै प्रकारले विकास भएको देखिन्छ ।

आजकल मिडियाबाट भ्रष्टाचार र शक्ति दुरूपयोगको विषय बग्रेल्ती प्रसारण  भइरहेको छ । ति सबै प्रकारका बेथितिको मूल जरो खोज्दै जाँदा राजनीतिक नेतृत्वमा गएर ठोकिने गरेको छ । जब राजनीतिक नेतृत्वमा विषयवस्तु छोइने गरी आउँछन् तब बेथितिको अनुसन्धान र निरूपणको विषय नै किनारा लाग्छ । आज पनि धेरै राजनीतिक शीर्ष नेताहरूको भ्रष्टाचार र अख्तियार दुरूपयोगका मुद्धा विभिन्न सम्बन्धित निकायमा अचेत अवस्थामा रहिरहेका छन् । जबसम्म स्वाभिमानी, क्षमतावान र निष्ठावान राजनीतिक नेतृत्व सत्तामा आउँदैन ति मुद्धाहरू अचेत अवस्थामा रहिरहन्छन् ।

वर्तमान राज्यसत्ताको मूलप्रवाहमा रहेका राजनीतिक शक्तिले इतिहासमा महत्त्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेका हुन । ऐतिहासिक रूपमा बलिदानसहित आन्दोलनको नेतृत्व पनि गरेका हुन् । तर यि शक्ति अहिले पखालिन नमिल्ने गरी दुषित हुँदै गइरहेका छन् । धर्म, अर्थ, सत्य, अनुशासन आदि सबै कोणबाट कलंकित भइसकेका छन् । यि राजनीतिक व्यक्ति र शक्तिबाट अब नयाँ समुन्नत र सभ्य समाज कल्पना गर्न कठीन भइसकेको छ ।

साधारण राजनीतिक चेतनास्तरबाट पनि बुझ्न सकिने कुरा के हो भने वर्तमान राज्यव्यवस्था र राजनीतिक दलसँग जनता सन्तुष्ट छैनन् । नयाँ राजनीतिक व्यवस्था र राजनीतिक शक्ति चाहिएको छ । तर गम्भीर प्रश्न के छ भने, त्यो नयाँ राजनीतिक शक्ति पनि त यही समाजबाट निर्माण हुने हो । कुनै कृत्रिम मानिसमार्फत हुने होइन ।

ति मान्छेहरू प्रदुषित रंगबाट रंगिइसकेका छन् । ति पटक-पटकका स्खलित श्रृङ्खलाले हामीलाई कहिल्यै क्षतिपूर्ति गर्न नसकिने गरि घाटा पुर्याएको छ ।

कांग्रेस र तत्कालीन एमाले त ४६ देखि नै वर्ग रुपान्तरित हुन थाले र त्यही अनुसारको उदार विचारको घोषणा गरिदिए । तर त्यसमा गम्भीर असहमति जाहेर गरेर संघर्षको बाटोमा गएको हो तत्कालीन माओवादी । जम्मा एक दशक भन्दा केही बढि मात्रै भएको छ, तत्कालीन माओवादी एउटा भीषण आँधिमय युद्धको बाटोबाट नयाँ राज्यसत्ताको प्रश्न बोकेर आएको थियो ।

मोहन वैद्य र विप्लव नेतृत्वमा रहेका केही व्यक्तिहरू बाहेक पार्टीका नेता, तत्कालीन जनमुक्ति सेनाका कमाण्डर, मजदुर संगठनका नेता र वाइसीएलका नेताको स्थिति अहिले के छ ? पहिला कांग्रेस एमाले अनि माओवादी किन पुरानै राज्यव्यवस्थाले हुर्काइरहेको अभिजातीय प्रवृत्तिमा घुलमिल भए ? त्यो प्रदुषिकरण रोक्न के सम्भव थिएन ? थियो भने कसरी थियो ? यो महत्त्वपूर्ण यक्ष प्रश्न हो । त्यो समयको कालखण्ड बितिसकेको छ । ति मान्छेहरू प्रदुषित रंगबाट रंगिइसकेका छन् । ति पटक पटकका स्खलित श्रृङ्खलाले हामीलाई कहिल्यै क्षतिपूर्ति गर्न नसकिने गरि घाटा पुर्याएको छ ।

वर्तमान राज्यसत्ताको समूल अन्त्य गरी नयाँ राज्यसत्ता स्थापनाको सवाल विप्लव नेतृत्वको नेकपाले उठाएको छ । डा. भट्टराई र अन्य केहीले वैकल्पिक शक्ति निर्माणको सवाललाई उठाएका छन् । शक्ति हासिल गर्नका लागि प्रदुषित राजनीति र राज्यसत्तामाथि औंला ठड्याउने र जनता आकर्षित गर्ने प्रवृत्ति पुरानै राजनीतिक प्रवृत्ति हो, बिल्कुल नयाँ होइन ।

एकजना आफूलाई जीवनभरि कम्युनिस्ट भन्ने नेताले भाषणमा काठमाडौंमा भ्रष्टाचारी, तस्कर, दलाल र विदेशी एजेण्ट भरिए अब यसको राजधानी दाङमा सार्नुपर्छ भने । यो साँच्चिकै गम्भीर सवाल हो । राजनीतिक प्रदुषण घाँटीसम्म आईपुगेको छ ।

सभ्य र पारदर्शी राजनीतिक प्रणाली अवलम्बन गरेका कारण विश्वका कैयन् मुलुकहरू पूँजीवादी व्यवस्थामा पनि समुन्नत र जवाफदेही समाज सञ्चालन गर्न सक्षम भएका छन् । तर यहाँ हामी समाजवादको डिङ हाँकेर मध्ययुगीन समाज व्यवस्थामा बाँच्न बाध्य भएका छौं ।

भुमण्डलीकृत विकसित विश्व, सूचना प्रविधिको पहुँच र औपचारिक शिक्षाको पहुँचले अब वैकल्पिक दल निर्माण र सशस्त्र संघर्ष प्राथमिक कार्य रहेन । आम जनताको सहभागितामा राज्यव्यवस्था र राजनीतिक प्रदुषणको सरसफाई पहिलो खुड्किलो हुनसक्छ । वैकल्पिक मुद्धा र पारदर्शी समाज निर्माणको अभ्यासबिना वैकल्पिक शक्ति निर्माण गर्ने प्रश्न पुरानो र रुढिवादी राजनीतिक प्रश्न हो । त्यो पुन: जनतामाथि नयाँ तरिकाले छल गर्दै पुरानै राज्य सत्तासम्म सहभागिता जनाउन पुग्ने कपटपूर्ण राजनीतिक मार्ग मात्रै हो ।

वर्तमान संविधान र मूल प्रवाहको राजनीतिक प्रवृत्तिमाथि पक्कै पनि धेरै लाञ्छना र आक्षेपहरू तेर्सिएका छन् । त्यसको निरूपण भनेको संविधानभित्रको बहुअर्थी एवं यथास्थितिको पाटोलाई संशोधन गर्ने हो । गलत राजनीतिक प्रवृतिको विरुद्धमा नयाँ जनपक्षीय आन्दोलनको सृजना गर्ने हो । त्यसका लागि भट्टराई भ्रामरीको दशाबाट मुक्त हुन जरुरी छ । अन्यथा उपेन्द्र यादवसँग मिलेर बनाउन खोजिएको वैकल्पिक शक्ति 'वीरबलको खिचडी' हुने पक्का छ ।

hAMROPATRO BELOW NEWS
TATA Below
मंसिर १८, २०८०

(श्रीकुमारको रुकुम डायरीबाट...) बिहान पौने ६ बजेको छ । पश्चिम रुकुमको आठबीसकोट जहाँ त्रिपालमुनि हजारौं बेघरबारहरू आगोले जिउ सेकाउँदै जाडो सामना गरेर उज्यालोको प्रतीक्षामा छन् । आगो तापेर बसेका महिलाहरू...

फागुन ७, २०८०

कम्यूनिस्टहरूको चौघेराभित्र बाल्यकाल बिताएको भएर होला, सानै उमेरदेखि मैले कांग्रेस कार्यकर्तालाई कांग्रेसी भनेको सुनेको थिएँ । अलि होच्याएर, अलि नमीठो गरेर यी कांग्रेसीहरू भनेर सम्बोधन गर्ने गरेको.... । उमे...

असोज २०, २०८०

नेपाल सरकार वन तथा वातावरण मन्त्रालयले यही असोज १५ गते संरक्षित क्षेत्रमा पूर्वाधार निर्माणसम्बन्धी कार्यविधि, २०८० को मस्यौदा सरोकारवालाको राय-सुझाव संकलनका लागि सार्वनजिक गरेको छ । सो मस्यौदा कार्यविधिमा सरोका...

पुस ९, २०७९

नेपालमा गुद खाने चलन धेरै कम छ । कारण – यसको स्वास्थ्य सम्बन्धी गुण नबुझेर हुनसक्छ । हामीले गुद खाने भनेको मात्र गुदपाक हो र जुन निकै प्रसिद्ध मिठाइको रूपमा पनि चिनिएको छ । कसैलाई कोशेली लानुपर्&zwj...

माघ ७, २०७९

जाडो मौसममा दिन काट्न धेरैलाई गाह्रो हुन्छ । जाडोभन्दा गर्मी नै ठीक भन्नेहरू पनि धेरै भेटिन्छन् । हुन पनि कठ्यांग्रिने जाडो कसलाई मन पर्ला र ? तर पनि हाम्रा चाडपर्व र अवसरहरूले जाडोबाट जोगिन र शरीरलाई तताइरा...

असार २५, २०७९

सातु नेपालीहरूको धेरै पुरानो र मौलिक परिकार हो । सातु बिहानको खाजा मानिने भए तापनि पछिल्लो समय यसलाई बिहान, दिउँसो, साँझ कुनै पनि समय खान थालिएको छ । कुनै समय सातु भनेर हेप्ने यो परिकार अति स्वास्थ्य...

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

चैत १४, २०८०

सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

चैत १२, २०८०

रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन ।  सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...

सत्यको खोजी

सत्यको खोजी

चैत १०, २०८०

कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...

x