सुर्खेत- कर्णाली प्रदेशको राजधानी वीन्द्रनगरमै रहेको एक सामुदायिक विद्यालयको अवस्था दयनीय बनेको छ ।

विद्यालयमा विद्यार्थीको चाप बढेपनि प्राविकै दरबन्दीले कक्षा १२ सम्म चलाउनुपर्ने बाध्यता विद्यालयको छ । विद्यालयमा प्रावि तहमा १२ जनाको दरबन्दी छ । निमावि तहमा २ रात तथा १ दरबन्दी पाएको नेपाल राष्ट्रिय माध्यमिक विद्यालय डाँडा स्कूल वीरेन्द्रनगरमा माध्यमिक तहमा पाँच जना राहत र उच्च माध्यमिक विद्यालयमा २ राहत तथा ४ जना पार्टटाइम शिक्षक राखेर अध्यापन गराइरहेको विद्यालयका सह प्रधानाध्यापक मोहन प्रसाद गौतमले बताए ।

‘राजधानीको विद्यालय भएका कारण बाहिरबाट आएका विद्यार्थी थेग्न पनि मुश्किल भएको छ,’ उनले भने, ‘आठ कोठे भवन जीर्ण हुँदा विद्यार्थीलाई कोठा अभावमा कोचाकोच गरेर अध्यापन गराउन बाध्य भएका छौं ।’ उनले अहिले भवनका कारण विद्यार्थीलाई अत्यन्तै असहज भएको बताए ।

‘कक्षा १० सम्म मात्रै करीब ९ सय विद्यार्थीहरू भर्ना भएका छन्,’ उनी भन्छन्, ‘कक्षा १ मा ३८, दुईमा ४७, तीनमा ४७, चारमा ७२ र पाँचमा ५७ जना विद्यार्थीहरू भर्ना भएका छन् ।’

उनले थपे, ‘कक्षा छ मा ८८, सातमा ९९, आठमा ९३, नौमा १२४ र दशमा ८६ जना विद्यार्थीहरू अध्ययन गरिरहेका छन् ।’ विद्यालयमा अधिकांश कक्षामा समूह विभाजन गर्नुपर्ने भएपनि कक्षाकोठा अभाव र भएका कोठा जीर्ण हुँदा समस्या भएको बताए ।

‘हाल विद्यालयसँग १४ वटा कोठा मात्रै छन्,’ उनले भने, ‘सामाजिक विकास मन्त्रालयले दुई कोठे भवनको लागि बजेट दिएका कारण अहिले निर्माण कार्य सञ्चालन भइरहेको छ ।’ उनले विद्यालयलाई तत्काल एक भवनको आवश्यकता परेको बताए । ‘अभिभावकहरु हामीलाई भर्ना लिइदिन आग्रह गर्ने गर्नुहुन्छ,’ उनी भन्छ्न्, ‘हामीले चाहेर पनि विद्यार्थीलाई भर्ना लिन असमर्थ भएका छौं । विद्यालयको अन्य आयश्रोत केही नभएका कारण पनि हामीलाई समस्या भएको हो ।’ उनले प्रदेश वा स्थानीय सरकारबाट पक्की भवनको अपेक्षा गरेको बताए ।

सोही विद्यालयमा कक्षा आठमा अध्यययनरत विद्यार्थी प्रकाश थापा आफूहरूलाई बस्न असहज भएको बताउँछन् । ‘हामी कोचाकोच भएर बस्नुपरेको छ । सबै विद्यार्थी एकै कक्षामा बस्नुपर्दा पछाडि बस्ने विद्यार्थीले शिक्षकले बोलेको कुरा सुन्न सकस भएको छ ,’ उनले भने, ‘कक्षाकोठा अभाव भएका कारण यसरी बस्नुपरेको हो ।’ 

वीरेन्द्रनगर नगारपालिका वडा नं. ६ का वडाअध्यक्ष मोति कंडेलले विद्यालयमा भौतिक संरचनाको अभाव भएको बताए । ‘हामीसँग एक वडाका लागि नगरबाट एक करोड मात्रै आउँछ । त्यो बजेटबाट बाटा बनाउने कि भवन बनाउने ? हामी समस्यामा छौं,’ उनले भने, ‘तर प्रदेश सरकारसँग माग गरेर भएपनि समस्या समाधानका लागि पहल गर्नेछु ।’ उनले अहिले त्यहाँ दुई कोठे भवन सरकारको सामाजिक विकास मन्त्रालयबाट निर्माण भइरहेको बताए ।