विश्वभर महामारीको रूपमा फैलिएको कोरोना भाइरस (कोभिड– १९)को सन्त्रास नेपालमा पनि फैलिएको छ । सौभाग्य भन्नुपर्छ, अहिलेसम्म नेपालमा यसको संक्रमण फैलिन पाएको छैन ।

शुरूमा एक नेपालीमा कोरोना भाइरसको संक्रमण पुष्टि भएपनि उनी निको भइसकेको दाबी सरकारी पक्षको छ । त्यसयता कोरोनाको आशंकामा अस्पताल भर्ना भएकाहरूको रिपोर्ट नेगेटिभ (कोरोनाको संक्रमण नपाइएको) आएको बताइएको छ ।

चीनबाट फर्काइएका १ सय ८६ जना नेपाली नागरिक क्वारेन्टाइन अवधि पूरा गरेर घर फर्केका छन् । कोरोनाको उद्गम थलो चीनको वुहानबाट फर्काइएका उनीहरूमा कोरोनाको नेगेटिभ नतिजा आउनु नेपाल लागि सुखद् कुरा हो । ढिलै भएपनि क्वारेन्टाइनमा नेपालले राम्रो व्यवस्थापन गर्न सक्यो । 

कोरोनाको प्रकोप चीनबाहिर पनि फैलिँदै जाँदा नेपालमा पनि यसको सन्त्रास फैलियो । विश्व स्वास्थ्य संगठनले नेपाल पनि कोरोनाको उच्च जोखिममा रहेको भनेर चेतावनी दिएपछि नेपालमा हुने ठूला सम्मेलनहरू स्थगित हुँदैछन् ।

बहुप्रचारित सगरमाथा सम्मेलन स्थगित भइसकेको छ भने महत्त्वाकांक्षी नेपाल भ्रमण वर्षका विदेशमा हुने कार्यक्रम पनि स्थगित गरिएको छ । ५ देशमा उडान स्थगित र ५ देशका नागरिकका लागि अनअराइभल भिसा स्थगित गरिएको छ । कोरोनाका कारण नेपालको पर्यटन उद्योगमा फेरि एकपटक मन्दी आउने खतरा छ ।

अहिलेसम्म नेपालमा कोरोना संक्रमण फैलिन नपाउनु सुखद् कुरा हो, तर भविष्यमा कोरोनाको संक्रमण रोक्नु झनै महत्त्वपूर्ण कुरा हो । यसका लागि सरकारले केही पूर्वतयारी गर्न जरुरी छ । सरकारले अहिलेसम्म गरेको तयारी पर्याप्त र सन्तोषजनक छैन । विमानस्थलमा भइरहेको थर्मल स्क्यानिङ पनि कर्मकाण्डी मात्र छ । खुला सीमानाका र विमानस्थलमा समेत अपर्याप्त जाँचका कारण कोरोना नेपाल भित्रिने खतरा कायम छ । 

शहरी क्षेत्रमा यसको संक्रमण फैलियो भने नियन्त्रणका लागि निकै कठीन पर्नेछ । कोरोनासँग जुध्नका लागि नेपालमा आधुनिक उपकरण सहितको अस्पताल छैनन् ।

सरकारी अस्पतालमा सीमित शय्याको व्यवस्था गरेपनि निजी क्षेत्रका अस्पतालले सम्भावित खतराको आंकलन गरेर पूर्वतयारी गरेका छैनन् । कोरोना भित्रिनै नदिनु सरकारको पहिलो कर्तव्य हो, तर भित्रिने खतरालाई नकार्न मिल्दैन । त्यसका लागि अस्पतालहरूले योजना बनाउनु अनिवार्य छ ।

कोरोनाबाट बच्नका लागि जनचेतना फैलाउनु अर्को महत्त्वपूर्ण काम हो । काठमाडौं लगायतका घनाबस्ती रहेका अव्यवस्थित शहरमा यस्ता सरुवा रोग छिट्टै फैलिने खतरा छ । सर्वसाधारणलाई पटक–पटक हात धुने, (मुखावरण) मास्क लगाउन सचेतना फैलाउले जस्ता काम गर्न जरुरी छ ।

बजारमा मास्कको कालोबजारी शुरू भइसकेको छ । सरकारले निःशुल्क रूपमा बाँड्नु पर्ने मास्क बजारमा किन्न समेत नपाइने अवस्था छ ।

नेपालमा तत्काल मास्क उत्पादन गर्न सम्भव नभए सुरक्षित तबरले बजारमा पर्याप्त मास्कको व्यवस्था गर्नेतर्फ सरकारको ध्यान जान जरुरी छ । भविष्यमा भवितव्य हुनुभन्दा अहिले नै पूर्व तयारीमा लाग्नु बुद्धिमता हुनेछ ।