अघिल्लो साता विश्वको सबभन्दा शक्तिशाली देश अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पले हेर्दाहेर्दै रुस र चीनले आगामी विश्वव्यवस्थाको खाका कोरिदिए । 

उनीहरूले यो काम मिलेर गरेका हैनन् तर ट्रम्पले जन्माएको अनिश्चितता र अस्थिरताबाट दुवैले फाइदा उठाएका हुन् । 

रुसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन र चीनका राष्ट्रपति सी चिनफिङले चालेको कदमबाट उनीहरू आफ्नो देशको नियन्त्रण थप कसिलो बनाउन सफल भएको र अझै आक्रामक भएर काम गर्न समर्थ बनेको देखिएको छ । यसको परिणामलाई उल्ट्याउन सक्ने हैसियत अमेरिकासँग अब छैन ।

ट्रम्पको पहिलो कार्यकाल समाप्त हुनै लाग्दा पुटिन र सीले आआफ्नो लक्ष्यप्राप्तिमा थप मजबूती पाएको कुनै दैवसंयोग हैन । 

अघिल्लो साता संविधान संशोधनका लागि लागि गरिएको जनमतसंग्रहबाट पुटिन जिन्दगीभरिका लागि राष्ट्रपति बन्ने पक्का गरिदिएको छ । अनि सीले नयाँ राष्ट्रिय सुरक्षा कानून ल्याएर हङकङलाई नियन्त्रणमा लिएका छन् र अमेरिकाका साझेदारहरू क्यानडा, अस्ट्रेलिया र बेलायतलाई चीनको आन्तरिक मामिलामा दखल नदिन भनेका छन् । 

उनीहरू दुवैलाई अमेरिकासँग यसको प्रतिकार गर्ने इच्छाशक्ति छैन भन्ने थाहा छ । अफगानिस्तानमा अमेरिकी सुरक्षाबललाई मार्न रुसले तालिबानलाई पैसा दिएको खुलासा हुँदा ह्वाइट हाउसले गतिलो प्रतिक्रिया दिन नसकेबाटै अमेरिका निरीह भइसकेछ भन्ने स्पष्ट भयो । रुस र तालिबान दुवैले यसको खण्डन चाहिँ गरेका छन् । 

द वाशिङटन पोस्ट पत्रिकामा डेभिड इग्नेसियसले लेखेअनुसार, पुटिन अहिले बदला लिने मूडमा छन् । अमेरिकाले आफ्नो देशलाई ध्वस्त बनाएको विश्वास गर्दै उनी अमेरिकालाई त्यसको पीडा भोगाउनुपर्ने मान्यता राख्छन् । अब अमेरिकालाई पीडा दिनका लागि उनी अझै धेरै वर्ष सत्तामा बस्नेछन् । 

ट्रम्पले निरंकुशतावादी मजबूत शासकको प्रशंसा गरिरहने, इतिहासको केही पनि ज्ञान नराख्ने र तयारी नगर्ने गर्दा अमेरिकाको राष्ट्रिय सुरक्षा खतरामा परेको पत्रकार कार्ल बर्नस्टीन लेख्छन् र पुटिनले ट्रम्पलाई मुसा खेलाएझैं खेलाउने बताउँछन् ।

पुटिनले लिने प्रतिशोध वा सीले बेलायतसँग गरेको हङकङ सम्झौताको उल्लंघन दुवैले अमेरिका कमजोर भएको बेलामा छोपेको अवसर हो । 

द काउन्सिल अन फरेन रिलेसन्सका लागि विश्लेषण गर्दै रोबर्ट ब्ल्याकविलले लेखे, ‘एसियामा चीनले गरिरहेको अस्थिरताको सशक्त सामना गर्नका लागि अमेरिकाले शक्ति प्रदर्शन, सक्षम साझेदारी र कलात्मक कूटनीति अपनाउनु बहालवाला र आगामी राष्ट्रपतिको चुनौती हो ।’

अमेरिकाले एसियामा आफ्नो उपस्थिति थप बलियो बनाउन खोज्ने आकलन सीले पनि गरेका छन् । विश्वको महाशक्ति बन्नबाट चीनलाई रोक्नका लागि ट्रम्पले काम गर्छन् कि उनीभन्दा स्मार्ट मानिस आएर त्यही काम गर्नेछन् भनी सीले मूल्यांकन गरिरहेका छन् । 

हङकङलाई हातमा लिएर पश्चिमीहरूलाई सीले खेल्न नदिनु भनेको ठूलो गेमचेन्जर हो भन्ने धेरैको विश्लेषण छ । 

ट्रम्पको विफलताका कारण पुटिन र सी थप बलियो भएको र विश्वलाई नै आफ्नो पक्षमा पार्न सफल भएको विषयमा भविष्यका इतिहासकारहरूले बहस गर्ने पक्का छ ।
 

सीएनएनबाट