नेपालकै दोस्रो ठूलो नाका हो, रुपन्देहीको बेलहिया नाका । तर बेलहिया नाकामा सरकारले चेकजाँचलाई प्रभावकारी बनाउन सकेको देखिँदैन । 

बेलहियाबाट बेपर्वाह हजारौं मानिस पैदलमार्ग हुँदै दैनिक रुपमा नेपाल भित्रिरहेका छन् । जहाँ सामान्य चेकजाँच स्थानीयको पहलमा भएको छ । राज्यको काम शून्यजस्तै देखिन्छ ।

नेपाल–भारतको दशगजा क्षेत्रमा भारततर्फ जानेहरूको थर्मल स्क्यानरबाट कडाइका साथ चेकजाँचमा गरिएको छ । भारततर्फ चिकित्सक सहितको २० जनासम्मको टोली नाकामा चेकजाँचमा बसेको छ तर नेपालतर्फ आउनेको चेकजाँच सामान्य तापक्रम मापन गर्ने थर्मामिटर र हातमा स्यानिटाइजर मात्र छर्किएर सहज रुपमा नेपाल भित्रिएका छन् ।

चेकजाँचमा खटिएका बेलहियाका स्थानीय रमेश पोखरेलले आफूहरूले चन्दा उठाएर स्यानिटाइजर किनेर नेपाल भित्रिनेहरूलाई वितरण गरिएको बताए । उनले भने, ‘राज्यले यति ठूला नाकामा कुनै ध्यान दिएको छैन । हामी र नगरपालिकाका २ जना कर्मचारीहरू जोखिमपूर्ण रुपमा भएपनि राति १० बजेसम्म तापक्रम नापेर हातमा स्यानिटाइजर छर्किएर नेपाल आउन दिएका छौं । राति १० बजेदेखि बिहान ६ बजेसम्म चेकजाँच छैन । त्यो समयमा भारतबाट घर फर्किने नेपालीहरू हजारौं हुन्छन् ।’

अर्का स्थानीय तथा चेकजाँचमा खटिएका रमेश थापाले आफूहरूले दैनिक १४ हजार रुपैयाँको स्यानिटाइजर भारतको दिल्लाबाट मगाएर नेपाल भित्रिने यात्रुलाई छर्किएर नेपाल प्रवेश गर्न दिएको बताए । उनले भने, ‘राज्यलाई अप्ठ्यारो पर्दा हामी सहयोग गर्छाैं तर यो नाकामा राज्यको उपस्थिति फितलो छ ।’ स्थानीयले प्रहरी र चेकजाँच गर्नेलाई खानेपानी पनि जुटाइदिएका छन् । 

स्थानीयले मालबाहक गाडीका चालकलाई पनि स्यानिटाइजर र तापक्रम मापन गरेका छन् । अन्तरदेशीय बस सेवा समेत रोकिएको छैन । भारतको दिल्लीबाट नेपाल आउँदै गरेको बसमा भन्सार छली गरेर ल्याएको सामान बिहीवार नै प्रहरीले बरामद गरेको छ । खुला सीमामा चेकजाँचलाई प्रभावकारी बनाउन नसक्दा कोरोनाको जोखिम र त्रास छ ।

सुनौली बजार नेपालीको किनमेल गर्ने प्रमुख बजार पनि हो । पर्यटकको आवागमन रोकिए पनि किनमेल गर्नहरू भारतीय बजार सुनौली जान छाडेका छैनन् ।

ईलाका प्रहरी कार्यालय बेलहियाका प्रहरी निरीक्षक ईश्वरी अधिकारीले सुनौली नाकाबाट दैनिक ६ हजार व्यक्ति नेपाल भित्रिरहेको जानकारी दिए । ‘यहाँ चेकजाँच गर्ने र हामीलाई समेत आवश्यक पर्ने मास्क समेत उपलब्ध छैन । यो धुलोधुँवा र सामान्य टेन्टमुनि बसेर ६ जना आलोपालो गरेर चेकजाँचमा बसेका छन्,’ उनले भने ।

अध्यागमन कार्यालय बेलहियाका प्रमुख गिरीराज खनालले १४ मार्चदेखि तेस्रो मुलुकका पर्यटकको आवागमन रोकिएको बताए । ‘यहाँबाट हामीले ‘डिपाचर’ बन्द गर्‍यौं । तेस्रो मुलुकका पर्यटकहरू नेपाल भए पनि अब सुनौलीबाट आवतजावत हुँदैन । उनीहरूलाई काठमाडौंकै एयरपोर्ट प्रयोग गर्नुपर्ने हुन्छ,’ उनले भने ।

भारतमा कोरोना संक्रमणको दर बढ्दै गएपछि रोजगारीका लागि भारतका विभिन्न शहरमा रहेका नेपाली घर फर्किन थालेका छन् । रुपन्देहीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी महादेव पन्थले चेकजाँचलाई प्रभावकारी बनाउँदै लैजाने बताए । बेलहियाबाट इन्धन र मालबाहक गाडी पर्याप्त मात्रामा आइरहेका छन् ।