माघ २५, २०८०
काठमाडौं जिल्ला अदालतको एक आदेशका कारण बाँसबारी छालाजुत्ता कारखानाको सरकारी जग्गा घोटाला प्रकरणको अनुसन्धान यत्तिकै रोकिने हो कि भन्ने चिन्ता बढेको छ । जग्गा हिनामिनाबारे नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्...
नेपाली भूमि अतिक्रमण गरेर भारतले कालापानी–लिपुलेक हुँदै मानसरोवर जाने बाटो खोलेपछि नेपाल–भारत सम्बन्धमा फेरि एकपटक चिसोपना आएको छ ।
विश्व समुदाय कोरोनाको महामारी नियन्त्रणमा केन्द्रित रहेको समयमा भारतले नेपाली भूमि अतिक्रमण गरेर बनाएको बाटो उद्घाटन गर्न देखाएको हतारोले उसको मिचाहा चरित्रलाई उजागर गरेको छ । असल छिमेकीबाट अपेक्षा नगरिने व्यवहार भारतले गरेको छ ।
गत वर्षको नोभेम्बरमा नेपाली भूमिलाई आफ्नो भागमा पार्ने गरी भारतले नयाँ नक्सा जारी गरेपछि शुरू भएको विवाद साम्य नहुँदै वैशाख २६ गते लिपुलेक क्षेत्रमा बाटो उद्घाटन गरेपछि विवाद झनै पेचिलो बनेको छ । विगतमा पनि नेपाल भूकम्पको चपेटामा परेको समयमा लिपुलेकमा व्यापारिक मार्ग बनाउने भनेर भारत र चीनले सहमति गरेका थिए । भारत र चीनबीच भएको त्यो सहमतिको नेपालले विरोध गर्दै आएको छ ।
नेपालको कालापानी–लिपुलेक क्षेत्रमा भारतले बाटो बनाएको घटनाप्रति सरकारले असहमति जनाउँदै भारतलाई विरोधपत्र (कूटनीतिक नोट) जारी गरिसकेको छ । परराष्ट्र मन्त्रालयले विज्ञप्ति प्रकाशित गरेर सरकारको धारणा सार्वजनिक गरेको छ भने सत्तारुढ दलका अध्यक्षद्वय प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले संयुक्त विज्ञप्ति जारी गरेर नेपाली भूमि अतिक्रमणको विरोध जनाएका छन् । प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेसले पनि मिचिएको भूमि फिर्ता ल्याउने काममा लाग्न सरकारको ध्यानाकर्षण गराएको छ ।
नेपाली भूमि मिचिएको विरोधमा काठमाडौंका सडकमा दैनिकजसो विरोधका कार्यक्रम भइरहेका छन् । नेपाली भूमि फिर्ता ल्याउन माग गर्दै संसदमा संकल्प प्रस्ताव दर्ता भएको छ, सर्वोच्च अदालतमा रिट दर्ता भएको छ । भारतीय हस्तक्षेपको विरोधमा नेपालभित्र एक स्वर छ तर आफ्नो भूमिमा विदेशी सेना लगाएर बाटो बनाएकोबारे बेखबर रहनु नेपाल सरकारको चरम अकर्मण्यता हो ।
नेपालले कूटनीतिक नोट जारी गरेर विरोध जनाउँदा समेत भारतले गल्ती सच्चाएको छैन, बरु कोरोनाको संकट सकिएपछि छलफल गर्ने भनेर बलमिच्याइँ गर्दैछ ।
यति जटिल विषयलाई भारतले हलुका ढंगले कोरोनापछि छलफल गर्ने भनेर प्रतिक्रिया दिनु समस्या समाधानमा उसको उदासिनता हो । सीमा विवाद समाधानमा भारत लचक नबने यसलाई अन्तर्राष्ट्रियकरण गर्नुपर्छ भन्ने आवाजहरू पनि उठिरहेका छन् ।
नेपाली भूमिलाई आफ्नो नक्सामा पारेर भारतले बाटोसमेत बनाइसकेको अवस्थामा नेपालले पनि नेपालको नक्सामा समेटेर नयाँ नक्सा जारी गर्न धेरै ढिलाइ भइसकेको छ । हामीले यसअघि कात्तिक २२ गते नै नेपालले नयाँ नक्सा जारी गर्नुपर्छ भनेर सम्पादकीय लेखेका थियौं । पछि संसदको राज्य व्यवस्था समितिले नेपाली भूमि समेटिएको नक्सा सार्वजनिक गर्न सरकारलाई निर्देशन दिएको थियो ।
संसदीय समितिले निर्देशन दिएको ६ महिनासम्म सरकार कानमा तेल हालेर बस्यो, हालसम्म नयाँ नक्सा जारी भएको छैन । सोमवार पनि संसदको अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध समितिले मिचिएको नेपाली भूमि समेटेर नयाँ नक्सा जारी गर्न सरकारलाई पुनः निर्देशन दिएको छ ।
भारतले नयाँ नक्सा जारी गरेपछि प्रधामनन्त्री केपी शर्मा ओलीले ‘नक्सा होइन जमिन नै फिर्ता ल्याउने’ भनेर अडान लिँदा उनको प्रशंसा भएको थियो । अब वचनमा होइन, कर्मले नै गर्ने बेला भएको छ । नेपाली भूमि अतिक्रमण गरेर बाटो बनाइसकेको अवस्थामा औपचारिकताका लागि भन्दा स्वयं प्रधानमन्त्री केपी ओलीले वार्ताका लागि पहलकदमी लिनु वान्छनीय हुनेछ ।
प्रधानमन्त्री ओलीले समकक्षी नरेन्द्र मोदीसँग उच्चस्तरीय तहमा द्विपक्षीय वार्ता गरेर जतिसक्दो छिटो विवाद सल्टाउनुपर्छ ।
भारतीय पक्षसँग वार्ता गर्नुअघि नेपालले लिम्पियाधुरासहित मिचिएका नेपाली भूमि समेटेर नयाँ नक्सा प्रकाशित गरी आफ्नो अडान बलियो बनाउनुपर्छ । नेपालसँग रहेका बलिया तथ्य र प्रमाणसहित भारतसँग वार्ता गरेर नेपाली भूमि फिर्ता लिनुपर्छ । लिपुलेक हुँदै बनेको सडक नेपाली भूमिमा ल्याउने काममा ढिलो गर्नु हुँदैन ।
काठमाडौं जिल्ला अदालतको एक आदेशका कारण बाँसबारी छालाजुत्ता कारखानाको सरकारी जग्गा घोटाला प्रकरणको अनुसन्धान यत्तिकै रोकिने हो कि भन्ने चिन्ता बढेको छ । जग्गा हिनामिनाबारे नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्...
संघीयताप्रति नै वितृष्णा जगाउने गरी कोशी प्रदेशसभामा भइरहेको संविधानको खेलबाडमाथि सर्वोच्चले रोक लगाइदिएको छ । मुख्यमन्त्रीका रूपमा कांग्रेस संसदीय दलका नेता उद्धव थापाले प्रदेश सभामा लिएको विश्वासको मतसम्बन्...
जाजरकोटलाई केन्द्रबिन्दु बनाएर शुक्रवार मध्यरातमा गएको भूकम्पले कर्णाली प्रदेशका जिल्लामा धनजनको ठूलो क्षति पुर्यायो । आइतवार बिहानसम्म १ सय ५७ जनाको मृत्यु भएको छ भने सयौं घाइते भएका छन् । सयौंको संख्याम...
कार्यभार सम्हालेको एक वर्ष पुगेको अवसरमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले मंगलबार राष्ट्रका नाममा सम्बोधन गर्दै कार्यशैली परिवर्तनको घोषणा गरेका छन् । ४५ मिनेट लामो सम्बोधनमा प्रचण्डले एक वर्षमा...
काकाकुल काठमाडौंको सपना र विकासको विद्रूप नमूना बनेको मेलम्ची खानेपानी आयोजना फेरि एकपटक उद्घाटन गरिएको छ । सिंहदरबारस्थित प्रधानमन्त्री कार्यालयमा बनाइएको धारो खोलेर प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रच...
प्रतिनिधिसभाको पहिलो अधिवेशनमा नेता/सांसदको हाजिरी लोकान्तर डट्कमले सार्वजनिक गरिदिएपछि नेताहरूको जवाफदेहिताको बहस शुरू भएको छ । जनप्रतिनिधिको सर्वोच्च थलो संसद्मा ठूला भनिएका दलका शीर्ष न...
स्वधर्म भन्ने शब्द हामीमध्ये धेरैले सुन्ने गरेका छौँ । स्वधर्मको आदि शिक्षक, प्रचारक वा आचार्य भगवान् कृष्ण हुन् । उनले सर्वप्रथम अर्जुृनलाई यसको शिक्षा दिएका थिए कुरुक्षेत्रको युद्ध मैदानमा । यसका आधुनिक व्याख्याता भने ...
गठबन्धनको नयाँ समीकरणसँगै पुनर्गठित मन्त्रिपरिषद्मा नेकपा (माओवादी केन्द्र)का तीन मन्त्री दोहोरिए । पार्टी नेतृत्वको निर्णयप्रति केही युवा सांसदले आक्रोश व्यक्त गरे । माओवादी पार्टी एउटा भए पनि सहायक गुट धेरै छन्...
उमेरले ३५ वर्ष पुग्नै लाग्दा मैले लोकसेवा आयोगको फाराम भरें । ३५ वर्ष कटेको भए फाराम भर्न पाउँदैनथें, तर नियुक्ति लिँदा भने ३५ वर्ष कटिसकेको थिएँ । लोकसेवा आयोगको सिफारिशअनुसार क्षेत्रीय सिञ्चाइ निर्देशनालयले...