नेपालमा कोरोना संक्रमणलाई उमेर अनुसार हेर्ने हो भने बाँकी विश्वभन्दा फरक देखिन्छ । २४५ जना संक्रमित भएका व्यक्तिको उमेर समुह हेर्दा सबैभन्दा धेरै संक्रमित २० – २९ बर्षका ६५ जना युवामा देखिएको छ भने त्यसपछि क्रमशः ३० – ३९ बर्षका ५६ जना, ४० – ४९ बर्षका ३७ जना, १० – १९ बर्षका ३६ जना, ५० – ५९ बर्षका २३ जना, ६० – ६९ बर्षका १५ जना , ० – ९ बर्षका १० जना, ७० – ७९ बर्षका २ जना र ८० बर्षमाथिका १ जना व्यक्तिमा संक्रमण देखिएको छ ।
यसले निम्न लिखित संदेश दिएको छ –
१. नेपालमा कोरोना संक्रमण युवा तथा बयस्क उमेरमा धेरै देखिएको छ । त्यसपछि बालबालिका अनि मात्र जेष्ठ नागरिक देखिएको छ ।
२. भारत लगायत बिदेशमा काम गर्ने अधिकांश युवा तथा बयस्क उमेरका छन् ।
३. नेपालमा रहेका व्यक्तिहरु जो सक्रिय छन्, घरबाहिर निस्किएका छन्, उनीहरुमा संक्रमण देखिएको छ ।
४. घर बाहिर खेल्न जाने बालबालिकामा देखिएको छ ।
५. घरभित्र बस्ने तथा सचेतना अपनाउने जेष्ठ नागरिकमा संक्रमण निकै कम देखिएको छ ।
६. यो तथ्यांकले के देखाउंछ भने जोखिम उमेरका व्यक्तिमा संक्रमण निकै कम देखिएकोले सघन उपचार आबश्यक पर्ने तथा मृत्यु हुनेको संख्या निकै कम हुनेछ । युरोप, अमेरिका, बेलायत लगायत देशको अवस्था हेर्ने हो भने जेष्ठ नागरिकमा संक्रमण धेरै देखिएको छ । जसको कारण मृत्यु हुनेको संख्या धेरै छ ।
७. नेपालमा एल्डर होम अर्थात वृद्धाश्रममा बस्ने जेष्ठ नागरिकको संख्या निकै कम छ । कोरोना संक्रमण फैलिएको अवस्थामा छुट्टाछुट्टै घरमा बसेका जेष्ठ नागरिकलाई एकैपटक संक्रमण हुने तथा एक आपसमा सर्ने सम्भावना निकै कम छ । यसले मृत्युदर घटाउन ठूलो सहयोग गर्दछ ।
८. कोरोना संक्रमणको जोखिम बढेको यो समयमा बालबालिकालाई घरबाहिर जान दिनु हुँदैन । त्यस्तै युवा तथा बयस्क उमेरका व्यक्तिहरु पनि मलाइ के हुन्छ र ? भनेर मर्निंग वाक, इभिनिंग वाक, सपिंग, हावा खान निस्किने लगायतका बानी बदल्न जरुरी छ । यसो गर्यो भने संक्रमण सर्ने सम्भावना कम हुन्छ ।
..
कोरोना संक्रमण लागेका एका परिवारमा सबैलाई सरेको घटना बिरगंजको १७ सदस्यीय १ परिवारमा मात्र देखिएको छ । अन्य संक्रमितको हकमा एकै परिवारमा बस्ने १ जनालाई संक्रमण भएको तथा अरुलाई नसरेको, अर्को १ जनालाई मात्र सरेको .. यस्तै देखिएको छ । यसको अर्थ कोरोना संक्रमण १ जनालाई हुँदैमा परिवारका सबैलाई सर्दैन । संक्रमण सर्नको लागि ती परिवार कसरी बसेका छन् ? सुरक्षाको उपाय गरेका छन् कि छैनन् ? घरमा हावा तथा प्रकाशको ब्यबस्था कस्तो छ ? संक्रमितमा भाइरसको लोड कति छ ? खानपिन तथा सरसफाई कस्तो छ ? इम्युनिटी पावर कति छ ? लगायतका धेरै संयोग मिल्यो भने मात्र अरुमा संक्रमण सर्दछ ।
.
अहिलेसम्मको स्थितिमा हामीले डर मान्नुपर्ने अवस्था छैन । सिमाना शिल गर्ने तथा संक्रमित क्षेत्र शिल गर्ने हो भने कोरोना संक्रमण हाम्रो नियन्त्रण बाहिर गएको छैन ।

जनस्वास्थ्व विज्ञ डा.रवीन्द्र पाण्डे