कात्तिक १८, २०८०
गएराति गएको भूकम्पले सबैभन्दा बढी जाजरकोटको नलगाड क्षेत्रमा क्षति गरेको छ । नलगाड नगरपालिकामा मात्रै तीन दर्जन बढीको ज्यान गएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय जाजरकोटले जनाएको छ । अझै यकिन विवरण आउन बाँकी छ । ...
असार १५, २०७७
साउनको पहिलो साता सार्वजनिक गर्नेगरी नेपाल राष्ट्र बैंकले मौद्रिक नीतिको तयारी गरिरहेको छ ।
राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता डा. गुणाकर भट्टले साउनको पहिलो साता मौद्रिक नीति सार्वजनिक गर्नेगरी तयारी भइरहेको लोकान्तरलाई जानकारी दिए ।
कोरोनाभाइरस (कोभिड– १९)को महामारीका बीच सरकारले सार्वजनिक गरेको आगामी आर्थिक वर्षको बजेटलाई साथ दिनेगरी राष्ट्र बैंकले यस वर्षको मौद्रिक नीति तय गर्नुपर्ने छ ।
मौद्रिक नीतिमा कस्ता कार्यक्रम ल्याउने भन्ने विषयमा राष्ट्र बैंक यतिखेर सुझाव संकलन गरिरहेको छ ।
‘कोरोनाभाइरसले शिथिल पारेको अर्थतन्त्रलाई माथि उकास्ने गरी मौद्रिक नीति तय गर्नुपर्ने दायित्व छ’, प्रवक्ता भट्टले भने, ‘हामी यसका लागि सुझाव संकलन गरिरहेका छौं ।’
सुझाव संकलनसँगै राष्ट्र बैंकले सरोकारवालाहरूसँग अन्तरक्रिया गर्ने छ । अहिले प्रारम्भिक चरणमा नै मौद्रिक नीति बनाउने काम भइरहेको भन्दै उनले सरकारले बजेटमार्फत राखेको आर्थिक वृद्धिको लक्ष्यलाई टेवा पुग्नेगरी मौद्रिक नीति आउने बताए ।
कोरोना महामारीका बीच सरकारले आगामी आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा ७.३ प्रतिशतको आर्थिक वृद्धि ल्याउने महत्वाकांक्षी लक्ष्य अगाडि सारेको छ । मौद्रिक नीतिले पनि त्यो लक्ष्यलाई पूरा गर्ने तबरले कार्यक्रमहरू ल्याउनुपर्ने हुन्छ ।
नेपालमा कोरोना महामारी शुरू भएसँगै गभर्नरको रूपमा केन्द्रीय बैंकको बागडोर सम्हालेका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीले सार्वजनिक गर्ने पहिलो मौद्रिक नीतिमा कस्ता कार्यक्रम आउँछन् भन्नेमा चासो बढेको छ ।
‘बजेटले नल्याएको स्टिमुलस प्याकेज मौद्रिक नीतिले ल्याओस्’
नेपाल राष्ट्र बैंकका पूर्वगभर्नर दीपेन्द्रबहादुर क्षेत्री अहिले आउने तयारीमा रहेको मौद्रिक नीतिले कोरोनाभाइरसका कारण थिलथिलो परेको अर्थतन्त्रलाई माथि उकास्न ‘स्टिमुलस प्याकेज’ ल्याउनुपर्ने बताउँछन् ।
उनले बजेट र मौद्रिक नीति एक अर्कासँग मिल्दोजुल्दो हुने भन्दै सरकारले भनेका रकमहरूलाई चनाखो भएर हेर्न राष्ट्र बैंकलाई सुझाव दिए ।
लोकान्तरसँग उनले भने, ‘सरकारले चर्चा बटुल्न धेरै पैसा खर्च गर्छ । सेवा र वस्तुको त्यही अनुसार उत्पादन हुन नसकेमा मूल्यवृद्धि बढाउँछ । मूल्यवृद्धि बढाउने भएपनि केन्द्रीय बैंकले आफ्नो जिम्मेवारी पूरा नगरेको जस्तो देखिन्छ, त्यसकारण सजग भएर सरकारले भनेका रकमहरू सदुपयोग हुन्छन् भनेर चनाखो भएर हेरिरहनुपर्छ ।’
बजेटले सम्बोधन नगरेको कुरा पनि मौद्रिक नीतिले सम्बोधन गर्नुपर्नेमा उनले जोड दिए ।
उनले भने, ‘बजेटमा ठोस कुरा आएको छैन, त्यसकारण बजेटले सम्बोधन नगरेको कुरामा पनि मौद्रिक नीतिले सम्बोधन गर्नुपर्छ ।’
उद्योगी व्यवसायीलाई राहत दिनेगरी आर्थिक वर्ष २०७६/७७ को सावाँब्याज एकमुष्ट आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ को असार मसान्तसम्मलाई सारिदिन उनले राष्ट्र बैंकलाई सुझाव दिए ।
उनले भने, ‘राष्ट्र बैंकले यसो गर्न सकेमा दायित्व पनि सर्छ र स्टिमुलस प्याकेज गरेको देखिन पनि सक्छ । राहत पनि पाउँछन् ।’
महामारीका बीचमा राष्ट्र बैंकले खुकुलो मौद्रिक नीति ल्याउनुपर्नेमा राष्ट्र बैंकका पूर्व गभर्नर डा. तिलकबहादुर रावलले जोड दिए ।
उनले अब आउने मौद्रिक नीति पूर्ण लचकतासहित तरलता छाडेर आर्थिक क्रियाकलाप सञ्चालन गने वातावरण बनाउनेतर्फ उन्मुख हुने बताए ।
लोकान्तरसँग उनले भने, ‘पूर्ण लचकतासहित तरलता छाडेर आर्थिक क्रियाकलाप सञ्चालन गर्ने वातावरण बनाउनेतर्फ भूमिका बनाउन सक्छ । यसो गर्दा सरकारले तय गरेको आर्थिक वर्षको आर्थिक वृद्धिलाई सहयोग गर्न सक्छ ।’
महामारीका बेलामा वित्तीय संघ–संस्थाहरूको हातमा राष्ट्र बैैंकले बढी नगद प्रवाह गर्नुपर्ने बताउँदै उनले त्यसका लागि अनिवार्य नगद मौज्दात (सीआरआर) घटाउनुपर्ने बताए ।
उनले भने, ‘सीआरआरलाई मौद्रिक नीतिले तलमाथि गर्न सक्छ । अब ५ प्रतिशत हैन २ / ३ प्रतिशतमात्र गर्नुपर्छ ।’
उनले राष्ट्र बैंकले वित्तीय संस्थालाई कम ब्याजदरमा पूँजी उपलब्ध गराउनुपर्नेमा जोड दिए ।
राष्ट्र बैंकले कम ब्याजदरमा पूँजी उपलब्ध गराएमात्र उनीहरूले उद्यमी, व्यवसायी, कृषक लगायतलाई कम ब्याजदरमा ऋण दिन सक्ने उनको भनाइ छ ।
गएराति गएको भूकम्पले सबैभन्दा बढी जाजरकोटको नलगाड क्षेत्रमा क्षति गरेको छ । नलगाड नगरपालिकामा मात्रै तीन दर्जन बढीको ज्यान गएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय जाजरकोटले जनाएको छ । अझै यकिन विवरण आउन बाँकी छ । ...
जाजरकोट केन्द्रबिन्दु भएर गएको शक्तिशाली भूकम्पमा परी कम्तिमा ११९ जनाको मृत्यु भएको छ । जाजरकोट र रुकुम पश्चिमका विभिन्न स्थानमा भूकम्पमा परेर उक्त मानवीय क्षति भएको हो । जिल्ला प्रहरी कार्यालय जाजरकोटका ...
भूकम्पमा परेर रुकुम पश्चिमबाट उद्धार गरी काठमाडौं ल्याइएकी ६३ वर्षीया वृद्धा बली बुढाथोकीले आफूले नसोचेको घटना भोग्नु परेको बताएकी छिन् । उपचारका लागि त्रिवि शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्जमा ल्याइएकी बुढाथोकीले आफू ...
जाजरकोटको रामीडाँडालाई केन्द्रबिन्दु बनाएर गएराति गएको ६.४ म्याग्निच्यूडको भूकम्पका कारण धनजनको ठूलो क्षति भएको छ । नेपाल प्रहरीले दिएको तथ्यांकअनुसार १२९ जनाको मृत्यु भइसकेको छ भने १४० जना घाइते छन् ।...
दाङको तुलसीपुर उपमहानगरपालिका वडा नम्बर– १९ बिजौरीका २२ वर्षीय युवक प्रतीक पुनमाथि परिवारको ठूलो जिम्मेवारी थियो । दुवै मिर्गौला फेल भएर बाबा ताराप्रसाद पुनको एक वर्षअघि मृत्यु भएपछि लागेको ...
सरकारी जग्गा हिनामिना प्रकरणमा डलर अर्बपति एवं कांग्रेस सांसद विनोद चौधरी पनि तानिएका छन् । बाँसबारी छाला जुत्ता कारखानाको जग्गा हडपेको आरोपमा भाइ अरुण चौधरी पक्राउ परेलगत्तै विनोद चौधरीले समेत संल...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...