कात्तिक १७, २०८०
सोउल– उत्तर कोरियाले दूतावास बन्द गर्ने हालैको शृङ्खला आफ्नो बाह्य सम्बन्ध सुधार गर्नका लागि ‘नियमित मामिला’ भएको स्पष्ट पारेको छ । दक्षिण कोरियाले आर्थिक सङ्कटका कारण दूतावास बन्द गरेको दाबी गर...
कात्तिक ३०, २०७७
अघिल्लो साता जो बाइडनलाई अमेरिकाको राष्ट्रपति निर्वाचनको विजेता घोषणा गरेपछि अनिश्चितता हटेको भनी संसारले अपेक्षा गरेको थियो । तर यो सामान्य समय हैन र डोनल्ड ट्रम्प परम्परागत राष्ट्रपति हैनन् ।
राजनीतिक प्रक्रियाको एक अंगका रूपमा रहेको हार स्वीकारलाई धाँधली गरिएको र निर्वाचन हडपिएको भन्ने आधारहीन आरोपले प्रतिस्थापन गरेको छ । ट्विटरमा चिच्याउने र वाशिङटनमा लाखौं समर्थकको भीड जुटाउने काम ट्म्पले गरेका छन् ।
उम्मेदवारहरूले निर्वाचन परिणामलाई चुनौती दिने उपयुक्त थलो अदालत हो । तर कानूनी प्रक्रिया थाल्नका लागि अवैध काम भएको प्रमाण प्रस्तुत गर्नुपर्छ । ट्रम्पको निर्वाचन अभियानले खासै प्रमाण प्रस्तुत गर्न सकेको छैन ।
प्रश्न उठ्छ– ट्रम्पले कहिलेसम्म यसलाई तन्काइरहन सक्छन् ? अझै महत्त्वपूर्ण कुरा– यसको अन्तिम लक्ष्य के हो ?
ट्रम्प अभियानले राज्य र संघीय अदालतहरूमा अनेकौं मुद्दा दायर गरेको छ । जर्जिया र मिशिगनमा दायर गरिएका मुद्दालाई तत्कालै खारेज गरियो ।
पेन्सिल्भेनियामा रिपब्लिकनहरूले फिलाडेल्फियामा मतगणना रोक्नका लागि मुद्दा दायर गरेका थिए । ट्रम्प अभियानका अधिकारीहरूलाई मतपत्र गन्ने प्रक्रियामा नजिक जान नदिइएको उनीहरूको तर्क थियो ।
यस विषयमा न्यायाधीशले प्रश्न गर्दा ट्रम्प अभियानका वकिलहरूले रिपब्लिकन पार्टीका पर्यवेक्षकहरू मतगणनास्थलमा रहेको स्वीकार गरे । हैरान भएका न्यायाधीशले उनीहरूलाई सोधे, ‘माफ गर्नुस्, त्यसोभए तपाईंको समस्या के हो त ?’
पेन्सिल्भेनियाको संघीय अदालतमा दायर गरेको अर्को मुद्दामा ट्रम्प अभियानले हुलाकमार्फत भएको मतदान संविधानको समान संरक्षण प्रावधानविपरीत जाने जिकिर लियो जसको कुनै आधार छैन ।
यस्ता र अन्य उपाय अपनाए पनि रिपब्लिकनहरूले निर्वाचनको परिणाम उल्ट्याउन सक्ने कुनै सम्भावना छैन । अनि प्रश्न उठ्छ– यिनीहरूको लक्ष्य के हो त ?
ट्रम्पलाई हार पटक्कै मन पर्दैन भन्ने एउटा बनिबनाउ उत्तर हुन सक्छ । तर कुरा यतिमा मात्र टुंगिँदैन । ट्रम्प पक्षले कानूनी बाधा तेर्स्याउने उपायका पछाडि जनवरी ५ मा हुने सिनेटको निर्णायक (रनअफ) निर्वाचन प्रमुख कारण हो ।
जर्जिया राज्यको कानूनअनुसार, राज्यको निर्वाचनमा कुनै पनि उम्मेदवारले ५० प्रतिशत मत ल्याउन नसकेमा शीर्ष दुई उम्मेदवारबीच रनअफ निर्वाचन गराउनुपर्छ ।
अहिले सिनेटमा रिपब्लिकनहरूको ५० सीट छ भने डेमोक्रेटहरू ४८ सीटमा छन् (सिनेटमा बहुमतका लागि ५१ सीट आवश्यक हुन्छ) । जर्जियाका दुई रनअफहरूका विजेताले सिनेट कसको नियन्त्रणमा रहने भनी निर्धारण गर्छन् ।
रिपब्लिकन सिनेटरहरूले हालैका दिनमा लिएको अडानको कारण नै यही हो । उनीहरू ट्रम्पको कानूनी चुनौतीलाई समर्थन गरिरहेका छन् र बाइडनलाई विजयको शुभकामना पनि दिइरहेका छैनन् । साउथ डकोटाका रिपब्लिकन सिनेटर जोन थुनले सीधै भने, ‘हामीलाई ट्रम्पका मतदाता चाहिन्छन् । उनले हामीलाई जर्जियामा सहायता गरून् भन्ने चाहना छ ।’
बाइडनको कार्यकाल सफल बनाउन सिनेटको प्रमुख भूमिका छ । रिपब्लिकनहरूको नियन्त्रणमा सिनेट पुगेमा बाइडनले अर्थतन्त्र, जलवायु परिवर्तन वा स्वास्थ्य सेवामा आफूले चाहेमुताबिकको नीति अवलम्बन गर्न पाउँछन् अनि सर्वोच्च अदालतमा आफूअनुकूलका न्यायाधीशहरू बढाउने डेमोक्रेटहरूको क्षमता बढ्छ ।
त्यसैले रिपब्लिकन पार्टीको ध्यान जर्जियातर्फ केन्द्रित हुँदै गएको स्पष्ट छ । सिनेटका दुई रिपब्लिकन उम्मेदवारहरूले जर्जियाका स्टेट सेक्रेटरीको राजीनामा मागेका छन् र राज्यमा धाँधली भएको भन्ने ट्रम्पको आधारहीन दाबीलाई दोहोर्याएका छन् ।
एट्लान्टा जर्नल–कन्स्टिच्युसन पत्रिकाका अनुसार, ट्रम्पलाई फकाउनका लागि उनीहरूले यसो गरेका हुन् । उनीहरूका विरुद्ध ट्रम्पले नकारात्मक ट्वीट गरिदेलान् र उनीहरूलाई महत्त्वपूर्ण रनअफ निर्वाचनअघि ट्रम्पको मताधारबाट टाढा पारिदेलान् भन्ने डरले गर्दा ट्रम्पको चाकरी उनीहरूले गरेका हुन् ।
यी सबै प्रयासहरूको एउटा लक्ष्य छ ः जर्जियाको रनअफ निर्वाचनमा बाइडनलाई मात्र नभई निर्वाचन प्रक्रियालाई नै अवैध ठहर गर्नका लागि ट्रम्पको मताधारलाई थप जाँगरिलो बनाउनु ।
यसको दीर्घकालीन परिणाम महत्त्वपूर्ण छ । अमेरिकामा अहिले नै कटु विभाजनको स्थिति छ जुन कुरा डेमोक्रेट र रिपब्लिकन दुवै पक्षलाई मत दिनका लागि ठूलो संख्यामा मतदाता आएकोबाट साबित भएको छ । ट्रम्पले आफ्नो दाबीमा अडिग रहने र सजिलै पदत्याग नगर्ने स्थितिमा यो विभाजन झनै गहिरिन्छ ।
रिपब्लिकन र डेमोक्रेटहरूलाई एकताबद्ध गर्ने भनी बाइडनले विजयी भाषणमा निर्धारित गरेको प्रमुख लक्ष्य हासिल गर्न यस विभाजनले रोक्नेछ ।
देशको आधा जनसंख्याले निर्वाचन ट्रम्पबाट हडपिएको भन्ने दाबी पत्याइरहने हो भने अमेरिकामा लोकतन्त्र क्षयीकरण हुँदै जाने जोखिम छ ।
अस्ट्रेलियाको वोलोङगोङ विश्वविद्यालयका सहप्राध्यापक मार्कस वाग्नरले द कन्भर्सेसनमा प्रकाशन गरेको विश्लेषणको नेपाली अनुवाद लोकान्तरका लागि विन्देश दहालले गरेका हुन् ।
सोउल– उत्तर कोरियाले दूतावास बन्द गर्ने हालैको शृङ्खला आफ्नो बाह्य सम्बन्ध सुधार गर्नका लागि ‘नियमित मामिला’ भएको स्पष्ट पारेको छ । दक्षिण कोरियाले आर्थिक सङ्कटका कारण दूतावास बन्द गरेको दाबी गर...
आफ्नै साथीले छुरा प्रहार गर्दा पोर्चुगलमा एक नेपाली युवकको मृत्यु भएको छ । छुरा प्रहारबाट गम्भीर घाइते भएका कुश्मा नपा–१३, खौला, पर्वतका ३६ वर्षीय धनबहादुर क्षेत्रीको उपचारका क्रममा निधन मृत्यु भएको हो ।&n...
किभ– युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले निर्वाचनका लागि यो सही समय भएको हो भन्ने आफूलाई विश्वास नभएको बताएका छन् । सन् २०२४ मा राष्ट्रपति निर्वाचनका बारेमा तीव्र बहस हुँदै गएपछि रुसी आक्रमणविरुद्ध ह...
चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङ अमेरिका प्रस्थान गरेका छन् । चीन–अमेरिका भ्रमणका लागि उनी मंगलवार अमेरिका प्रस्थान गरेका हुन् । भ्रमणका क्रममा उनले चीन र अमेरिकाका नेताबीचको बैठक र ३० औं एपेक आर्थिक न...
अमेरिका र बेलायतका सेनाले बिहीवार यमनको हुथी नियन्त्रित कैयौं क्षेत्रहरूमा हवाई हमला शुरू गरेका छन् । लाल सागर (रेड सी) हुँदै सामान ओसारपोसार गर्ने कमर्सियल जहाजमाथि पटक-पटकको ड्रोन हमला तत्काल रोक्न...
पेट्रो चीनको शाखा चाङ्छिङ तेल क्षेत्रले उत्तरपश्चिम गान्सु प्रान्तको ह्वान्सियान काउन्टीमा १० करोड टनभन्दा बढी भूगर्भीय भण्डार भएको तेल क्षेत्र फेला पारेको छ। हालसम्म चाङ्छिङ आयलफिल्डले यस क्षेत्रमा ५०.२४ मिलियन टनको...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...
आत्मिक शुद्धताका पक्षपाती दार्शनिक सुकरात चौबाटोमा उभिएर एथेन्सबासीलाई आह्वान गरिरन्थे– ‘तपाईं नीति, सत्य र आत्माको शुद्धताका लागि किन ध्यान दिनुहुन्न ?’ उनका अर्थमा त्यो जीवन बाँच्न योग्य हुँदैन...