कात्तिक २१, २०८०
घरमा माउसुली देखिनु एक सामान्य घटना हो । सामान्यरुपमा हेर्दा यो एक जीव हो तर जीव जन्तु मनुष्यको प्रकृतिको एक महत्वपूर्ण हिस्सा मान्ने हिन्दू शास्त्रमा माउसुली बारे जोडिएको गतिविधिबारे विस्तृत जानकारी छ ।...
योगको कक्षामा धेरैजसो मानिस यस कुरामा चिन्ता व्यक्त गर्छन् कि के उनीहरु सही रुपमा सास लिइरहेका छन् या उनीहरुको खुट्टा सही दिशामा छ ।
तर केही मानिस दोधारमा रहने गरेका छन् कि के उनीहरुलाई यो कक्षामा सहभागी हुँदा आफ्नो धर्मा भ्रष्ट त हुने छैन् ।
अमेरिकामा बस्ने एक मुस्लिम महिला फरीदा हमजाले योग शिक्षक बन्ने फैसला गरिन् र उनी तीन वर्षदेखि योग गरिरहेकी छिन् ।
उनी भन्छिन्,‘जब म आफ्नो परिवार तथा केही साथीसँग यस बरेमा बताउँछु, तब उनीहरुको प्रतिक्रिया सकारात्मक पाउँदिन । उनीहरु हैरान थिए कि आखिर म किन यो गरिरहेको छु, किनकी यो इस्लाम विरुद्ध हो ।’
विश्वभरमा कयौं मुस्लिम, इसाइ तथा यहूदी योगलाई लिएर यस खालका संदेश व्यक्त गर्छन् ।
उनीहरुलाई योगलाई हिन्दू र बौद्ध धर्मसँग जोडीएको एक प्राचीन आध्यात्मिक साधनको रुपमा हेर्छन् । विसं २०१२ मा बेलायतमा एक योज्ञ कक्षालाई चर्चले प्रतिवन्धित गरेको थियो ।
पादरी जोन शैडलर बताउँछन्,‘योग एक हिन्दू आध्यात्मिक साधना हो । एक क्याथोलिक चर्चा भएका कारण हामीले इसाईको उपदेश प्रचारित गर्न आवश्यक छ ।’
अमेरिकामा पनि प्रमुख पादरी यागलाई शैतानीको रुपमा लिन्छन् । त के योग एक धार्मिक क्रिया हो ?
योग लण्डन का सह संस्थापक रेबेका फ्रैच भन्छिन्,‘योग एक व्यापाक शव्द हो र यस कारण कठिनाई भएको छ ।’
उनी भन्छिन् योग कयौं प्रकारका छन् र ति मध्ये केही अरुको तुलनामा धार्मि छ । उदाहरणका लागि हरे कृष्ण साधु भक्ति योगका अनुयायी छन् ।
पश्मिमा मानिस आम रुपमा जिसलाई योग सम्झन्छन् त्यो हठ योग हो । यसमा शारीरिक र मानसिक शक्ति बढाउन जोड दिइन्छ ।
तर जसलाई चेतना मानिन्छ त्यो परम्परामा पनि निर्भर छ ।
कयौं हिन्दुका अनुसार योगको माध्यमबाट तपाई प्राकृतिक रुपमा सही स्वरुप र आफ्नो वास्तविक स्थितिका बारेमा जानकारी लिन सक्छ । जबकी कयौं यसलाई जन्म मृत्युको बन्धनबाट छुटकारा पाउने साधन मान्छन् । यो सब इसाइ, इस्लाम तथा दोस्रो धर्ममा मान्य छ या छैन यो एक बहसको विषय बनेको छ ।
उदाहरणका लागि सूर्य नमस्कार शारीरिक क्रियासँग सम्बन्धित एक यौगिक आसन हो, तर यो हिन्दू देवता सूयोको आराधनासँग जोडिएको छ ।
फ्रैच बताउँछिन्, ‘यो केही धार्मिक छ, तर यो तपाईको नजरमा निर्भर हुन्छ ।
घरमा माउसुली देखिनु एक सामान्य घटना हो । सामान्यरुपमा हेर्दा यो एक जीव हो तर जीव जन्तु मनुष्यको प्रकृतिको एक महत्वपूर्ण हिस्सा मान्ने हिन्दू शास्त्रमा माउसुली बारे जोडिएको गतिविधिबारे विस्तृत जानकारी छ ।...
काठमाडौं, — हिन्दू धर्मले सहगोत्रीका बीच विवाह गर्न नहुने विधान गरेको छ । गोत्र भनेको वंश र कुल हो । प्रत्येक नयाँ पुस्तालाई गोत्रले जोड्ने काम गर्छ । जस्तो, कसैको भारद्वाज गोत्र छ भने त्यो व्यक्ति भरद्वा...
महाभारतको युद्ध एक युग समाप्त हुने बेलामा भएको थियो । संसारमा फैलिएको पाप र अनाचारलाई ध्वस्त पारेर धर्मको ध्वज लहराउनका लागि युद्ध अनिवार्य थियो । यावत कमजोरीका बाबजुद पाण्डवहरू धर्मरक्षक भएकाले उनीह...
सनातन धर्ममा गोत्रको धेरै महत्व हुन्छ । ‘गोत्र’को शाब्दिक अर्थ त धेरै व्यापक हुन्छ । यद्यपि विद्वानहरुले समय–समयमा यसरबारे यथोचित व्यख्या गरेका छन् । ‘गो’ अर्थात् इन्द्रिय, र &...
जन्मदेखि लिएर मृत्युसम्म निर्धारित परम्परा पालन गर्नु हिन्दूहरूको विशेषता हो । पर्वहरूमा मात्र नभएर दिनदिनैको कर्मकाण्डमा पनि धर्म, परम्परा र भगवानको पूजापाठलाई हिन्दूहरू महत्व दिन्छन् । दिनदिनै पूजापाठ गर्ने हिन्...
वास्तुशास्त्र अनुसार घरमा कुन ठाउँमा के कुरा राख्ने नियमको पालना गर्दा सुखसमृद्धि प्राप्त हुन्छ । वास्तु पालन नगर्दा भने स्वास्थ्य र धनहानिका अलावा अन्य धेरै समस्याबाट ग्रस्त भइन्छ । खराब भएको र टुटेफुटेको सामान घ...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...