धवलागिरि अस्पतालकोे सघन उपचार कक्ष (आईसीयू) मा अहिले २ जना कोरोना संक्रमित उपचाररत छन् ।

महामारीको समयमा कुनै पनि बेला ३ शय्याको आईसीयूमा बिरामीको चाप बढ्न सक्छ । न्यून जनशक्तिले जेनतेन धानिरहेको आईसीयूमा कोरोनाका गम्भीर बिरामी बढेमा सेवा प्रवाह चुनौतीपूर्ण हुने पक्का छ ।

आईसीयू सञ्चालनका लागि चाहिने दक्ष चिकित्सक र स्वास्थ्यकर्मीको छुट्टै ‘युनिट’ अस्पतालमा छैन । 

अस्पतालका अन्य विभाग र सेवामा कार्यरत चिकित्सक नै आईसीयूमा खटिनुपरेको छ । आईसीयू हेर्ने चिकित्सक/नर्सलाई आइसोलेसन कक्षको समेत जिम्मेवारी छ । ३ शय्याको आईसीयूमा १२ जनासम्म नर्स आवश्यक पर्ने अस्पतालका प्रमुख चिकित्सक शैलेन्द्र विक पोखरेल बताउँछन् ।

‘अहिले जम्मा ५–६ जना नर्स हुनुहुन्छ, आइसोलेसन र आईसीयू दुवैतिर उहाँहरू नै खटिनुपरेको छ,’ उनले भने । ३ चरणमा पालो गरेर खटिनुपर्नेमा नर्सले त्योभन्दा बढी कार्यबोझ उठाउनुपर्ने अवस्था छ । गम्भीर लक्षण सहितका संक्रमित बढ्ने र धेरैलाई आईसीयू चाहिने स्थिति आएमा हालको जनशक्ति अपुग हुने देखिन्छ ।

‘पहिलेदेखि नै दरबन्दी अनुसारको जनशक्ति थिएन, कोरानापछि त झन् चुनौती थपिएको छ,’ प्रमुख चिकित्सक पोखरेलले भने, ‘आईसीयूका लागि विशेषज्ञ सहितको अलग्गै चिकित्सक टोली चाहिने हो तर अहिले पुरानै जनशक्तिबाट काम चलाइरहेका छौं ।’ उनले प्रदेशको सामाजिक विकास मन्त्रालयमा आईसीयूका लागि जनशक्ति माग गरिएको बताए ।

आईसीयू सेवाका लागि करारमा ५ जना नर्स राख्न गत वैशाखमा प्रदेश सरकारले केही रकम उपलब्ध गराए पनि पछिल्लो समय रकम नदिएको उनको भनाइ छ । आईसीयूमा एनेस्थोलोजिस्ट, फिजिसियन, अर्थोपेडिक, रेडियोलोजिस्टलगायत विशेषज्ञ चिकित्सक र मेडिकल अधिकृत आवश्यक पर्ने अस्पतालले जनाएको छ ।

अस्पतालमा हाल केही विशेषज्ञ चिकित्सक रहे पनि आईसीयूका लागि थप जनशक्तिको व्यवस्था गर्नुपर्ने खाँचो छ । पछिल्लो समय सघन उपचारलाई अलग्गै विधाका रूपमा लिने गरिन्छ । त्यसका लागि चिकित्सक र स्वास्थ्यकर्मीको छुट्टै टोली चाहिन्छ ।

अस्पताल व्यवस्थापन समितिका सदस्य शालिकराम शर्माले तत्काललाई जनशक्तिकै कारण आईसीयू सेवा प्रभावित हुने अवस्था नरहेपनि क्षमता भने बढाउनुपर्ने आवश्यकता रहेको जानकारी दिए । ‘हाम्रो आईसीयूमा बिरामीको ठूलो चाप पनि छैन । सधै यही अवस्था नरहन सक्छ, हामीले जनशक्ति र उपकरण थप्नैपर्छ,’ उनले भने ।

सदस्य शर्माले चिकित्सकको ‘टीम’ बनाएर आईसीयूमा खटाइको र थप नर्स र सहयोगी राख्न सकेमा सेवा थप सहज हुने बताए । उनले आइसोलेसन कक्षमा भने जनशक्ति व्यस्थापनमा केही जटिलता देखिएको र सुदृढ व्यवस्थापनसँगै स्तरीय उपचार सेवाका लागि समिति क्रियाशील रहेको जानकारी दिए ।