यस वर्षको अस्कर पुरस्कारका लागि छनोट भएका उत्कृष्ट फिल्महरूको नामांकनमा पर्न सफल नोम्याडल्यान्ड अमेरिकाका मध्यमवर्ग र निम्नवर्गका मानिसले आर्थिक स्थितिका कारण भोग्नुपरेको पीडा तथा जीवनको अदम्य संघर्षलाई काव्यिक रूपमा प्रस्तुत गरेको उम्दा फिल्म हो । 

चिनियाँ मूलकी निर्देशिका क्लोई चाओ मानवीय संवेदनाले भरपूर तथा निम्न वर्गप्रतिको सहानुभूति व्यक्त गरिएका चलचित्र बनाउन माहिर छिन् र यो फिल्म त्यसैको सर्वोत्कृष्ट उदाहरण हो । 

यस फिल्मको कथा अमेरिकी पत्रकार जेसिका ब्रुडरको गैरआख्यान कृति नोम्याडल्यान्ड ः सर्भाभिङ अमेरिका इन द ट्वान्टीफर्स्ट सेन्चुरीमा आधारित छ । उक्त पुस्तकका ब्रुडरले सन् २००८ मा आर्थिक मन्दीको स्थिति आएपछि वृद्ध अमेरिकीहरू कामको खोजीमा घुमन्ते जीवन बिताएको विषय उठाएकी छन् । 

पुस्तकमा आधारित भए पनि फिल्मको पटकथा सन् १९३० को आर्थिक मन्दीका घटनाबाट समेत प्रभावित देखिन्छ । त्यसबेलामा धेरै अमेरिकीहरूको रोजगारी खोसिएको थियो र उनीहरू कामको खोजीमा विभिन्न भागमा घुम्ने गर्थे । 

त्यसो त अमेरिकामा निम्नवर्गीय मजदूरहरू अझै पनि कठोर परिश्रमका बावजूद गरीबीको दुष्चक्रबाट उम्किन सकेका छैनन् । अनि २००८ को आर्थिक मन्दीपछि त मध्यमवर्गीय परिवारहरूमा जीवनयापन खर्चको अभाव भएर निकै पीडादायी स्थिति आएको थियो । 

यसै पृष्ठभूमिलाई चाओले फिल्मको कथामा कारुणिकताको सञ्चार गराउन उपयोग गरेकी छन् । 

फिल्ममा वृद्ध घुमन्तेहरू कामको खोजीमा गाडीलाई नै घर बनाएर हिँडेको देखाइन्छ । उनीहरू बसिरहेको ठाउँको कारखानाहरू बन्द भएपछि काम खोज्दै उनीहरू (विशेषगरी अमेरिकाको पश्चिमी भागमा) विभिन्न ठाउँ जाने अनि अस्थायी काम गर्ने गर्छन् । सेवानिवृत्त भएर आराम गर्नुपर्ने उमेरमा समेत ढाड दुख्ने गरी कठोर परिश्रम गर्न उनीहरू बाध्य छन् । 

फिल्मकी नायिका फर्न अधबैंसे महिला हुन् । उनका पति बितिसकेका छन् । नेभाडा राज्यमा रहेको उनी बस्ने शहरमा कारखाना बन्द भएपछि उनी बेरोजगार छिन् । उनका सन्तान छैनन् । 

मोहका सबै बन्धनहरूबाट मुक्त छिन् उनी । खुला आकाशमा विचरण गर्ने पक्षी झैं पेट भर्नका लागि कहीँकतै रोकिने अनि काम गर्ने र त्यो ठाउँ छोडेर अन्तै जाने उनको स्वभाव छ । कठोर परिश्रम गर्न उनी हिचकिचाउँदिनन् र आइपरेका समस्याको सामना गर्न पनि डराउँदिनन् । 

उनले आफ्नो भ्यानलाई भ्यानगार्ड नाम दिएकी छन् र त्यसैलाई उनले घर बनाएकी छन् । 
 

फ्रान्सेस मकडोर्मान्ड फर्नको चरित्रसँग एकाकार भएकी छन् । उनको अभिनय सहज र प्राकृतिक छ । 

रमाइलो कुरा त, फिल्ममा वास्तविक जीवनका घुमन्तेहरू लिन्डा मे, स्वांकी, बब वेल्स आफैंले अभिनय गरेका छन् । यस्ता गैरव्यावसायिक अभिनेताहरूलाई उम्दा अभिनय गराउन सक्नु अनि मकडोर्मान्ड जस्ती व्यावसायिक अभिनेत्रीलाई घुमन्तेको चरित्रमा ढाल्न सक्नु निर्देशिका चाओको दक्षता हो । 

घुमन्ते चरित्रहरूको संवादमा अध्यात्म र दर्शन पाइन्छ । जिजीविषाले जन्माएको संघर्षबाट खारिएको अनुभवमा आधारित उक्त दर्शन बोधगम्य र विवेकसम्मत छ । एउटा भाषणमा बब वेल्सले डलरको निरंकुशताबाट मुक्त हुन अपील गरेका छन् जसले कल्ट क्लासिक फिल्म इन्टु द वाइल्डको डलर पोलेको दृश्यको सम्झना गराउँछ । अमेरिकी भूमिमा यात्रा गर्दै भौतिकवादलाई त्यागेर प्रकृतिको समीपमा गई अध्यात्मको अनुभव गर्ने क्रिस्टोफर ​मकक्यान्डलेसकै झझल्को यस चलचित्रका नोम्याडहरूमा पाइन्छ । अनि समरसेट ममको सदाबहार उपन्यास द रेजर्स एजका प्रमुख पात्र ल्यारीको अध्यात्मबोधको प्रतिध्वनि पनि फर्नको पात्रमा मुखरित हुन्छ । 
 

निःस्पृहताको यस चरित्रचित्रणलाई मकडोर्मान्डले उत्कृष्ट रूपमा निर्वाह गरेकी छन् । उनमा उदासी र करुणाको एक अद्भुत सम्मिलन भेटिन्छ । क्लोजअप शटमा खिचिएको एउटा दृश्यमा उनले पतिको तस्वीर हेरेर मुस्काउँदा गालाका मुजाहरू खुम्चिएको अनि लगत्तै वैधव्य जीवनको वर्तमान यथार्थलाई अनुभव गरेर उदास अनुहार पारेको देखाइएको छ । अभिनयको उत्कृष्टता त्यसबाट प्रमाणित हुन्छ ।

निर्देशिका चाओले फर्नको चरित्र मेलोड्रामाटिक नबनोस् भनी सचेत प्रयास गरेकी छन् । फर्नको चरित्र आफैंले दर्शकमा करुणा र समानुभूति ल्याउन सफल छ । मकडोर्मान्डले अर्को पात्रलाई यसो हेरेको वा हल्का मुस्काएको दृश्यले नै संवादको काम गरेको छ, सिनेमाको दृश्यभाषालाई न्याय गरेको छ । उनको करीयरको यो सर्वोत्कृष्ट अभिनय हो भन्दा अतिशयोक्ति हुँदैन । 

डेभिड स्ट्रेटहेर्नको डेभ पात्र उनीसँगको प्रेममा परेर उनलाई साथै लैजान खोज्दा उनले गरेको विनम्र अस्वीरकार निकै मार्मिक छ । आफ्नो प्रेम व्यक्त गर्नका लागि डेभले देखाएको हिचकिचाहट पनि अभिनयको उत्कृष्ट उदाहरण हो । 

फिल्मको कारुणिकतालाई लुडोभिको आइनाउडीको सुन्दर संगीतले झनै घनीभूत गराएको छ । अमेरिकी भूभागको छायांकन जोशुआ जेम्स रिचार्डले कलात्मक ढंगले गरेका छन् । बलौटे स्थानमा सूर्योदय र सूर्यास्तका दृश्य तथा पहाडका दृश्यहरू निकै सुन्दर देखिन्छन् । 

फिल्मको सम्पादन निर्देशिका चाओले आफैं गरेकी हुन् र त्यो पनि उत्कृष्ट छ । दृश्यहरू मितव्ययी तथा सान्दर्भिक रूपमा राखिएका छन् ।

घुमन्ते जीवनशैली बिताउन बाध्य व्यक्तिहरूप्रति दर्शकको समानुभूति जगाउन नोम्याडल्यान्ड सफल छ । फिल्मले अमेरिकाका व्याप्त आर्थिक असमानताका कारण मध्य तथा निम्न वर्गले भोग्नुपरेको पीडा देखाएर सरकारलाई संवेदनशील बन्न प्रतीकात्मक रूपमा सन्देश दिएको छ । यत्तिको अध्यात्मचेतले भरिएको तथा काव्यिक फिल्महरू कमै मात्र बन्ने गर्छन् । 

फिल्म : नोम्याडल्यान्ड
कलाकार : फ्रान्सेस मकडोर्मान्ड, डेभिड स्ट्रेनहेर्न, लिन्डा मे, बब वेल्स आदि
निर्देशक : क्लोई चाओ
विधा : ड्रामा
अवधि : १ घन्टा ४८ मिनेट

ट्रेलर