कात्तिक २४, २०८०
सनातन धर्ममा गोत्रको धेरै महत्व हुन्छ । ‘गोत्र’को शाब्दिक अर्थ त धेरै व्यापक हुन्छ । यद्यपि विद्वानहरुले समय–समयमा यसरबारे यथोचित व्यख्या गरेका छन् । ‘गो’ अर्थात् इन्द्रिय, र &...
हिन्दू धर्ममा विशिष्ट परम्परा र रीतिरिवाज छन् । यसका धेरै मान्यताहरूका पछाडि लुकेका कारणका बारेमा मानिसलाई जानकारी नहुन सक्छ । यिनै मान्यतामध्येको एक मुण्डन संस्कार पनि हो । यसको कारणका बारेमा जानिराखौं ।
धार्मिक कारण
हिन्दू धर्ममा मुण्डन संस्कार गर्नुका पछाडि जन्मान्तरको कुरा आउँछ । गर्भे कपालले पूर्वजन्मका यादहरूलाई सुरक्षित राख्छ भन्ने मान्यता छ । नयाँ जीवनमा ती पुराना यादहरू हटून् भन्नका लागि मुण्डन वा छेवर गरिन्छ ।
वैज्ञानिक कारण
मुण्डनका पछाडि वैज्ञानिक कारण पनि छ । बच्चाको स्वास्थ्यसँग यो जोडिएको छ । आमाको गर्भमा हुँदा शिशुको शिरका रोम छिद्रहरू बन्द हुन्छन् र शिरमा फोहोर र ब्याक्टेरिया जम्मा हुन्छन् । बच्चालाई जन्मिनेबित्तिकै नुहाउँदा पनि कपालमा टाँसिएका ब्याक्टेरियाहरू जाँदैनन् । त्यसैले कपाललाई छुरा लगाएर उडाउँदा रोमछिद्र पनि खुल्छन् अनि फोहोर पनि भाग्छन् । बच्चाको नयाँ कपाल घना, मजबूत र स्वच्छ भएर निस्कन्छ ।
यसअतिरिक्त बच्चालाई गर्भमा भिटामिन डी भरपूर प्राप्त हुँदैन । तर संसारमा आएपछि अनि केही समयपछि शिर मुण्डन गर्दा घाम सिधै टाउकोमा आएर भिटामिन डी पर्न पाउँछ । यसले गर्दा कोशिकाहरू जागृत भएर रक्तप्रवाह राम्ररी हुन पाउँछ ।
सनातन धर्ममा गोत्रको धेरै महत्व हुन्छ । ‘गोत्र’को शाब्दिक अर्थ त धेरै व्यापक हुन्छ । यद्यपि विद्वानहरुले समय–समयमा यसरबारे यथोचित व्यख्या गरेका छन् । ‘गो’ अर्थात् इन्द्रिय, र &...
वास्तुशास्त्र अनुसार घरमा कुन ठाउँमा के कुरा राख्ने नियमको पालना गर्दा सुखसमृद्धि प्राप्त हुन्छ । वास्तु पालन नगर्दा भने स्वास्थ्य र धनहानिका अलावा अन्य धेरै समस्याबाट ग्रस्त भइन्छ । खराब भएको र टुटेफुटेको सामान घ...
काठमाडौं -केही मानिस धार्मिक मान्यताका कारण लसुन र प्याज खाँदैनन् । विशेषगरी ब्राह्मणहरू लसुन प्याज खाँदैनन् । यसरी नखानुका वैज्ञानिक र धार्मिक कारण छन् । आयुर्वेदका अनुसार खाद्य पदार्थलाई तीनवटा श्रेणीमा बाँड...
घरमा माउसुली देखिनु एक सामान्य घटना हो । सामान्यरुपमा हेर्दा यो एक जीव हो तर जीव जन्तु मनुष्यको प्रकृतिको एक महत्वपूर्ण हिस्सा मान्ने हिन्दू शास्त्रमा माउसुली बारे जोडिएको गतिविधिबारे विस्तृत जानकारी छ ।...
महाभारतको युद्ध एक युग समाप्त हुने बेलामा भएको थियो । संसारमा फैलिएको पाप र अनाचारलाई ध्वस्त पारेर धर्मको ध्वज लहराउनका लागि युद्ध अनिवार्य थियो । यावत कमजोरीका बाबजुद पाण्डवहरू धर्मरक्षक भएकाले उनीह...
१. नमस्कारको चलन हिन्दु संस्कृतिमा मानिस हात जोडेर एक अर्कालाई अभिवादन गर्छन् जसलाई नमस्कार भनिन्छ । यो परम्पराका पछाडिको सामान्य कारण भनेको दुवै हात जोडेर गरिने अभिवादनले सम्मान झल्काउँछ । तर वैज्ञानिक र...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...