विराटनगर महानगरपालिका– १४ स्थित गौसेवा सदनबाट उत्पादन गरेर पाइपमार्फत स्थानीयको घर–घरमा पुर्‍याइएको ग्यासको सप्लाइ बन्द भएको पनि लामो समय बितिसकेको छ ।

तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले निकै प्रचार र तामझाम गरी उद्घाटन गरेको प्लान्टमार्फत उत्पादन भएको ग्यास गत वैशाखदेखि नै सर्वसाधारणको चुल्होमा पुग्न बन्द भएको हो । 

ओलीको कार्यकालमा शुरू भएको आयोजना उनकै कार्यकालमा दुई वर्ष बित्न नपाउँदै बन्द भएपनि यसलाई सुचारु गर्नतर्फ कसैको ध्यान गएको छैन ।

विराटनगरको डिग्री क्याम्पसमा कम्पाउन्ड वाल लगाउने क्रममा ग्यासको पाइप लिक भएपछि ग्यास सप्लाइ बन्द भएको हो ।

पाइप फुटेर ग्यास लिक भएपछि आर्थिक अभाव देखाउँदै गौसेवा सदनले उत्पादन नै बन्द गरिदियो ।

आर्थिक अभाव तथा जनशक्ति समेत कम भएका कारण प्लान्ट बन्द भएको गौसेवा सदनका प्रबन्धक सन्तोषकुमार यादवले बताए ।

लान्ट तीनजना कर्मचारीले हेरिरहेका छन्, जसमा एक जना प्राविधिक रहेका छन्, भने दुईजना लेबर छन् । 

गौसेवा सदनले उत्पादित गोबरको सदुपयोग गर्न माग गर्दै २०७२ पुस ९ गते जिल्ला समन्वय समिति मोरङमा निवेदन दिएको थियो ।

खेर गइरहेको गोबरबाट ग्यास उत्पादन गर्दा वरिपरिका स्थानीयलाई राहत पुग्ने दाबी उसले गरेको थियो ।

समितिको पहलमा वैकल्पिक ऊर्जा प्रवद्र्धन केन्द्रले २०७३ सालमा सम्भाव्यता अध्ययन गर्‍यो ।

२०७३ माघ २४ मा महानगरपालिकासँग ग्यास उत्पादनका लागि छलफल भएको थियो ।  २०७४ असोज २१ मा घर–घरमा ग्यास वितरण गर्ने निर्णय भएको थियो ।

२०७५ असार २२ गते पाइपलाइन बिछ्याउन सम्झौता भई काम अघि बढेको थियो । घरघरमा ग्यास आउँछ भनेपछि गौसेवा सदन छेउछाउका जनतामा खुसीयाली समेत छाएको थियो ।

उनीहरूको घरमा केही समय सोही ग्यासबाट चुह्लो पनि बल्यो ।

गर्मी, विशेष गरी बर्खाको समयमा बहुउपयोगी मानिएको गोबर ग्यास प्लान्ट बन्द भएपछि उपभोक्ताहरू एलपी ग्यासका सिलिन्डर ओसार्न बाध्य भएको स्थानीय सुशील चौधरी बताउँछन् ।

केही समयसम्म २७ घरमा चुल्हो बले पनि हाल ४ घरमा मात्रै उक्त ग्यास बलिरहेको छ । त्यही ग्यास पनि बन्द गर्ने अवस्था आएको गौसेवा सदनले जनाएको छ । 

दुई वर्षअघि मात्रै निवर्तमान प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले तामझामसहित ग्यास पाइपलाइनको उद्घाटन गरेका थिए ।

भारतले नाकाबन्दी गरेको समयमा ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालय, वैकल्पिक ऊर्जा प्रबद्र्धन केन्द्र, विश्व बैङ्क तथा जलवायु लगानी कोषको सहयोगमा नवीकरणीय ऊर्जा विस्तार आयोजनाको एक करोड ११ लाख, गौ–सेवा सदनको २७ लाख र विराटनगर महानगरपालिकाको १२ लाख रुपैयाँसहित एक करोड ५० लाख रुपैयाँको लागतमा प्लान्ट निर्माण गरिएको थियो । 

पहिलोपटक प्रधानमन्त्री हुँदा नागरिकको घरघरमा ग्यासको पाइपलाइन पुर्‍याउँछु भनेर ओलीले गरेको भाषणको निकै चर्चा र आलोचना पनि भएको थियो ।

आफ्नो त्यही बहुचर्चित र बहुआलोचित भाषणलाई सही सावित गरेको रूपमा ओलीले यसको निकै प्रचार र चर्चा गरेका थिए । ग्यास पाइपलाइन उद्घाटन गर्न तामझाम पनि भएको थियो ।

२०७५ भदौ ५ गते उक्त गोबर ग्यास प्लान्टको उद्घाटन गर्दै ओलीले सिलिन्डर विस्थापनको युग शुरू भएको जिकिर गरेका थिए ।

तर त्यसको २ वर्ष पनि पुग्न नपाउँदै नागरिकहरू सिलिन्डर ओसार्न बाध्य भएका छन् । उक्त प्लान्टका लागि भएको डेढ करोड लगानी पनि बालुवामा पानीसरह भएको छ ।

जमिनमुनि पाइप बिच्छ्याएर घर–घरमा बायो ग्यास पुर्‍याउने सरकारी योजना सरकारकै कारण अलपत्र परेको छ । विराटनगर महानगरपालिका उक्त ग्यास प्लान्ट आफ्नो योजना नभएको भन्दै पन्छिने गरेको छ । 

‘गौसेवा सदनलाई प्रत्येक वर्ष हामीले सहयोग गर्दै आएको छौं,’ विराटनगर महानगरपालिकाका मेयर भीम पराजुलीले भने एकै ठाउँमा पटक–पटक सघाउन सक्ने अवस्था पनि आएन ।’

गौसेवा सदन २०४२ सालदेखि सञ्चालनमा आएको हो ।

गौशालाबाट उत्पादित गोबरलाई सदुपयोग गर्न भन्दै ग्यास उत्पादन शुरू गरिएको थियो ।

ग्यास उत्पादन गर्न गौशाला क्षेत्रमा २ सय घनमिटर क्षमताको प्लान्ट जडान गरिएको थियो ।