कात्तिक २८, २०८०
चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङ अमेरिका प्रस्थान गरेका छन् । चीन–अमेरिका भ्रमणका लागि उनी मंगलवार अमेरिका प्रस्थान गरेका हुन् । भ्रमणका क्रममा उनले चीन र अमेरिकाका नेताबीचको बैठक र ३० औं एपेक आर्थिक न...
असोज ३१, २०७८
चीनले जैविक विविधताको संरक्षणका लागि ठूलो सहयोग गरेको र त्यसमा सार्थक योगदान गरेको संयुक्त राष्ट्रसंघकी एक अधिकारीले बताएकी छन् । चीनले ल्याएको वातावरणीय सभ्यतासम्बन्धी दर्शन ‘विश्वव्यापी जैविक विविधताको लक्ष्य हासिल गर्न सबै देशका लागि महत्त्वपूर्ण’ रहेको पनि उनले बताइन् ।
‘वातावरणीय सभ्यता रमाइलो अवधारणा हो । अनि यो किन रमाइलो छ त ? किनकि यसले समाज र प्रकृतिबीचको सम्बन्ध हेर्छ,’ जैविक विविधतासम्बन्धी महासन्धिकी कार्यकारी सचिव एलिजाबेथ मारुमा म्रेमाले बताइन् ।
यस अवधारणाले ‘विभिन्न क्षेत्र तथा विभिन्न विभागमा जैविक विविधता मूलधारको विषय भएको भनी देखाएको छ र सबै मुलुकले विश्वव्यापी जैविक विविधताको लक्ष्य हासिल गर्नका लागि पनि यो महत्त्वपूर्ण छ,’ उनले सिन्ह्वालाई हालै दिएको अन्तर्वार्तामा बताइन् ।
चीनको दक्षिणपश्चिममा रहेको शहर कुनमिङमा जैविक विविधतासम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसंघीय महासन्धिका पक्षराष्ट्रहरूको सम्मेलन (कोप१५) को १५औं बैठकमा सहभागी हुन म्रेमा चीन आइपुगेकी हुन् ।
‘वातावरणीय सभ्यता : पृथ्वीमा सबै जीवको साझा भविष्य बनाउने प्रयास’ शीर्षकको यो बैठक वातावरणीय सभ्यता विषयमा संयुक्त राष्ट्रसंघले आयोजना गरेको पहिलो विश्वव्यापी सम्मेलन हो ।
बैठकको पहिलो सत्र असोज २५ गते शुरू भएको हो । त्यसमा सहभागीहरूले भविष्यमा जैविक विविधताको संरक्षणका लागि खाका तयार पार्न ‘२०२० पछिको विश्वव्यापी जैविक विविधता संरचना’ को समीक्षा गर्नेछन् । दोस्रो सत्रको आयोजना सन् २०२२ को पहिलो ६ महिनाभित्र व्यक्तिहरूको सशरीर उपस्थितिका साथ गरिनेछ र त्यसमा महत्त्वाकांक्षी तथा व्यावहारिक संरचनाभित्र रही बृहत्तर र गहन सम्झौता गरिनेछ ।
‘यस संरचनाले विगत १० वर्षमा हाम्रो कार्यान्वयनलाई निर्देशन गरिरहेको आइची जैविक विविधता लक्ष्यलाई वास्तवमा विस्थापित गर्नेछ,’ उनले बताइन् ।
बैठकको पहिलो भागमा कुनमिङ घोषणालाई अंगीकार गरिने अपेक्षा म्रेमाले राखेकी छन् । त्यसले ‘जैविक विविधता संरक्षणको महत्त्वका विषयमा गति प्रदान गर्न’ तथा ‘जैविक विविधताको क्षतिलाई तत्कालै सम्बोधन गर्न आवश्यक छ’ भनी देखाउन सहायता गर्ने उनको भनाइ छ ।
विगत कैयौं दशकदेखि ‘चीन विश्वव्यापी जैविक विविधताको सुदृढ समर्थक तथा योगदानकर्ता रहिआएको छ’, उनले बताइन् ।
जैविक विविधतासम्बन्धी महासन्धिको पक्षराष्ट्र बन्ने प्रारम्भिक लहरका मुलुकमा चीन पर्ने म्रेमाले उल्लेख गरिन् । चीन उक्त महासन्धिका दुई आलेखहरू जैविक सुरक्षासम्बन्धी कार्टानेगा आलेख र पहुँच तथा लाभलाई साझा गर्ने कामसम्बन्धी नागोया आलेखको पक्षराष्ट्र हो ।
यसबाहेक ‘चीन विशेषगरी सन् २०१९ देखि महासन्धि र आलेखहरूको केन्द्रीय बजेटमा योगदान गर्ने सबभन्दा ठूला दातृराष्ट्रमध्ये एक हो’, म्रेमाले बताइन् ।
कोप१५ सम्मेलनको आयोजना गरेर ‘चीनले जैविक विविधताको सवालमा नेतृत्व तथा प्रतिबद्धताको स्पष्ट प्रदर्शन गरेको’ उनले बताइन् ।
म्रेमाले विगतका दशकहरूमा जैविक विविधताको जगेर्ना तथा संरक्षणका लागि चीनले गरेको पुनर्जागरण सम्बन्धी प्रयासलाई पनि उच्च मूल्यांकन गरेकी छन् । चीनका यी प्रयासले भविष्यमा गर्नुपर्ने कामहरूको राम्रो नमूना प्रस्तुत गरेको र अन्य मुलुकले पनि यसलाई अनुकरण गर्न तथा सिक्न सक्ने उनको भनाइ छ ।
‘चीन सरकारले जैविक विविधताको क्षतिलाई रोक्न तथा उल्ट्याउनका लागि दीर्घकालीन उपाय अवलम्बन गरिरहेको छ । त्यसका लागि बनाइएका विभिन्न क्षेत्रका टोलीहरूले सामाजिक तथा आर्थिक जटिलतालाई सम्बोधन गर्ने उद्देश्यका साथ प्रमाणमा आधारित समाधान उपलब्ध गराउन सक्छन् । साथै तिनीहरूले समावेशी तथा सुगम नीतिगत दिशाहरू पनि उपलब्ध गराउन सक्छन् जसमा वातावरणीय लक्ष्मणरेखा नीति पनि पर्छ । यसले भविष्यका असर तथा झड्काहरूलाई सहन सक्ने उत्थानशील वातावरण निर्माण गराउनेछ,’ उनले बताइन् ।
‘र प्रकृति तथा मानवको एकतासम्बन्धी चिनियाँ अवधारणा अन्य मुलुकले अनुसरण वा अनुकरण गर्नका लागि राम्रो उदाहरण बन्ने हाम्रो आशा छ,’ उनले थपिन् ।
जैविक विविधता संरक्षणका चुनौतीको विषयमा बोल्दै म्रेमाले कोभिड–१९ महामारीले हाम्रो स्वास्थ्य तथा जैविक विविधता दुवैलाई असर पारेकाले त्यो ‘प्रमुख चुनौती’ भएको बताइन् ।
सन् २०१९ मा सार्वजनिक भएको संयुक्त राष्ट्रसंघीय प्रतिवेदनले जैविक विविधताको क्षतिका पाँच प्रत्यक्ष कारणहरूको पहिचान गरेको थियो : समुद्र र जमीनको बदलिँदो उपयोग, जीवहरूको चरम शोषण, जलवायु परिवर्तन, प्रदूषण तथा अमौलिक प्रजातिको अतिक्रमण ।
जैविक विविधताको क्षति रोक्नका लागि सारा संसारले जमीन र महासागरहरूलाई प्रभावकारी रूपमा संरक्षण गर्नुपर्ने, दिगो उपभोग तथा उत्पादनको सुनिश्चितता गर्नुपर्ने, प्रकृति संरक्षणमा सबै व्यक्तिलाई सहभागी गराउने सुनिश्चितता गर्नुपर्ने र सरकारहरू तथा सबै सरोकारवालाहरूका बीच सहकार्य बढाउनुपर्ने आवश्यकता रहेको म्रेमाले बताइन् ।
‘प्रकृतिसँगको सुमधुर सम्बन्ध सुनिश्चित गर्ने परिवर्तनकारी कार्यका लागि हामी जिम्मेवार छौं । त्यसैले प्रकृतिसँग हाम्रो सम्बन्धमा परिवर्तन गर्नुपर्छ,’ उनले बताइन् ।
चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङ अमेरिका प्रस्थान गरेका छन् । चीन–अमेरिका भ्रमणका लागि उनी मंगलवार अमेरिका प्रस्थान गरेका हुन् । भ्रमणका क्रममा उनले चीन र अमेरिकाका नेताबीचको बैठक र ३० औं एपेक आर्थिक न...
आफ्नै साथीले छुरा प्रहार गर्दा पोर्चुगलमा एक नेपाली युवकको मृत्यु भएको छ । छुरा प्रहारबाट गम्भीर घाइते भएका कुश्मा नपा–१३, खौला, पर्वतका ३६ वर्षीय धनबहादुर क्षेत्रीको उपचारका क्रममा निधन मृत्यु भएको हो ।&n...
सिरियाको पूर्वी प्रान्त देइर अल–जोरमा मध्यरातपछि अमेरिकी हवाई आक्रमणमा परी कम्तीमा नौ जना लडाकू मारिएका छन् । सिरियन अब्जरभेटरी फर ह्युमन राइट्सका अनुसार अमेरिकी लडाकु विमानले देइर अल–जो...
११ दिनदेखि सुरुङमा फसेका ४१ मजदुरलाई पाइपबाट खाना पठाइएको छ । गएराति ६ इन्चको पाइपबाट पहिलोपटक खिचडी पठाइएको भारतीय सञ्चार माध्यमहरूले जनाएका छन् । भारतको उत्तरी हिमाली राज्य उत्तराखण्डमा निर्माणाध...
हमासको कमान्ड सेन्टरलाई निशाना बनाउँदै इजराइली सेना बुधबार गाजाको सबैभन्दा ठूलो अस्पतालमा प्रवेश गरेको छ । हजारौँ बिरामी र आश्रय लिएका नागरिकहरू रहेको अस्पतालमुनि हमासको कमान्ड सेन्टर रहेको सेनाले बताएको छ ...
पेट्रो चीनको शाखा चाङ्छिङ तेल क्षेत्रले उत्तरपश्चिम गान्सु प्रान्तको ह्वान्सियान काउन्टीमा १० करोड टनभन्दा बढी भूगर्भीय भण्डार भएको तेल क्षेत्र फेला पारेको छ। हालसम्म चाङ्छिङ आयलफिल्डले यस क्षेत्रमा ५०.२४ मिलियन टनको...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...