×

NMB BANK
NIC ASIA

माओवादीसँगको सहकार्यले कांग्रेसलाई घाटै घाटा : लक्ष्मण घिमिरे [अन्तर्वार्ता]

कात्तिक २०, २०७४

NTC
Sarbottam
Premier Steels
Marvel

स्थानीय तहको चुनावमा माओवादी केन्द्रसँग चुनावी तालमेल गरिएको विषयमा नेपाली कांग्रेसभित्र चर्को विवाद छ । माओवादीसँग गरिएको चुनावी तालमेलको विरोध गर्नेमध्येलक्ष्मण घिमिरेपनि एक हुन् । पहिलो संविधानसभामा नेपाली कांग्रेसको तर्फबाट मुख्य सचेतक समेत रहिसकेका कांग्रेसका पुराना नेता पूर्वमन्त्री घिमिरेसँग लोकान्तरका लागिसुशील पन्तले समसामयिक विषयमा कुराकानी गरेका थिए । प्रस्तुत छ कुराकानीको सारसंक्षेप :

हालै सम्पन्न स्थानीय तहको चुनावमा नेपाली कांग्रेसले पराजय बेहोर्नुपर्नाको कारण के हो ?

यसलाई अनपेक्षित त भन्दिनँ म । हामी जुन प्रकारले जुन पृष्ठभूमिमा चुनावमा गयौं त्यसरी हेर्ने हो भने हामीले जुन बेला केपी ओलीलाई हटायौं उहाँ त्यसबेला आफू राम्रो ठाउँमा पुग्नुभएको थियो । उहाँले बोल्ने बेलामा हावादारी कुरा गरेपनि नाकाबन्दीका समयको बोली र चीनसँगको पारवहन सम्झौता हुँदाका राम्रा पक्ष थिए । लोकप्रियता चरमचुलीमा थियो । उहाँलाई हटाउनु चाँडो भयो । ओलीलाई केही समय दिनुपर्दथ्यो, त्यो हामीले दिएनौं ।
दोस्रो कुरा हामीले माओवादीसँग सहकार्य ग–यौं । माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले गरेका नराम्रा काम जतिको सबै अपजस कांग्रेसले खेप्नुप–यो, राम्रा कामको जस चाहिँ माओवादीले मात्रै लियो । त्यसलाई हामीले क्याश गर्न सकेनौं ।

अर्को कुरा स्थानीय तहको चुनावको लागि कांग्रेस तल्लो तहमा जुन किसिमले नेताहरू व्यवस्थापन गर्नुपर्थ्यो, त्यो गरिएन । त्यस्तै चुनावभन्दा केही अघि राजदूत नियुक्ति प्रकरण, आईजीपी प्रकरण, महाअभियोग प्रकरणहरूमा कांग्रेस मात्रै मुछियो । अपजस सबै कांग्रेसले बेहोर्नुपर्‍यो ।

महत्वपूर्ण कुरा चाहिँ हामीले टिकट दिने मान्छेहरूको नाम अन्तिम समयसम्म पनि टुंग्याउन सकेका थिएनौं । एमालेले अघि नै टिकट दिएर आफ्ना उम्मेदवारलाई सम्बन्धित स्थानीय तहमा पठाइसकेको थियो । टिकट दिँदाको गुट उपगुटका आधारमा टिकट दिइयो । त्यस्तै, महानगरपालिका र कतिपय नगरपालिकामा कांग्रेसले माओवादीसँग सहमति गरेको असर देखियो । भरतपुरमा गरेको सम्झौताको असर काठमाडौं र पोखरामा पनि देखियो । यिनै पाँचसातवटा कारणले गर्दा कांग्रेसले चुनाव हारेको हो ।

भनेपछि माओवादीसँगको तालमेल कांग्रेसलाई फापेन ?

निश्चित रूपमा । स्थानीय तहको वडा तहमा जुन एकता गरिन्छ, त्यो सामान्य कुरा हो । यो सबैले गर्छन् । तर राष्ट्रिय रूपमा गरिएको भरतपुर महानगरको मेसेज देशभर राम्रो गएन । अत्यन्तै गलत सन्देश बाहिर गयो । स्वयं सभापतिले भरतपुरमा गएर नेपाली कांग्रेस जिन्दाबाद, भोट के मा हँसिया हथौडामा भनेर नारा लगाएपछि यो कुरा कांग्रेसी कार्यकर्ताले सहनसक्ने कुरा नै भएन ।

सैद्धान्तिक रूपमा माओवादीसँगको कार्यगत एकता सही थियो कि गलत ?

एकदमै गलत थियो । कुन कारणले कार्यगत एकता भन्ने कुरा कोही पनि नेतृत्व तहका नेताले पुष्टि गर्न सक्नुभएको छैन । एक्लै चुनाव लड्दा पनि त जितिन्छ भन्ने कुरा विराटनगरले देखायो । सही ठाउँमा उभिँदा हारेपनि त भोलिका दिनमा जनताले कुरा बुझेको हुन्छ नि त । त्यसकारणले गर्दा महात्मा गान्धीले भनेको सात अपराधमध्ये सिद्धान्तविहीन राजनीति पनि एक हो । अहिले हामी त्यही अवस्थामा छौं । माओवादीसँग मिलेर सरकार बनाउनु एउटा कुरा होला तर सरकार बनाउने कुरा पनि आम कांग्रेस कार्यकर्ताले मन पराउँदैनन् । प्रचण्डलाई प्रधानमन्त्रीमा बोक्ने भन्ने कुरा कांग्रेसी कार्यकर्ताले मन पराएनन् । सहयोग लिने कुरा फरक थियो ।



माओवादीसँग एकता नगरेको भए त कांग्रेसको हैसियत अझै खस्किन्थ्यो होला नि ?

त्यसो होइन । प्रतिपक्षमा बसेर चुनाव लड्नलाई जबसम्म पार्टी तयार हुँदैन, तबसम्म लोकतन्त्र बलियो हुँदैन । आज एमाले प्रतिपक्षमा बसेर पनि ठूलो पार्टी भयो त । दोस्रो संविधानसभाको निर्वाचनसम्म हामी प्रतिपक्षमै थियौं त, तर हामी पहिलो पार्टी बनेका थियौं । त्यसका केही कारणहरू छन् ।

संविधान निर्माणका लागि कांग्रेसले राम्रो भूमिका निर्वाह गरेको थियो । तर दोस्रो संविधानसभामा आइसकेपछि कांग्रेसको भूमिका जनताले देख्ने किसिमको भएन । देशको ठूलो पार्टी भयो तर त्यसअनुसारको भूमिका देखिएन । अर्को चरणमा आएर पनि हाम्रा केही क्रियाकलापहरू गलत भए ।

सुशील कोइराला प्रधानमन्त्रीमा पुनः उठ्नु पनि गलत थियो । एमाले र माओवादी सरकारमा गए तर हामीले सशक्त प्रतिपक्षको भूमिका निर्वाह गर्न सकेनौं । हामीले जस्टीफाई नै गर्न सकेनौं । भएका गल्तीजति सबै कांग्रेसका टाउकामा आए, तर राम्रा कामको जस कांग्रेसले पाएन । सोही कारणले गर्दा कांग्रेस कार्यकर्तामा नैराश्य आयो ।

भरतपुरको सभा र शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री बन्ने दिनमा प्रचण्डले कांग्रेस र माओवादीबीचको एकता रणनीतिक भएको बताउनुभएको थियो, यो कति टिक्ला ?

कार्यगत एकता भनेको कस्तो हो ? प्रचण्डजीको पुत्रीको लागि कांग्रेसले बलिदान दिनुपर्ने ? यसको कुनै जवाफ छ ? यदि रेणु दाहालको ठाउँमा अरू माओवादी कार्यकर्ता उठेको भए प्रचण्डजीले यो तहको सम्झौता गर्नुहुन्थ्यो कि नाइँ ? शेरबहादुरजीले गर्नुहुन्थ्यो किन नाइँ ? कुरा यो हो । कुनै पनि हालतमा एउटा नेताविशेषको परिवारवादलाई प्रश्रय दिने काम गलत हो । काठमाडौंको चुनाव हार्नुको एउटा कारण भरतपुरमा माओवादीलाई सहयोग गर्नु नै हो ।
आउँदो चुनावमा कसरी कार्यगत एकता हुनसक्छ ? त्यो भनेको सीट बाँडफाँट गर्ने हो ? सिद्धान्तको रूपमा माओवादी अहिले पनि साम्यवादी पार्टी हो । एकदलीय अधिनायकवाद नै हो उसको लक्ष्य । बीपीले हामीलाई जे कुरा भनेर जानुभएको थियो हामीले ती सबै कुरालाई तिलाञ्जली दिएका छौं । एकदलीय तानाशाहमा विश्वास गर्ने माओवादीसँग सत्ताको बाँडफाँटको लागि कार्यगत एकता गरेर हामीले बीपीले भनेर गएका राष्ट्रियता, प्रजातन्त्र र समाजवादजस्ता कांग्रेसका सिद्धान्तलाई तिलाञ्जली दिएका छौं ।

कार्यगत एकता केमा गर्ने भन्ने कुरा हुन्छ । सत्ताका लागि माओवादीसँग सम्झौता गर्दै जाने हो भने हाम्रो नीति, नियम हराउँछन् त ।

यसमा माओवादीको मात्रै नभएर कांग्रेसको पनि स्वार्थ थियो होला नि ?

जेसुकै होस् । हामी एकडेढ वर्ष सत्ताबाहिर रहन सक्थ्यौं । पहिलो संविधानसभामा पनि हामी प्रतिपक्षमा थियौं त । माधव नेपाललाई सहयोग गरेकोबाहेक हामी प्रतिपक्षमै थियौं त । त्यसपछि हामी पहिलो दल बनेका पनि हौं । सिद्धान्तमा अडिएर बस्नुहोस् । हामी अत्यन्तै स्खलनमा पुगेका छौं ।

हामीले आमसभामा ओलीले बोलेका टुक्कालाई जवाफ दिएर पुग्दैन त । कांग्रेसको विचार के हो ? समाजवादका लागि के गर्ने भन्ने कुरा हामीले भन्नुपर्छ । आउने दिनमा नेताले राम्रैसँग मूल्यांकन नगरेमा कांग्रेसलाई गाह्रो हुँदैछ । दुई नम्बर प्रदेशको चुनावमा हामीले बुद्धि पु–याउनुपर्छ । सुधार्ने भन्ने कुरा नेतृत्वले सुधार्ने हो ।

सभापतिको जिल्ला अमरगढीमा हामीले चुनाव हार्‍यौं । हामी चार नम्बरबाहेक अन्त सबै ठाउँमा दोस्रो स्थानमा पुगेका छौं । कार्यकर्तामा जन्मिएको घात केन्द्रबाटै शुरु भएको हो । केन्द्रबाट गतिलोलाई टिकट दिएको भए राम्रो हुन्थ्यो । प्रदेशको चुनावमा तेरो मेरो नभनी हामी अघि बढ्यौं भने बल्ल हामीले केही गर्न सक्छौं ।

अहिले त एमाले अघि अघि, कांग्रेस माओवादी पछि पछि हिँडिरहेका छन् नि ?

हो, अहिले त हामी प्रतिक्रिया दिन मात्रै तयार छौं । एमालेले केही भन्यो भने कांग्रेसले प्रतिक्रिया मात्रै दिइरहेको छ । यसरी कांग्रेस कसरी बलियो हुन्छ ? राजनीति भनेको त तपाईं एग्रेसिभ भएर जाने हो । एमालेको सन्दर्भमा त एमाले प्रतिपक्ष नै होइन ।

बूढीगण्डकीको विषयमा प्रधानमन्त्री प्रचण्ड र ऊर्जामन्त्री जनार्दन शर्माले राजीनामा दिएपछि बालुवाटारमा बसेर ठेक्का दिएका छन् । यहाँ एमाले भन्ने पार्टी एक शब्द पनि बोलेन् । कहाँ छ प्रतिपक्ष ? प्रतिपक्ष भनेको त मेजर कुराहरूमा बोल्ने हो त । एमाले त प्रतिपक्ष होइन भने पनि हुन्छ ।

अब प्रजातन्त्रमा संकट आएको छ । २०४८ देखि २०५१ सम्म एमाले सशक्त थियो । एमालेलाई फेस गर्नुपर्ने थियो । तर अहिले कहाँ छ एमाले ? समष्टिगत रूपमा भ्रष्टाचारले सबैतिर जालो फैलिएको छ । जालोमा कांग्रेस, एमाले र माओवादी सबै डुबेका छन् । अहिले प्रतिपक्ष नै छैन ।

तपार्ईंको पार्टी संसद्को सबैभन्दा ठूलो पार्टी हो । सरकारको नेतृत्व गरिरहेको छ । तपाईं प्रजातन्त्रमा संकट आएको कुरा गर्दै हुनुहुन्छ ? कसका कारण यस्तो भयो ?

यहाँ मलाई सबैभन्दा ठूलो पीडा हुन्छ । कांग्रेस पञ्चायतदेखिनै लड्दै आएको छ । इतिहास बोकेको छ । बीपी प्रजातन्त्र भनेको कार्यपालिका, न्यायपालिका र व्यवस्थापिकाको शक्ति सन्तुलनको कुरा हो भन्नुहुन्थ्यो । पूर्वप्रधानन्यायाधीश खिलराज रेग्मी कसरी प्रधानमन्त्री बन्नुभयो ? त्यहाँ कांग्रेसले नै समर्थन गरेको छ । प्रजातन्त्रको जगलाई नै हामीले हल्लाउने काम गरेका छौं । भोलिका दिनमा अर्को प्रधानन्यायाधीशलाई प्रधानमन्त्री बनाउने कुरा आउँदा कांग्रेसले कसरी विरोध गर्न सक्छ ?

फेरि पनि गैरराजनीतिक व्यक्ति प्रधानमन्त्री बन्ने सम्भावना छ र ?

किन छैन ? प्रशस्त सम्भावना छ । माघ ७ गतेभित्र तीनवटै तहको निर्वाचन नभएमा गाह्रो हुँदैछ । आज असारको अन्तिममा कुरा गरिरहँदा निर्वाचनका लागि चाहिने कानूनहरू बनेका छैनन् । निर्वाचन क्षेत्र निर्धारण आयोग बनेको छैन । आयोगले साउन १५ गतेसम्म क्षेत्र निर्धारणको प्रतिवेदन मागेको छ । अब कसरी चुनाव गर्ने ? लगातार स्थानीय तहको निर्वाचन सकियो तर उनीहरूलाई अहिलेसम्म कानून बनाएर दिएका छैनौं ।
एक सय २३ वटा कानूनलाई संशोधन वा नयाँ बनाउनुपर्ने छ । यो परिदृश्य तपाईंले देखिरहनुभएको छ । प्रजातन्त्रका सिद्धान्तविपरीत कांग्रेसले खिलराजलाई प्रधानमन्त्री बनाएको कुरामा मेरो अहिले पनि विमति छ । भलै संविधानसभाको चुनाव सम्पन्न भयो ।

राष्ट्रियताको सवालमा हेर्नुहोस् त । प्रधानमन्त्री दिल्लीले बनाएको कि चीनले बनायो भनेर छलफल हुन्छन् । मन्त्री बनाउँदा समेत कोटाको कुरा हुन्छ । राष्ट्रियताको विषयमा सोध्नुहोस्, अहिले जति राष्ट्रियता कमजोर भएको समय कहिल्यै थिएन ।

कसको कारणले यो भयो त ? कांग्रेसले दिल्लीमा गरेको १२ बुँदेको उपज होइन र ?

फर्किएर जाँदा १२ बुँदेमै कुरा जान्छ । त्यो १२ बुँदे देशमा भएको भएपनि अहिलेको अवस्था आउने थिएन । तर भारतलाई म दोष दिन्नँ । यो त सबै हाम्रो कारणले भएको हो । तर हाम्रा नेताहरू सत्तामा जाँदा त्यो कुरा बिर्सिन्छन् । बाहिर आउँदा मात्रै कुरा गर्ने हुन् ।

कुनै बेला बीपीलाई इन्दिरा गान्धीले प्रेसर दिँदा यहाँ गान्धीले भनेको कुरा मान्नुभन्दा म नेपाल फर्कन्छु भनेर बीपीले भन्नुभएको थियो । उहाँ एउटा राष्ट्रियताको विषयलाई लिएर नेपाल आउनुभयो । तर अहिले हाम्रो अवस्था दक्षिण फर्किने कि उत्तर भन्नेमा पुगेको छ । नेपालतिर कोही पनि फर्किंदैनन् ।

अब कुरा रह्यो समाजवादको । समाजवाद भनेको तल्लो स्तरको आम नागरिकको जीवन उकास्ने कुरा हो । आम जीवनस्तर उठाउने कुरामा हामी कति आयौं त ? बीपीले १५ वर्षमै नेपालीलाई मध्यम स्तरमा ल्याउँछु भन्नुभएको थियो । आज नेपाली खाडीमा नजाने हो भने देशको अर्थतन्त्र डगमगाउँछ । धेरैजस्तो अर्थमन्त्री त कांग्रेसकै हुनुभएको छ । २०४६ सालपछि त धेरैपटक कांग्रेसकै अर्थमन्त्रीहरू हुनुभएको छ ।

यो देशमा धनी र गरीबको बीचमा खाडल ल्याउने काम कांग्रेसले नै गर्‍यो त ?

सबै दोष कांग्रेसको पनि होइन । पहिलो चरणमा कांग्रेसले तीन वर्ष चलाएको सरकारले धेरै काम गरेको थियो । २०५१ सालको चुनावपछि सरकार फाल्ने र ल्याउने जुन कुरा चलेको छ, त्यसले हामीलाई यो अवस्थामा ल्याएको छ । अझ अहिलेको अवस्थामा समानुपातिकको कारणले गर्दा कुनै पनि दलले बहुमत ल्याउनसक्ने अवस्था छैन । यही कारणले गर्दा सरकार अस्थिर भइरहेको छ । प्रधानमन्त्री फेर्नासाथ मन्त्री र सचिव फेर्नुप–यो । यो अवस्थाबाट नेपाल कहिले माथि उठ्छ ? अहिलेको संविधानले त कामै नलाग्ने व्यवस्थाहरू गरेको छ ।

स्थानीय तहको चुनावी नतिजाले त संसदीय निर्वाचनमा एमालेको बहुमत आउने संकेत देखिन्छ नि ?

छोडिदिनुस्, प्रलय फर्किएपनि कसैको बहुमत आउँदैन । सबैले बुझेका छन् एमाले पनि के हो भनेर । यसपाली एमाले ठूलो हुनुको कारण त कांग्रेसको गल्तीले गर्दा हो । एमालेले फाइदा उठाएको मात्रै हो । आज कांग्रेसले जति जितेको छ, त्यो सबै स्थानीय रूपमै कार्यकर्ताले जितेका छन् । जनताले कांग्रेस जोगाएका हुन् ।
देउवा सरकारको एक महिनाको कार्यकालको कामको कसरी मूल्याङ्कन गर्नुहुन्छ ?

हामी गलत जगमा उभिएका छौं । त्यसको नै मूल्यांकन गर्नुपर्ने अवस्था छ । कुनै दिन प्रचण्डजीले यूटर्न गरेर देउवा सरकार ढाल्नुभयो भने आश्चर्य नमान्दा पनि हुन्छ । त्यो खतरा प्रबल छ । उहाँले प्रधानमन्त्री पदबाट राजीनामा दिएपछि सचिवहरूलाई राखेर आफूलाई फेरि स्वागत गर्नको लागि तयार हुनुहोस् भन्नुभएको थियो । उहाँले त मेसेज दिनुभएको छ आउँदैछु भनेर ।



तपाईंले भन्न खोजेको प्रचण्डलाई विश्वास गर्नु हुँदैन भन्ने हो ?

अब सुन्नुस न । अहिले कुनै पनि नेतामा विश्वास रहेन । यो १० वर्षमा कुनै पनि नेतामा विश्वास छैन । पछिल्लो ११ वर्षमा नेपाली जनताले के पाए ? चरम भ्रष्टाचार भएको छ । जताततै द्वन्द्व छ । यी सबै कुराको पछि नेता र नेतृत्वको विश्वासको कमी छ । नेताहरूमा इमान्दारिताको खडेरी छ ।

नेताहरू परिवारवादबाट पनि माथि उठ्न सकेनन् भन्ने तपाईंको निष्कर्ष हो ?

यो एक सय १० सीटवाला समानुपातिक त परिवारवाद नै हो । यो जनताले मागेको होइन । जनताले संघीयता मागेको पनि होइन । धर्मनिरपेक्षता मागेको पनि होइन । सबै कुरा आयातित हुन् । समानुपातिक पनि आयातित नै हो ।

भारतमा सबैभन्दा ठूलो डेमोक्रेसी छ, त्यहाँ पाँचसयभन्दा बढी प्रत्यक्ष सिट छ । जनसंख्याको आधारमा सीट बाँड्ने हो भने त भारतको उत्तर प्रदेश र दिल्ली जस्ता ठाउँले त पूरै भारत ओगट्थे नि । त्यहाँ समानुपातिकको कुरा हुँदो हो त को बन्थ्यो होला र प्रधानमन्त्री ?

हामीकहाँ त समानुपातिक त कसरी आयो, हामीलाई नै थाहा छैन । भारतमा समानुपातिक जनसंख्याको आधारमा नचाहिने, हामीलाई चाहिँ किन चाहिने ?

अहिलेको प्रदेश निर्माण पनि गलत छ । पाँच विकास क्षेत्रको संघीयता बनाएको भए कति राम्रो हुन्थ्यो । संघीयता अझै लागू हुन सकेको छैन । प्रान्तको आवश्यकता नै नहुने भयो । अर्को कुरा, अर्थतन्त्रले धान्ने संघीयता हुनुप–यो । हाम्रो अर्थतन्त्रले पनि संघीयता र समानुपातिक धान्न सक्दैन ।

धर्मनिरपेक्षताको विपक्षमा तपाईंले धेरै पहिले आन्दोलनको घोषणा पनि गर्नुभएको थियो, त्यो कहाँ पुग्यो ?

संविधान जारी हुँदा भन्दा अघिदेखि नै हामी आन्दोलनमा थियौं । हिन्दू राष्ट्रको स्थापनाको पक्षमा हामीले आन्दोलन गरेका थियौं । अहिले संविधान जारी भइसकेको छ । माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डबाहेकका सबै नेताहरूले
हामीलाई धर्मनिरपेक्षता हट्ने विषयमा समेत कुरा गर्नुभएको थियो ।

ओलीजीले पनि धर्मनिरपेक्षता हट्ने कुरा गर्नुभएको थियो तर आयो । हाम्रो संविधानमै धेरै कुराको अन्योल छन् । संविधान हतारमा ल्याइएकाले गर्दा संविधानमा धेरै कमजोरीहरू रहेका छन् । धेरै धाराहरूमा अन्योल छन् । झण्डै तीन दर्जन मौलिक अधिकार छन् । सबै कुरामा कानून बनाउँदा एउटाको कारणले गर्दा अर्कोलाई समस्या हुन्छ ।

धर्मको राजनीति त राप्रपाले नै गरिरहेको छ, धर्मनिरपेक्षताको विवाद किन अब ?

अब हेर्नुहोस् । संविधानसभा चुनावमा राप्रपाले चलाएको अभियानका आधारमा भोट पायो । काठमाडौंमा पनि राप्रपाको धेरै भोट आयो । तर त्यसपछिबाट राप्रपाको भूमिका उपप्रधानमन्त्री र मन्त्री पद पड्काउनेमा सीमित रहेको छ । राप्रपाले आफ्ना एजेन्डा नै बिर्सिएको छ । तर अहिलेको स्थानीय निर्वाचनमा राप्रपालाई जनताले देखाइदिएकै छन् । राप्रपाको नैतिकतामा ह्रास देखिएको छ ।

अहिले संविधान संशोधनको विषयमा चर्चा भइरहेको छ । राप्रपाले संविधान संशोधनको एजेन्डामा भन्दा पनि कतिवटा उपप्रधानमन्त्री वा मन्त्री पाइन्छ भन्ने विषयमा बार्गेनिङ गरिरहेको छ । त्यो इस्युमा त उहाँहरूले छलफल नै गर्नुभएको छैन । मत हाल्ने हो भने कतिवटा मन्त्री दिन्छस् भनेर बार्गेनिङ भइरहेको छ ।

अब नेपालको राजनीतिक दिशा कसरी अघि बढ्ला ?

माघ ७ गतेसम्म सबै निर्वाचन भएर सरकार बन्ला भने सम्भावना देखिँदैन । अब उहाँहरूले गर्ने भनेको म्याद बढाउने कुरा हो । नेपाली जनताका लागि चाहिँ संसद्को म्याद बढाउने कुरा गलत हो । जनताले चुनाव चाहेका छन् । राजपाले तराईमा चुनाव भाँड्ने कोशिश गरेको हो नि तर त्यहाँ पनि चुनाव त भयो । जनताले प्रतिनिधि चाहिने कुरा बुझेका छन् । सरकार र पार्टीहरूको निकम्मापनले संसद्को म्याद थप्ने काम भयो भने त्यो निकै गलत हुन्छ ।

बेलैमा चुनाव भएन भने अर्को खिलराज जन्मिने सम्भावना पनि छ । एघार वर्षदेखि जनताले हेरिरहेका छन् । तर प्रजातन्त्रका लागि जनता तत्कालै जाग्ने अवस्था पनि छैन । नेताहरूलाई हामीले जे गरेपनि हुन्छ भन्ने लागेको छ । उहाँहरूले त खिलराजदेखि लोकमानसम्मका प्रकरण गर्न आफूलाई स्वतन्त्र ठान्नुभएको छ । विवेक त प्रयोग गर्नुप–यो नि । आफूमाथि खतरा देखेपछि जे पनि गर्ने प्रवृत्ति बढेको छ ।

Sagarmatha Cement
Muktinath Bank

Advertisment
RMC TANSEN
IME BANK INNEWS
shivam ISLAND

Advertisment
Nabil box
Kumari
Vianet communication
Laxmi Bank
hAMROPATRO BELOW NEWS
TATA Below
जेठ १९, २०८०

​​संघीय संसद्को बजेट अधिवेशन प्रारम्भ भई संवैधानिक प्रबन्धअनुसार दुवै सदनको संयुक्त बैठकमा यही जेठ १५ गते नेपाल सरकारका अर्थमन्त्रीबाट आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को वार्षिक आय–व्यय (बजेट) प्रस्तुत भइसकेको छ । ...

चैत २५, २०७९

वैशाख १० गते हुने प्रतिनिधिसभा सदस्यको उपनिर्वाचन नजिकिँदै गर्दा चितवनमा राजनीतिक गतिविधि बढेको छ । मंसिर ४ को चुनावमा रास्वपा विजयी भएको चितवन २ मा उपनिर्वाचनका माध्यमबाट आफ्नो राजनीतिक विरासत फर्काउन न...

जेठ २९, २०८०

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ भारत भ्रमणबाट फर्किएको केही दिनमै पशुपतिनाथ मन्दिरमा पुगेको विषय अहिले सर्वत्र चर्चामा छ । त्यसो त भारत भ्रमणमै छँदा प्रचण्डले गेरुवस्त्र लगाएर उज्जैनस्थित महाकालेश्वर...

पुस २२, २०७९

नेकपा एमालेको समर्थनमा नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ प्रधानमन्त्री बनेपछि देशको राजनीतिले नयाँ कोर्स लिएको छ । तर, नयाँ प्रधानमन्त्रीले विश्वासको मत नलिँदै सरकार गिराउने खे...

फागुन ३, २०८०

नेपाली कांग्रेसबाट धोका भएको र गठबन्धन सम्बन्धमा पुनर्विचार गर्नुपर्ने अवस्था आउन सक्ने प्रधानमन्त्री एवं नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डको अभिव्यक्तिले राजनीति तरंगित छ ।  माओवादीको विधा...

पुस ३, २०८०

बैतडीको झुलाघाटदेखि पाँचथरको चिवाभञ्ज्याङसम्म मध्यपहाडी यात्रा सकेर नेकपा एमालेको नेतृत्व काठमाडौं फर्किएको छ । संसद्को प्रमुख प्रतिपक्षी दल एमालेको नेतृत्वले मध्यपहाडी यात्राका दौरान सरकारको चर्को आलोचना गरेक...

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

चैत १४, २०८०

सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

चैत १२, २०८०

रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन ।  सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...

सत्यको खोजी

सत्यको खोजी

चैत १०, २०८०

कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...

x