चालु आर्थिक वर्षको ११औँ महिना (जेठ)मा रेमिट्यान्स आय ९२ अर्ब ३९ करोड रुपैयाँले बढ्दा विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा सुधार देखिएको छ । गत महिनाको तुलनामा रेमिट्न्यास ९२ अर्बले बढ्दा विदेशी मुद्रा संचिति पनि १७ करोड डलरले बढेको छ ।

विदेशी मुद्रा सञ्चिति अघिल्लो महिना (वैशाख)को तुलनामा जेठमा ९ अर्ब २८ करोड डलरबाट बढेर ९ अर्ब ४५ करोड डलर पुगेको छ । विदेशी मुद्राको सञ्चिति बढ्दा आयात धान्न सक्ने क्षमता पनि ६ दिनलाई बढेको छ ।

गत महिना वैशाखमा विदेशी मुद्रा सञ्चितिले ६ महिना १९ दिनको आयात धान्ने पुग्ने थियो । विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा थोरै सुधार आउँदा राष्ट्र बैंकसँग अब ६ महिना २४ दिनको आयात धान्न पुग्ने डलर क्षमता रहेको छ । 

यो अवधिसम्ममा रेमिट्यान्स ३.८ प्रतिशतले बढेर ९ खर्ब ४ अर्ब १८ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । वैशाखसम्म रेमिट्यान्स आय ८ खर्ब ११ अर्ब ७९ करोड रुपैयाँ मात्रै थियो ।

डलर सञ्चितिको प्रभाव रेमिट्यान्स बढेर र आयात निरुत्साहन गरेर भएको देखिएको छ । रेमिट्यान्स आय अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा भने  १२.६ प्रतिशतले बढेको छ । अमेरिकी डलरमा भने यस्तो रेमिट्यान्स आय १.५ प्रतिशतले बढेर ७ अर्ब ५१ करोड डलर पुगेको छ ।

अघिल्लो वर्षको जेठमा रेमिट्यान्स आय १०.५ प्रतिशतले बढेको थियो । चालु आवको जेठसम्म वैदेशिक रोजगारीका लागि अन्तिम श्रम स्वीकृति (संस्थागत तथा व्यक्तिगत–नयाँ र वैधानिकीकरण) लिने नेपालीको संख्या उल्लेख्य बढेर ३ लाख १३ हजार ३६७ पुगेको छ ।

अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो संख्या ६८ प्रतिशतले घटेको थियो । वैदेशिक रोजगारीका लागि पुनः श्रम स्वीकृति लिने नेपालीको संख्या समीक्षा अवधिमा २०८.३ प्रतिशतले बढेको छ । यो अवधिमा २ लाख ५९ हजार ०९१ जान पुगेका छन् ।

अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो संख्या ५२.१ प्रतिशतले घटेको थियो । समीक्षा अवधिमा खुद ट्रान्सफर ३.६ प्रतिशतले वृद्धि भई रु.१००६ अर्ब ७ करोड पुगेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो ट्रान्सफर ११.५ प्रतिशतले बढेको थियो ।

चालु खाता घाटामा

यो अवधिसम्म चालु खाता एवम् शोधनान्तर घाटा भने बढेको छ । चालु खाता ५ खर्ब ९५ अर्ब ७३ करोड रुपैयाँले घाटामा छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा चालु खाता २ खर्ब ९८ अर्ब ११ करोडले घाटामा रहेको थियो ।

अमेरिकी डलरमा अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा २ अर्ब ५४ करोड डलरले घाटामा रहेको चालु खाता यो अवधिसम्ममा भने ४ अर्ब ९६ करोड डलरको घाटामा पुगेको छ ।

समीक्षा अवधिमा शोधनान्तर स्थिति २ खर्ब ६९ अर्ब ८१ करोडले घाटामा रहेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा शोधनान्तर स्थिति १५ अर्ब १५ करोडले घाटामा रहेको थियो । अमेरिकी डलरमा अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा १४ करोड ८ लाख डलरले घाटामा रहेको शोधनान्तर स्थिति समीक्षा अवधिमा २ अर्ब २६ करोड डलरले घाटामा रहेको छ ।

कुल विदेशी विनिमय सञ्चिति २०७८ असार मसान्तमा १३ खर्ब ९९ अर्ब ३ करोड बराबर रहेको थियो । यस्तो विदेशी विनिमय सञ्चिति गत वर्षका जेठको तुलनामा यो वर्षको जेठमा १५.९ प्रतिशतले घटेको छ । यस्तो रकम जेठमा मसान्तमा ११ खर्ब ७६ अर्ब ८४ करोड कायम भएको छ ।

अमेरिकी डलरमा यस्तो सञ्चिति २०७८ असार मसान्तमा ११ अर्ब ७५ करोड रहेकोमा २०७९ जेठ मसान्तमा १९.६ प्रतिशतले घटेर ९ अर्ब ४५ करोड डलर कायम भएको छ ।

कुल विदेशी विनिमय सञ्चितिमध्ये नेपाल राष्ट्र बैंकमा रहेको सञ्चिति २०७८ असार मसान्तमा १२ खर्ब ४४ अर्ब ६३ करोड रुपैयाँ रहेको थियो । यस्तो रकम गत जेठमा १७.१ प्रतिशतले घटेर १० खर्ब ३१ अर्ब ८९ करोड कायम भएको छ ।

बैंक तथा वित्तीय संस्था (नेपाल राष्ट्र बैंकबाहेक) सँग रहेको विदेशी विनिमय सञ्चिति २०७८ असार मसान्तमा १ खर्ब ५४ अर्ब ३९ करोड रुपैयाँ रहेको थियो । यस्तो रकम गत जेठमा ६.१ प्रतिशतले घटेर १ खर्ब ४४ अर्ब ९५ करोड रुपैयाँ कायम भएको छ ।

गत आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को एघार महिनाको आयातलाई आधार मान्दा बैकिङ क्षेत्रसँग रहेको विदेशी विनिमय सञ्चिति ७.५३ महिनाको वस्तु आयात धान्न सक्ने थियो । तर, यो वर्षको जेठसम्म आइपुग्दा भने डलर सञ्चितिले ६.७३ महिनाको वस्तु तथा सेवाको आयात धान्न सक्ने मात्रै रकम राष्ट्र बैंकसँग रहेको छ ।