मलाई त्यो एउटा पुरानो कुरा याद छ– प्रेम बानियाँ, तिमी (रवि लामिछाने), म र केही साथीहरू काठमाडौंको बाँसबारीस्थित थकाली भान्साघरको एउटा कोठामा बसेर ‘सिधा कुरा प्रधानमन्त्री सँग’को प्रोमोमा लामो छलफल गरेका थियौं । देशविदेशका नेपालीका बहुआयामिक मुद्दालाई सम्बोधन गरेर जनतालाई सुशासन र न्याय दिलाउने उद्देश्यसहित त्यो कार्यक्रमको योजना बनेको थियो । हाम्रो त्यो सपना पूरा भएकै हो । 

राजनीतिक जोडघटाउसँगै तिमीलाई नेपाल टेलिभिजनबाट प्रशारित उक्त कार्यक्रम चलाउने जिम्मेवारीबाट अन्यायपूर्ण तबरले हटाइयो । तिमीले त्यो सपनाको हत्या हुन दिएनौ, बरु अझै हुर्काएर ‘सिधा कुरा जनतासँग’ ल्यायौ । अन्यायमा परेका नागरिकलाई गरेको सहयोगका कारण हाम्रो पुस्ताले तिमीप्रति भरोसा गर्न थाल्यो । सपना देख्न थाल्यो । बहुसंख्याक युवाको प्रतिनिधि बन्यौ तिमी । 

तिम्रो मात्रिभूमि (सालनाल गाडिएको माटो) नेपाल हो । रवि भन्ने नाम त कसैले जुराएका मात्र हुन् । नागरिकता र पासपोर्ट पनि एउटा पहिचान हो तर सामूहिक सपनाको भारी बोकेपछि धेरैकुरा नचाहेर पनि अगाडि/पछाडि आउँछन् ।

यहाँनेर म पूर्व युवराज पारस शाहका कुरा स्मरण गर्न चाहन्छु । पारस भन्नुहुन्छ, ‘म राजा बन्न जन्मेकै हैन, मलाई नियतिले पुर्‍यायो र हटायो । अब मेरो जीवन मेरो तरिकाले बाँच्न किन दिँदैन यो समाज ?’

जवाफमा मैले भनेको थिएँ, ‘यो समाजको भारी बोकिसकेपछि बिसाउने छूट हुन्न ।’

हो, तिमीले नागरिताको विषयमा कुनै ग्लानी या लज्जाबोध मान्नुपर्ने कारण छैन । तिमीले कुनै अपराध गरेको होइन, मात्र सामूहिक सपना बोकेपछि जवाफदेही हुनुपर्छ । नियतिले तिमीलाई केही समयका लागि अमेरिकन नागरिक बनायो, नियतिले नै खोसायो । यो कुनै ठूलो कुरा हैन ।  

अचानक देशमा भरिएको चरम असन्तुष्टिहरूको चाङमाथि तिमीले सपनाको भारी अझै थप्यौ । राजनीतिक दल खोलेर छोटो समयमा सफलता प्राप्त गर्‍यौ । हाम्रो पुस्ताले आँखा चिम्लिएर तिमीलाई ठूलो जिम्मा दियो । एउटा नयाँ मार्गको ढोका खोलिदियो । तर तिमीले त्यसलाई सदुपयोग गर्न जानेनौ । तिमीले सपनाको गन्तव्यको महलमा पुगेर जनताको आशाको भारीलाई युगयुगसम्म सम्हाल्नुपर्ने थियो । 

सत्ताका लागि तिमीले जुन हतारो गर्‍यौ त्यसले जनताको आशामा धक्का लाग्यो । तिमीले उन्मत्त ध्रुवे हात्तीजस्तो, छेपारोजस्तो र रिह्याबबाट भागेको (कुलतमा फसेको) केटोजस्तो चरित्र देखायौ भन्ने जनताको गुनासो सुनियो । 

जनताले परिवर्तन महसूस गर्न नसक्ने देख्दादेख्दै सरकारमा जानुपर्ने हतारो किन ? के त्यस्तो सुविधा थियो र सरकारमा नगई नहुने ? सरकारका राम्रा कामलाई ठीक र नराम्रा कामलाई बेठीक मात्र भनेर देशैभरी संगठन विस्तारमा लागेको भए तिमीलाई अहिलेका यी नेताले सोध्ने थिए, ‘रवीजी हामी यसो गर्दैछौं,  के गरौं ?’ 

तिमीले छायाँ सरकारको प्रधानमन्त्री बनेर सिंहदरबारको सरकारलाई खबरदारी गरेको भए तिमीलाई आर्को आमनिर्वाचनबाट प्रधानमन्त्री बन्न कसैले रोक्न सक्ने थिएन । विक्रम संवत् २०८४ मा तिमीलाई नेपालको प्रधानमन्त्री बन्नबाट कसैले रोक्दैन थियो । त्यो सबै हाम्रो पुस्ताको सपनाको न्याय हुने थियो ।

तिमीले सत्तामा जान हतारो गरेको देखियो । ३२ दिन उपप्रधानमन्त्री बनेर झण्डावाला गाडीमा चढ्ने रहर पुग्यो होला, तर खोई के परिवर्तन भयो ? पासपोर्ट, राष्ट्रिय परिचयपत्र बनाउने लामा लाइन घटे कि ? भ्रष्टाचार घट्यो कि ? केही भएन । भयो त केवल तिमीहरूको परीक्षण । 

दुःखका साथ भन्नुपर्छ रवि, तिमीले सपनाको हत्या गर्दैछौ । हत्या मात्र हैन, हाम्रो पुस्तालाई त्यही पुरातन दलको दलाल बन्न बाध्य पार्दैछौ । वैकल्पिक राजनीतिलाई दलदलमा फसाउँदैछौ । ‘नाईं मलाई त्यही केटी चाहिन्छ’ भनेजस्तो गृह मन्त्रालय नै चाहिन्छ भनेर जुन ढिपी गरिरहेका छौ, त्यो हेर्दा अन्य दलका नेता र तिमीमा के फरक भयो त ? भनेर जनताले सोधिरहेका छन् ।

फेरि कयौं वर्ष मुलुकमा यस्तो सपना ब्युँतिन नसक्ने गरी खतराको विष बनी आफूलाई कलंकित नगर रवि । सरकारमा जान फेरि मोलमोलाइ होइन, हतार गरिएछ भनेर माफी माग र नयाँ रोडम्याप कोर । तिम्रो नयाँ रोडम्यापलाई हाम्रो पुस्ताका युवाले साथ दिनेछन् । निमुखा जनता र गाउँघर कुरेर बसेका बाआमाको सन्तुष्टिको पर्याय बन । हामी तिमीलाई साथ दिन्छौं ।

तर, यो पुस्ताको सपनाको हत्या गर्ने हो भने तिमी तत्काल अमेरिका फर्केर आफ्नो बाटो लागिहाल, किनकी एउटा पुस्ताको सपनाको हत्या गर्ने अधिकार न तिमीलाई छ, न मलाई । तिमी असफल भयौ भने पनि नेपाली राजनीतिको कसिंगर सफा गर्न अर्को नायक जन्मिने छ । शाश्वत कुरा के हो भने– जनताको परिवर्तनको आकांक्षालाई कसैले दबाउन सक्दैन । 

( थाइल्यान्ड र सिंगापुरमा बसेर विभिन्न व्यवसायमा क्रियाशील युवा उद्यमी खड्का गैरआवासीय नेपाली संघ थाइल्यान्डका पूर्व महासचिव हुन् ।)