मंसिर २, २०८०
गोपाललाई सानैदेखि धूमपानको लत बसेको थियो, शायद संगतको प्रभाव भनेको यही हुनुपर्छ । घरमा बाबुदाजुहरू हुक्का तान्थे । त्यति बेलाको चलन के भने सबैभन्दा सानोले तमाखु भर्नुपर्ने । त्यतिसम्म त ठीकै थियो, सल्काएर समे...
काठमाडाैं–
तिम्रो भाषा नै घाटमा गइसक्यो रे
पढ्ने बुझ्नेको स्वाद बेस्वाद भो रे
मुर्दा भाषाको प्राण जान्ने तिमी हौ
सोही पाटोका काल जित्ने तिमी हौ ।।।
संस्कृत भाषा, व्याकरण र साहित्यका विद्वान् पण्डितराज सोमनाथ सिग्देलको १३४औँ जन्मजयन्तीका अवसरमा यहाँ आयोजित कार्यक्रममा कवि भुवनहरि सिग्देलले लयात्मक ढङ्गले सो कविता श्लोक वाचन गर्दा सहभागीबीच तालीको पर्रा छुट्यो ।
सिग्देल बन्धु प्रतिष्ठान नेपाल केन्द्रीय सम्पर्क समिति, काठमाडौँले आज वाल्मिकी क्याम्पसमा आयोजना गरेको कार्यक्रममा सहभागी साहित्यकार तथा वक्ताले भाषाको संरक्षण र प्रवद्र्धनमा राज्यले पनि ध्यान दिनुपर्नेमा जोड दिए । अर्का कवि पुरुषोत्तम सिग्देलले बाल्यकालमै आफूले एक पटक पण्डितराज सिग्देललाई भेट्ने अवसर पाएको बताउँदै उनी असाधारण प्रतिभाको धनी भएको स्मरण गरे ।
पण्डितराजको प्रशंसा गर्दै कवितामार्फत उनले भने,
सिग्देलका कुल सदाशिवको पियारो
विद्याविहीनाति दहचोक थियो अँध्यारो
यौटा सुधी कुलसुदीपक रत्न आए
सिग्देल वंशबीच चन्द्र सरी उदाए
विसं १९४१ असोज १९ मा जन्मिएका सिग्देलको २०२९ साल असोज २८ मा निधन भएको थियो । सिग्देललाई तत्कालीन राजा महेन्द्रले पण्डितराजको उपाधि दिएका थिए ।
सिग्देल बन्धु प्रतिष्ठान नेपाल केन्द्रीय सम्पर्क समितिका अध्यक्ष खेलनाथ सिग्देलको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा प्रतिष्ठानका अध्यक्ष दुर्गा सिग्देल, सचिव पूर्णचन्द्र सिग्देल, समितिका सचिव जयराम सिग्देललगायतले क्याम्पस प्राङ्गणमा रहेको पण्डितराज सिग्देलको शालिकमा माल्यार्पण गर्दै भाषासाहित्यको धरोहरलाई संरक्षण एवं प्रवद्र्धन गर्नुपर्ने बताए । कार्यक्रममा सिन्धुपाल्चोकका विनय सिग्देलले प्रतिष्ठानका लागि रु एक लाख एक हजारको चेक हस्तान्तरण थिए ।
गोपाललाई सानैदेखि धूमपानको लत बसेको थियो, शायद संगतको प्रभाव भनेको यही हुनुपर्छ । घरमा बाबुदाजुहरू हुक्का तान्थे । त्यति बेलाको चलन के भने सबैभन्दा सानोले तमाखु भर्नुपर्ने । त्यतिसम्म त ठीकै थियो, सल्काएर समे...
असोज तेस्रो साता बिहीबार, बुकीबाट गोठ औल झर्ने दिन । लाहुरेहरू आउनु र बुकीबाट गोठालाहरूको हुल गाउँमा झर्नु दशैंको रौनक हो । ‘भोलि साँझ डाँफे चराउन जाने’, सुत्ने बेला गोठमा सल्लाह भयो । घर...
सानीमा भेट्न चितवन गएको थियो गोपाल चार दिन हिँडेर । राप्ती किनार नजिकको सानो गाउँमा बस्दै आएकी थिइन् उनी, जो पहाडमा खान लाउन नपुगेपछि केही वर्ष अघि पुगेकी हुन् त्यतातिर । त्यतिबेला अहिलेजस्तो यातायातको साधन...
त्यो शिक्षकले पढायो, नेता बन्न सिकायो र त आज देशको बागडोर चलाइरहेका छौ । त्यो शिक्षकले पढायो, कर्मचारी बन्न सिकायो र त आज देशको प्रशासन चलाइरहेका छौ । त्यो शिक्षकले पढायो, डाक्टर बन्न सिकायो र त आज हजारौ...
पहाडमा उखु पेलेर खुदो पकाउने समय पारेर मधेशको गर्मी छल्न राजेन्द्र काका (ठूलो भुँडी लागेकाले हामीले मोटे अंकल भन्थ्यौं) गुल्मीको पहाड घरमा आउँथे । चैत–वैशाखको समयमा कोलबाट पेल्दै गरेको उखुको रस, रसेट...
गोपी मैनाली कविहरूले केका लागि कविता लेख्छन् भन्नेमा मत्यैक्यता पाइँदैन । कोही आनन्दका लागि भन्छन्, त कोही उपयोगिताका लागि । अझ कोही त अभिव्यञ्जनाको अर्को उद्देश्य नै हुँदैन भन्ने गर्छन् । ...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...