बुटवल– दशैं तपाई/हाम्रो घर आंगनमा आइसकेको छ । रोजगारीका लागि भारतका विभिन्न शहरमा काम गर्ने नेपालीहरू पनि स्वदेश फर्किने क्रम बढेको छ ।

रूपन्देहीको बेलहिया नाका स्थलमार्ग हुँदै भारतका विभिन्न शहरमा काम गर्ने नेपालीहरू दशैं मनाउन घर फर्किने भीड लाग्न थालेको हो । जसले गर्दा सीमा क्षेत्रमा दशैंको रौनक बढ्दै गएको छ ।

यसरी फर्किएका अधिकांश दशैंतिहार र छठ पर्व मनाएर फेरि भारतमै काम गर्न फर्किने गर्छन् । अर्कोतर्फ चाडपर्वका लागि सीमावर्ती भारतीय बजार सुनौलीमा किनमेल गर्न जाने नेपाली उपभोक्ताको घुइँचो समेत लागेको छ । नेपालीहरू सामान सस्तो हुने भन्दै सुनौली बजारमा खाद्यान्नदेखि लत्ताकपडासम्म किन्न पुग्ने गर्छन् । 

बुटवल उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष खिमबहादुर हमालले सस्तो हुने नाममा सुनौलीमा सामान किन्न नहुने र नेपाली बजारमै उपयुक्त रहेको बताउँछन् । ‘नेपालीहरू चिनी सस्तो दिन्छ भनेर सुनौली जान्छन् । अरू सबै खाद्यान्नदेखि कपडासम्म भारतीय व्यापारीले ठग्ने गर्छन्,’ अध्यक्ष हमालले भने । 

प्रहरीले सुनौली बजारमा नेपालीहरू ठगिन सक्ने भन्दै सचेत रहन आग्रह गरेको छ । घटस्थापनासँगै दैनिक १ हजार ५ सयभन्दा बढी नेपाली घर फर्किंदै छन् । 

बेलहिया नाका नेपालकै दोस्रो ठूलो नाका हो । यो नाका हुँदै प्रदेश ५, ३ र गण्डकी प्रदेशका विभिन्न जिल्लाका बासिन्दा घर फर्किने गर्छन् । भारतको नयाँदिल्लीबाट आफ्नो घर पर्वत फर्किंदै गरेका रमेश वनले विगतका वर्षहरूमा जस्तो यसवर्ष सुनौली नाकामा आफूहरूले झञ्झट व्यहोर्न नपरेको बताए । उनले भने, ‘नेपाली र भारतीय सुरक्षाकर्मीले यात्रु सहायता कक्ष स्थापना गरेका रहेछन् जसले गर्दा पैसा असूल गर्नेहरूले पनि दुःख दिएनन् ।’

इलाका प्रहरी बेलहियाका प्रहरी निरीक्षक कमल बेलबासेले स्थानीय नागरिक समाज र भारतीय सुरक्षाकर्मीसँग सहकार्य गर्दै यात्रुको सुरक्षालाई प्रभावकारी बनाएको बताए । 

उनले चाडपर्वका लागि भारतमा रोजगारी गरी घर फर्किने नेपालीको संख्या बढ्दो रहेको बताए ।

घर फर्किने र सामान किनमेल गर्न भारतीय बजार पुग्ने नेपाली उपभोक्ताको भीडले सीमा नाकामा चौबीसै घण्टा चहलपहल बढेको छ ।

भारतको दिल्ली, मुम्बई, कश्मीर, हरियाणा, भोपाल, कानपुर, लखनऊ, मद्रास, केरला, पञ्जाब, राजस्थान, इलाहाबादलगायत शहरमा रोजगारी गरी बालबच्चा र परिवारका साथ दशैं मनाउन सुनौली नाका हुँदै घर आउने गरेका छन् । रोजगारी गर्ने मात्र होइन भारतका विभिन्न स्थानमा अध्ययनरत नेपाली विद्यार्थीको आगमन पनि अहिले बढ्दो छ ।

चाडपर्वका बेला भित्रिएका यात्रुलाई समस्या हुन नदिन र सहयोग गर्न भैरहवा भन्सार परिसर अगाडि नागरिक सहायता कक्ष स्थापना गरिएको छ । कक्षमा नेपाल प्रहरी, ट्राफिक प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी, यातायात व्यवसायी, स्थानीय नागरिक समाजका प्रतिनिधि, बेलहिया गाउँ समाज, लुम्बिनी खुकुरी क्लब, स्थानीय होटल व्यवसायीलगायत विभिन्न संघ–संस्थाका प्रतिनिधि छन् ।

चोरी, पाकेटमार, नशालु पदार्थको प्रयोग गरी यात्रुलाई लठ्याएर लुट्ने, रिक्सा र गाडीवालाले अत्यधिक भाडा लिने, यात्रु मिलाइदिएबापत कमिसन खाने व्यक्ति सक्रिय हुने गरेकाले यसलाई रोक्न सहायता कक्ष स्थापना गरिएको हो ।

यात्रु तानातान गर्ने, बस टिकट मिलाइदिने भन्दै पैसा असुलेर यात्रुलाई अलपत्र पार्ने, एउटा सिटको बस टिकट धेरै जनालाई दिने, यात्रुको चापअनुसारको गाडी उपलब्ध नहुनेजस्ता समस्या विगतका चाडपर्वका बेला सीमा नाकामा यात्रुले भोग्ने समस्या हुन् । 

विगतमा दशैंका लागि आउनेलाई सुनौलीस्थित बसपार्कदेखि रिक्सावालाले तानातान गर्न शुरू हुन्थ्यो । रिक्सावालाले मौकाको फाइदा उठाउँदै ३० रुपैयाँ भाडा लाग्नेमा ४ सय रुपैयाँसम्म असुल्थे । सुनौली बसपार्कमा खटिने जनपद प्रहरी, भारतीय सुनौली भन्सारका कर्मचारी र दश गजामै सटेको सुनौली जनपद प्रहरी चौकीमै चेकजाँचका नाममा नेपाली यात्रुमाथि लुटपाट र रकम असुली हुने गर्थ्यो । 

भैरहवा, बुटवल, मणिग्राम, मंगलापुर, शंकरनगरलगायत रूपन्देही जिल्लावासी र पाल्पा, स्याङ्जा, गुल्मी, अर्घाखाँची, नवलपरासीको सुनवल, परासी, बर्दघाटदेखि दशैंका लागि सामान खरिद गर्न सुनौली जाने नेपाली उपभोक्ता हजारौंको संख्यामा छन् । साबुन, सर्फ, बिस्कुट, नमकिन, भुजिया, काजु, किसमिस लगायत खाद्यान्न, खाने तेल, घिउ, कुर्ता सलवार, साडी र अन्य श्रृंगारका सामान नेपाली उपभोक्ताको रोजाइमा पर्ने गरेका छन् ।

जिल्ला प्रहरीले चाडपर्वलक्षित सुरक्षा योजना लागू गरेको रूपन्देहीका प्रहरी प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक हेम थापाले बताए ।