कात्तिक १७, २०८०
विज्ञ समूहले दिएको सुझावसहितको प्रतिवेदन सम्बन्धमा मन्त्रिपरिषद्ले निर्णय गर्न ढिला गर्दा निजगढ विमानस्थल निर्माणको काम प्रभावित भएको छ । निजगढमा विमानस्थल बनाउन उपयुक्त रहेको भनेर विज्ञ समूहले प्रतिवेदन दिएको ए...
धनगढी –अधिकांश नेपाली यूवा जमात विदेशी भूमीमा भविष्य देखिरहँदा कैलाली टीकापुरका एक यूवाको भने खेतबारीको घाँसमै भविष्य रंगिएको छ ।
घाँस खेतीमै कम्मर कसेर लागेका टीकापुर नगरपालिका–१ टीकापुरका ३५ वर्षीय यूवराज शर्मा घाँस खेतीमै भविष्य सजाएका हुन् । अन्य पेशा व्यवसायमा बजार नपाइने, ठगिनेलगायत समस्याले उठ्न नसकिरहेको अवस्थामा यूवराजको घाँस खेतीको व्यवसाय निकै फस्टाएको छ । बजार तताएको छ । उनलाई बजार माग धान्न हम्मे–हम्मे भएको छ ।
घाँस खेतीबाट निकै उत्साहित यूवराज भन्छन, ‘धान उत्पादन गरे बजार मूल्य नपाइने समस्या छ । तरकारी उत्पादन गरे बजार नपाइने र बारीमै सडेर जाने समस्या छ, तर घाँसको विया उत्पादन गरे माग अनुसार पूर्ति गर्न भ्याइनभ्याई छ । बजार मूल्य पनि उच्च छ ।’
यूवराजले टीकापुरमै व्यवसायिक रुपमा घाँसको बिउ उत्पादन गर्दै आएका छन् । २०७१ मा टीकापुर बहुमुखी क्याम्पसको जग्गा भाडामा लिई घाँस खेती थालेका यूवराजले हाल क्याम्पसको १७ बिघा, आफ्नो र केही निजी जग्गा गरि हाल ४० बिघा क्षेत्रफलमा घाँस खेती विस्तार गरेका छन् ।
वर्षातमा मकै चरी घाँस र हिउँदमा बर्सिन र जै घाँसको खेती गर्दै आएका उनले मकै चरी घाँसको बिउ प्रतिबिघा ८ क्वीन्टल, बर्सिन प्रति विघामा ५ क्वीन्टल र जै प्रतिबिघा १८ क्वीन्टलसम्म उत्पादन गर्दै आएको बताउँछन् ।
सरकारी निकाय नै ग्राहक
घाँसको बिउको बजारको अवस्था सुनाउँदै उनले भने, ‘वर्षमा २५० क्वीन्टल जति मकै चरीको बिउ उत्पादन हुन्छ । मकै चरीको बजार मूल्य प्रति किलो एक सय रुपैया भएपनि ८० रुपैयामा दिदै आएको छु । ३ सय क्वीन्टल जति जैको बिउ उत्पादन हुन्छ, जैको बजार मूल्य १२० रुपैया भएपनि प्रति केजी भएपनि ५० रुपैयाँमा बिक्रि गरिहेको छु । मोटामोटी वर्षमा ५० लाखसम्मको कारोबार गर्दै आएको छु ।’
शुरूवाती चरणमा ६० क्वीन्टल बिउ उत्पादन गरेको उनलाई सोचे जस्तो सफलता नपाएको महसुस भयो । तर पछिल्लो दिनहरूमा थप अनुभव, सीप र दक्षता बढ्दै गएपछि र सरकारी तथा गैरसरकारी निकायबाट केहि आर्थिक तथा प्राविधिक सहयोग मिलेपछि भने उनी सफलता शिखरमा छन् ।
शुरूवाती अवस्थामा जिल्ला पशुु सेवा कार्यालय कैलाली तथा चरन तथा घाँसे बाली बीज बृद्धि फर्म बाँकेबाट २ लाख ५० हजार अनुदान, आव ०७५/०७६ मा रानी जमरा कुलरिया सिँचाइ आयोजनाको कृषि कार्यक्रम कार्यान्वयन इकाईले घाँसको स्रोत केन्द्र विकास गर्ने कार्यक्रम अन्तर्गत ३ लाख अनुदान, सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारको भेटनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्रले घाँसको बिउमा गुणस्तरीयताको लागि २ लाख पर्ने घाँसको बिउ छर्ने मेसिनमा ५० प्रतिशत अनुदान पाएको सुनाउँछन् । साथै सांसद हरि ज्ञवालीको संसद विकास कोषबाट ०७२ मा घाँसको बिउ उत्पादनको लागि १ लाख सहयोग अनुदान पाएको बताउँदै उनले सोही अनुसार आफुले पनि सहुलित दरमा उत्पादित बिउ बिक्रि वितरण गर्दै आएको दाबी गर्छन् ।
भारतीय बजारको बिउ भन्दा ५० प्रतिशत सहुलित दरमा बिक्रि गर्दै आएको दाबी गर्दै आएका उनले उत्पादित बिउ सुदूरपश्चिम प्रदेशभरिका साथै प्रदेश नं. ५, प्रदेश नं. ३ र प्रदेश नं. ६ स्थित सरकारी निकाय, व्यावसायिक पशु पालक कृषक आफ्नो मूख्य खरिदकर्ता रहेको बताउँछन् ।
उनले अगाडी थपे, ‘बजार मूल्य पनि उच्च हो । कृषि क्षेत्रमा कार्य गर्ने सरकारी तथा गैरसरकारी निकायले किसानलाई अनुदानमा बिउ वितरण गर्नलाई थोकमै खरिद गर्नुहुन्छ । बजारको कुनै समस्या छैन । व्यवसायमा निकै सन्तुष्टि मिलेको छ ।’
घाँसमा पाएको सफलताले उनको सामाजिक प्रतिष्ठा समेत बढाएको छ । उनलाई २०७३ मा जिल्ला पशु सेवा कायालय कैलालीले र २०७५ मा पशु सेवा विभाग हरिहर भवन ललितपुरले उत्कृष्ट कृषकको रुपमा सम्मानित गरेको थियो ।
स्वास्थ्य विषयमा स्नाकोत्तरसम्मको शिक्षा हासिल गरेका यूवराजले अब भने, नोकरी तथा सरकारी जागिर गर्ने मानसिकता त्यागेको बताउँछन् । बरु थप रोजगारी सिर्जना गर्ने अवस्थामा पुगेका छन् । उनले घाँस खेतीमा पत्यक्ष रुपमा ५ जनालाई नियमित रोजगारी प्रदान गर्दै आएको बताउँछन् ।
घाँस खेतीमा उच्च सम्भावना भएपनि पछिल्लो समय छाडा चौपायाले हैरानी खेप्ती परेको उनी बताउँछन् । आधा रातभरि घाँसको पहरेदारी गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको सुनाउँदै उनले जुनसुकै प्रकृतिको किसानको पेशालाई उकास्न सरकारले छाडा चौपाया व्यवस्थापन गर्न तर्फ ध्यान दिन जरुरी रहेको औल्याउँछन् ।
विज्ञ समूहले दिएको सुझावसहितको प्रतिवेदन सम्बन्धमा मन्त्रिपरिषद्ले निर्णय गर्न ढिला गर्दा निजगढ विमानस्थल निर्माणको काम प्रभावित भएको छ । निजगढमा विमानस्थल बनाउन उपयुक्त रहेको भनेर विज्ञ समूहले प्रतिवेदन दिएको ए...
अर्थमन्त्री वर्षमान पुन 'अनन्त' समेत मुछिएको १३८ किलो सुन तस्करीको फाइल पर्याप्त अनुसन्धानविनै सरकारी वकिलको कार्यालयमा पुगेको छ । अर्थमन्त्रीका रूपमा पुन आएलगत्तै भन्सार विभागले पर्याप्त अनुसन्धानविनै फा...
नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका प्रबन्ध निर्देशक कुलमान घिसिङले विश्व बैंकको लगानी रहेको ढल्केबर सबस्टेसन निर्माणका क्रममा आफ्नो स्वार्थ जोडिएको कम्पनीलाई कानूनविपरीत ठेक्का दिएको पाइएको छ । करिब ४ करोड बराबरको...
कर्मचारीलाई तलब खुवाउन समेत नसक्ने अवस्थाबाट गुज्रेको नेपाल वायु सेवा निगम (एनएसी)ले आर्थिक अवस्था सुधारेर अन्तर्राष्ट्रिय उडानका लागि विमान खरिद गर्दा लिएको ऋणको किस्ता तिर्न शुरू गरेको छ । लामो समय घाटामा रहे...
काभ्रेपलाञ्चोकको पाँचखाल नगरपालिकाका प्रमुख महेश खरेलले झन्डै १ अर्बको प्रोजेक्टमा नेपाल महिला उद्यमी महासंघसँगको पूर्वसम्झौता उल्लंघन गर्दै आफ्नी जेठीसासू अध्यक्ष रहेको संस्थासँग सम्झौता गरेको पाइएको छ । महिला ...
मिडियाकै हितविपरीत काम गरेर विवादमा तानिएको विज्ञापन बोर्डले दुई वर्षमा राज्यकोषमा २० करोड ३१ लाख रुपैयाँ बढी व्ययभार थपेको छ । मिडियाको हितविपरीत एकपछि अर्को निर्णय गरेको बोर्डले विगत दुई वर्षमा २० करोड ३१...
ललितपुरको गोदावरीस्थित सनराइज हलमा नेकपा (एमाले)का दुई महत्वपूर्ण कार्यक्रम भए । एमालेको प्रथम विधान महाधिवेशन (२०७८ असोज १५ र १६ गते) सनराइज हलमै भएको थियो । विधान महाधिवेशनले विभाजनदेखि चौतर्फी घेराबन्दी...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...