चैत १, २०८०
सर्वोच्च अदालतको परमादेशले प्रधानमन्त्रीबाट पदमुक्त भएपछि नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली बालुवाटारबाट रित्तो हात फर्केका थिए, २०७८ असार ३० गते । संसद् विघटनको अवगाल छँदै थियो, लामो समय सँगै राजनीति गर...
नवनियुक्त कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्री घनश्याम भुसालले मन्त्री भएलगत्तै १ महिना आफूलाई मन्त्रालय बुझ्नुपर्ने भएकाले समय दिन सञ्चारकर्मीलाई आग्रह गरेका थिए ।
नेपालका कतिपय कम्युनिस्ट कार्यकर्तालाई मार्क्सवाद पढाउने ‘गुरु’ समेत रहेका भुसालले कृषि तथा पशुपन्छी विकास जस्तो प्राविधिक मन्त्रालय कसरी सम्हाल्लान् भन्ने जिज्ञासा चासोको विषय बनेको थियो ।
‘म लोभ र डरमा काम गर्दिनँ,’ मंसिर ५ गते पदभार ग्रहण गर्दै भुसालले भनेका थिए, ‘मलाई सिक्ने समय चाहिन्छ, सिक्दै–बुझ्दै काम गर्छु । कृषि क्षेत्रमा आधुनिकीकरणको प्रयास गर्छु ।’
भुसालले मन्त्रालयको पदभार सम्हालेको १ महिनाभन्दा बढी भइसकेको छ । यसअघि सरकारको जमेर आलोचना गर्ने भुसाल मंसिर २९ गतेदेखि पुस ६ गतेसम्म बसेको नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) स्थायी कमिटी बैठकमा नरम देखिएका थिए ।
उनी मन्त्रालयमा पनि हत्तपत्त कसैसँग बोल्दैनन् । मन्त्रालयका दैनिक कामहरू गर्दा कर्मचारी र आफू निकटका व्यक्तिहरूसँग बढी नै परामर्श लिइरहेका हुन्छन् ।
पार्टी केन्द्रीय कार्यालय धुम्बाराहीमा भेटिएका मन्त्री भुसाललाई ‘मन्त्री भएपछि पार्टीको बैठकमा सरकारको निकै कम आलोचना गर्नुभयो नि मन्त्रीज्यू !’ भन्ने प्रश्नमा उनले भने, ‘यस्तै हो, तपाईंहरूले बुझ्नुभएकै छ नि !’
मन्त्री भुसालले मन्त्रालय सम्हालेदेखि अलि बढी नै समय अध्ययन र परामर्शमा बिताउने गरेको मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. हरिबहादुर केसीले बताए । ‘उहाँले बढी समय अध्ययन र परामर्शमै बिताउनुभएको छ,’ लोकान्तरसँग कुरा गर्दै डा. केसीले भने, ‘बढीभन्दा बढी सिक्ने र आफूले सिकेको कुरा सोचेर मात्रै लागू गर्ने उहाँको स्वभाव देखिन्छ ।’
मन्त्री भएपछि भुसालले प्रदेशका मन्त्रीसँग अन्तर्क्रिया गरिसके । अहिले प्रदेशका सचिवसँग अन्तर्क्रिया चलिरहेको डा. केसी बताउँछन् ।
‘सूचना आदान–प्रदान, समन्वय र कार्यक्रमको विषयमा छलफल भएको मैले बुझेको छु,’ प्रवक्ता केसीले भने, ‘उहाँले प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकिकरण परियोजनाको सघन अनुगमन गर्न मन्त्री भुसालले लगाउनुभएको थियो र अहिले सो अनुगमनको प्रतिवेदन आउने क्रम जारी रहेको छ ।’
मन्त्री भुसालले प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकिकरण कार्यक्रम कसरी अगाडि बढाउने र अहिलेको मोडालिटी उपयुक्त छ कि छैन भन्ने कुरामा विशेष चासो दिने गरेका छन् । अनुगमनको क्रममा मन्त्री भुसालले किसान र कर्मचारीसँग बढी नै छलफल गर्न रुचाउने गरेका छन् ।
‘अहिलेसम्म भएका छलफल, अन्तर्क्रियाका सम्बन्धमा प्रतिवेदन आउन बाँकी रहेको छ,’ प्रवक्ता डा. केसीले भने, ‘प्रतिवेदनका आधारमा अघि बढ्ने मनसाय उहाँले राख्नुभएको छ ।’
मन्त्री भुसालले मन्त्रालय मातहतका विभाग, परिषद्, आयोजना प्रमुख, कर्मचारी, प्राविधिक र सरोकारवाला पक्षसँग छलफल र परामर्शमा १ महिना खर्च गरे ।
मन्त्री भुसाल नियुक्त भएपछि मन्त्रालयले चौमासिक अवधिको कार्यक्रम समीक्षा गर्यो । मन्त्रीले समीक्षा कार्यक्रममा पूरै समय सुन्ने बुझ्ने कोसिस गरेको उनी निकटले बताउँछन् ।
मन्त्रालयमा भेटिने अधिकांश कर्मचारीले मन्त्रीको स्वभाव लामो अध्ययन गर्ने र निकै पछि मात्र निष्कर्षमा पुग्ने रहेको बताउँछन् । ‘उहाँले अध्ययन गर्दै हुनुहुन्छ, कसरी अगाडि बढ्ने भन्ने विषयमा,’ मन्त्रालयमा भेटिएका एक कर्मचारीले लोकान्तरसँग भने, ‘एक–डेढ महिनामा केही नयाँ कार्यक्रम ल्याउनुहुन्छ होला ।’
‘नयाँ मन्त्री नियुक्त भएपछिको १ महिनामा नीतिगत रुपमा नयाँ केही भएको छैन, उहाँ अलिक अरूभन्दा फरक पृष्ठभूमि भएको हिसाबले केही फरक ढंगले सोचिरहनुभएको छ जस्तो लाग्छ,’ मन्त्री भुसालको निजी सचिव गंगा आचार्यले लोकान्तरलाई भने ।
बजेट कार्यान्वयन प्रक्रियामा गइसकेकाले नयाँ कार्यक्रम ल्याउनेभन्दा पनि चलिरहेको कार्यक्रमलाई प्रभावकारी रूपमा सञ्चालन गर्ने भुसालको प्राथमिकता छ ।
मन्त्री भुसालले मन्त्री भएपछिको १ महिना मिडियालाई समय दिन चाहेका थिएनन् तर उनले दिएको समयसीमाको बाँध फुट्न लागेको छ । आशा गरिएका मन्त्री सधैं चुपचाप बसिरहँदा सर्वसाधारणमा निराशा देखिन सक्ने चर्चा समेत मन्त्रालयमा हुने गरेको छ ।
‘उहाँले आफूले गर्ने कामको ठोस र मूर्त खाका तयार पारेपछि आफैं पत्रकारहरूलाई बोलाउनुहुन्छ,’ मन्त्रीको निजी सचिवालयका एक कर्मचारीले भने, ‘अहिले अन्तर्वार्ता लगायतका कार्यक्रममा समय खर्च नगर्ने भन्नुभएको छ ।’
सर्वोच्च अदालतको परमादेशले प्रधानमन्त्रीबाट पदमुक्त भएपछि नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली बालुवाटारबाट रित्तो हात फर्केका थिए, २०७८ असार ३० गते । संसद् विघटनको अवगाल छँदै थियो, लामो समय सँगै राजनीति गर...
सत्ता र शक्तिको आडमा गैरकानूनी ढंगले सरकारी जग्गा हडप्ने नेपालको शक्तिशाली व्यापारिक घराना चौधरी ग्रुपमाथि राज्यको निकायले पहिलोपटक छानबिन थालेको छ । काठमाडौंको बाँसबारीमा ठूलो परिमाणमा सरकारी जग्गा...
दुई–दुईपटक मिर्गौला फेरेको शरीर । मध्यजाडो नजिकिँदै गरेका मंसिरका चिसा दिन । त्यसमाथि वृद्धावस्था । यस्तो बेला ७० नाघेकाहरूको अधिकांश समय ओछ्यानमै बित्छ । नभए पनि घरको चार दिबारभित्र आराम गरेर अनि तात...
चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...
देशका विभिन्न शहरमा गरिब–मजदूरहरूले छाक काटेर सहकारीमा जम्मा गरेको पैसा बदनियतपूर्ण ढंगले हिनामिना गरेर टेलिभिजनमा लगानी गरेको विषयले बजार तातिरहेको छ, जसमा जोडिएका छन् रास्वपा सभापति रवि लामिछाने...
सरकारमा सहभागी मन्त्रीको कार्यक्षमतालाई लिएर प्रश्न उठेपछि अहिले सरकारमा रहेका मन्त्रीलाई फिर्ता बोलाएर मन्त्रिमण्डल पुनर्गठन गर्न सत्तारुढ दलहरूभित्र दबाब बढ्न थालेको छ । अपवादबाहेक सरकारमा सहभागी मन्त्रीले जनअपे...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...