धार्मिक पर्यटकीय तीर्थस्थल देवघाटधाममा अष्टधातु जडित शिव मूर्ति निर्माणका लागि पोखरामा अष्टधातु संकलन श्रीमद्भागवत विराटज्ञान महायज्ञ शुरू गरिएको छ ।

चितवन, तनहुँ र नवलपुरको संगमस्थलमा अवस्थित पवित्र धार्मिक क्षेत्र भरतपुर नगरपालिका–१ देवघाटधाममा सुन, चाँदी, तामा, पित्तल, ढलोट, चरेस, काँच, फलाम मिश्रित ८ धातुबाट ३० फिट अग्लो शिवको मूर्ति निर्माण गरिने लक्ष्यलाई सहयोग पुर्‍याउने उद्देश्यका साथ महायज्ञ शुरू गरिएको हो ।

सुनका आँखा, गलामा टलक्क टल्किएको चाँदीबाट निर्मित  नागको माला, दायाँ हातमा ओमकार र बायाँ हातमा त्रिशूलसहित अष्टधातुको मूर्तिको मुनि  पूजाकोठा र धार्मिक संग्रहालय लगायतका संरचना निर्माण गर्न लागिएको बताइएको छ । त्यस्तै परिसरमा यात्रु विश्रामगृह, बाल उद्यान, नारायणी नदी किनारामा पैदलमार्गसँगै रमणीय बाँदर उद्यानसहित आकर्षक संरचना निर्माण गरिने देवघाट संरक्षण प्रतिष्ठानका अध्यक्ष अम्बिकाप्रसाद अधिकारीले जानकारी दिए ।

उनका अनुसार ८ करोड बढी खर्च हुने अनुमान गरिएको उक्त शिव मूर्ति सहितका संरचना निर्माणका लागि यसअघि विभिन्न स्थलमा आयोजना गरिएका महायज्ञबाट ८४ क्विन्टल धातुलगायत ३३ लाख रुपैयाँ सहयोग संकलन भइसकेको छ । कूल १४ हजार किलोग्राम धातु खर्च गरिने सो मूर्ति निर्माणका लागि ९० प्रतिशत पित्तलसहित ५ तोला सुन, २ किलोग्राम चाँदी र बाँकी अन्य धातु प्रयोग हुनेछ ।

अध्यक्ष अधिकारीका अनुसार मूर्ति निर्माणका लागि कूल २३० थान डाइ लाग्नेमा हालसम्म १०० थान तयारी भइसकेका र बाँकी १३० थान तयारको चरणमा छन् । भूमिगत पूजा र संग्रहालय कोठा निर्माणका लागि १ करोड ५० लाख, यात्रु विश्रामगृह २ करोड २५ लाख, रमणीय उद्यान र धाराका लागि १ करोड २५ लाख लाग्ने अनुमान गरिएको छ ।

धातुलाई तरल बनाएर डाइमा भर्ने कार्यका लागि १ करोड ७० लाख, फ्रेम तयार गर्न ८० लाख रुपैयाँ खर्च हुने प्रतिष्ठानको अनुमान छ । आगामी कात्तिकसम्ममा निर्माण सम्पन्न गर्ने गरी ज्याला मात्र १ करोड २५ लाख रुपैयाँमा सेन्चुरी मूर्तिकला उद्योगसँग ठेक्का सम्झौता भइसकेको महासचिव मदनराज मिश्रले जानकारी दिए ।

कूल ४६ कठ्ठा क्षेत्रफलको जग्गामा सो योजनाका लागि वाग्मती प्रदेश सरकारको ५० लाख रुपैयाँ सहयोग प्राप्त भएको जानकारी दिँदै उनले सो स्थानमा देवघाट क्षेत्र विकास समितिद्वारा २ करोड ५० लाख रुपैयाँ लागतमा स्नानघाट निर्माणको प्रक्रिया अघि बढाइएको बताए ।

समुद्री सतहबाट २५० मिटरको उचाइमा रहेको देवघाटधाममा निर्माण गरिने अष्टघातुसहितको शिव मूति मात्र ४ करोड ४० लाख २५ रुपैयाँ लागतमा निर्माण गरिने अनुमान गरिएको उनले बताए । सो मूर्ति नेपाली कलाकार तिलवीर सेन्चुरी र युवराज लामिछानेले निर्माण गर्दै छन् । ऐतिहासिक, पुरातात्विक, धार्मिक, आध्यात्मिक, पौराणिक महत्व बोकेको देवघाटधामा अष्टधातुको शिव मूर्तिसहित विभिन्न भौतिक संरचना निर्माणपश्चात सो क्षेत्र आकर्षक धार्मिक पर्यटकीय गन्तव्यको रूपमा विकास हुने विश्वास लिइएको छ । 

महासचिव मिश्रले प्रत्येक घरमा रहेको अष्टधातुका टुक्रा दान गरेर पुण्य प्राप्त गर्न भक्तजनलाई अपिल गरेका छन् । महायज्ञमा ५ लाख रुपैयाँ दान गर्ने दातालाई संस्थापक सदस्य एवं संरक्षक र १ लाख रुपैयाँ दान गर्ने दातालाई संस्थापक सदस्य हुने प्रतिष्ठानले व्यवस्था गरेको जानकारी दिँदै उनले संकलित धातुलाई प्रशोधन गरी शिव मूर्ति निर्माण गरिने लक्ष्य रहेको बताए । प्रतिव्यक्ति ५ हजार आजीवन सदस्य शुल्क राखिएको सो प्रतिष्ठानमा हालसम्म ६५८ सदस्य आबद्ध भएका छन् ।

मूर्ति निर्माणार्थ पोखरा महानगरपालिका–९ एयरपोर्टको उपल्लो प्रवेशद्वारसँगै सडक किनारामा प्रतिष्ठानको आयोजना एवं नागढुंगा आमा समूह एवं एयरपोर्ट टोल विकास संस्थाको व्यवस्थापनमा श्रीमद्भागवत विराट ज्ञान महायज्ञ सञ्चालन भइरहेको छ । यही पुस २५ देखि माघ ४ गतेसम्म सञ्चालन हुने महायज्ञको मंगलवार चौथो दिनसम्म १८ किलो धातुसहित ३ लाख ५० हजार नगद संकलन भएको नागढुंगा आमा समूहका अध्यक्ष लक्ष्मी गिरीले जानकारी दिए ।

महायज्ञमा पण्डित बालकृष्ण अर्यालको प्रमुख बाचकत्वमा शिव महिमासहित शिव र पार्वतीको सचित्र नृत्य प्रस्तुत गरिएको एयरपोर्ट टोल विकास संस्थाका अध्यक्ष सावित्री घिमिरेले जानकारी दिए । प्राकृतिक सभ्यता र संस्कृति बोकेको कालीगण्डकीसहित विभिन्न सात नदीको संगमस्थल ऋषिमुनिको तपोभूमिका रुपमा परिचित देवघाटधामका बारेमा स्कन्दपुराण, हिमवत्खण्ड, बराहपुराण एवं पद्यपुराणमा महत्त्वका साथ व्याख्या गरिएको छ । – हरि बाँस्तोला/रासस