दोस्रो अन्तरदेशीय पेट्रोलियम पाइपलाइनको काम अघि बढाइने भएको छ । पाइपलाइन निर्माणका लागि भारत सहमत भएपछि विभिन्न चरणमा छलफल शुरू भएको हो ।

नेपाल–भारत पेट्रोलियम तथा प्राकृतिक ग्याससम्बन्धी ज्वाइन्ट वर्किङ ग्रुपले पाइपलाइन सम्बन्धमा दुई चरणमा छलफल गरिसकेको छ । पहिलो छलफल भारतमा पुस २७ र २८ गते भएको थियो भने दोस्रो छलफल काठमाडौँमा यसैसाता सम्पन्न भएको छ ।

दुई चरणको छलफलपश्चात् भारतको सिलगुढीदेखि पूर्वी नेपालको झापासम्म पाइपलाइन ल्याउन भारत सहमत भएको नेपाल आयल निगमका कार्यकारी निर्देशक सुरेन्द्र पौडेलले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार ज्वाइन्ट वर्किङ ग्रुपको काठमाडौँमा सम्पन्न सचिवस्तरीय बैठकमा यो सहमति भएको हो । निर्माणको मोडालिटी भने फाइनल भइनसकेको पौडेको भनाइ छ । उनले भने, 'दोसो अन्तरदेशीय पाइपलाइन निर्माणका लागि भारत सहमत छ, हामी पनि सहमत छौँ, निर्माणको मोडालिटीका बारेमा थप छलफल भएपछि डीपीआर तयार गर्नतिर लाग्छौँ, हामी छिट्टै कामको टुङ्गोमा पुग्छौँ ।'

पेट्रोलियम पदार्थको सहज आपूर्ति गर्न पश्चिम बङ्गालको सिलिगुडीदेखि झापासम्म पेट्रोलियम पाइपलाइन ल्याइने छ । जसको दूरी करिब ३७ किलोमिटर हुनेछ । पाइपलाइनको सम्भाव्यता अध्ययन गर्न निगमले इन्डियन आयल कर्पोरेसनसमक्ष एक महिनाभित्रमा लिखित प्रस्ताव पेस गर्नेछ । पहिलो चरणमा पाइपलाइन सिलगढीबाट झापाको चारआलीसम्म ल्याइने छ ।

दक्षिण एसियाकै पहिलो अन्तरदेशीय पेट्रोलियम पाइपलाइन (मोतियारी–अमलेखगञ्ज) गत भदौबाट सञ्चालनमा आएको थियो । पौडेलको अनुसार मोतियारी–अमलेखगञ्ज पाइपलाइन पल्टिपल प्रोडक्ट पाइपलाइन हो । सिङ्गल ल्याएपछि २४ सै घण्टा चल्छ तर अहिले भने २४ सै घण्टा चलेको छैन । हाल पाइपलाइन २५ प्रतिशत मात्र प्रयोग भएको छ ।

आगामी असारदेखि सिङ्गल प्रोडक्टमा फुलफेजमा डिजेल आउने उहाँको भनाइ छ । पाइपलाइन आउनुभन्दा पहिले सीमा क्षेत्रको मूल्यमा प्रतिलिटर १४ रुपियाँ फरक थियो भने अहिले २० रुपियाँ छ । निगमले हाल प्रतिलिटर छ रुपियाँ बचत गरिरहेको छ । मोतिहारी–अमलेखगञ्ज पाइप लाइनलाई पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन गर्ने समझदारी भएको छ । पाइपलाइन शुरूभएपछि ढुवानीको लागत घट्छ, मिसावट, लोडिङ जाम, बन्द, हडताल र समयको पनि बचत र आपूर्तिमा धेरै सहज भएको निगमले जनाएको छ ।

मोतिहारी–अमलेखगञ्ज पाइपलाइनलाई चितवनको लोथरसम्म विस्तार गर्न पनि विस्तृत प्राविधिक अध्ययन गर्न नेपाल र भारतका प्राविधिकको संयुक्त समूह बनाइने भएको छ । टोलीले प्रतिवेदन तयार गरी नेपाल–भारत पेट्रोलियम तथा ग्यास जोइन्ट वर्किङ ग्रुपमा पेस गर्ने निगमका प्रवक्ता वीरेन्द्र गोइतले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार पाइपलाइनसँगै भण्डारण निर्माणका काम पनि गरिने छ । गोरखापत्र दैनिकमा खबर छ।