पुस ६, २०८०
एकाधबाहेक अधिकांश मन्त्रीले प्रभावकारी कार्यसम्पादन गर्न नसकेपछि प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ स्वयंले मन्त्रीहरूलाई प्रस्ट चेतावनी दिएका छन् । नेपालीलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका ला...
वैशाख २५ गते पोखरामा आयोजित चुनावी सभामा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले गठबन्धनका तर्फबाट मेयरको उम्मेदवार बनेका धनराज आचार्यलाई एमालेको टाउकोबाट खसेको ‘रौं’को संज्ञा दिएका थिए ।
‘कांग्रेसले यस महानगरमा एमाले पार्टी टुक्र्याएर, अवसरवादी तत्त्वलाई पोखरा जिम्मा दिने रे, कठै ! पोखरा जिम्मा लगाउने कसलाई भन्दा एमालेको टाउकोबाट झरेको एउटा ‘रौं’लाई । एमालेबाट टुक्रिएको चोइटालाई महानगरको नेतृत्व ?’ ओलीले प्रश्न गरेका थिए ।
माधव नेपालविरुद्ध खनिएका ओलीले भनेका थिए, ‘१५ वर्ष नेतृत्वमा बसेर एमालेको रस चुसेर, एमालेको बुई चढेर २१ महिना प्रधानमन्त्री बनेको (माधव नेपाल)ले भनेको सुन्नुभयो होला, कांग्रेसले घमण्ड नगरोस् । ओलीले घमण्ड गर्दा समाप्त भए रे, उनीचाहिँ हलक्क बढे रे, वैशाख ३० को परिणाम आएपछि देशमा को सकिएछ, जनताले देखाइदिनेछन् ।’
१५ दिनअघि ओलीले सार्वजनिक मञ्चबाट ‘रौं’को संज्ञा दिएका नेकपा एसका धनराज आचार्यले १५ दिनपछि पोखराको मेयर जित्दैछन् । काठमाडौंपछिको ठूलो र महत्त्वपूर्ण मानिने पर्यटकीय नगरी पोखराको नेतृत्व तिनै ‘रौं’को काँधमा पुग्दैछ । औपचारिक घोषणा भई नसकेपनि उनको जीत लगभग सुनिश्चित भइसकेको छ ।
विगतमा झण्डै १४ हजार मतान्तरले जितेको महानगर एमालेले गुमाएको छ । वैशाख ३० को चुनावमा सबै महानगरहित ६० प्रतिशत जित्ने हाँक दिइरहेको एमाले महानगरमा शून्यमा खुम्चिएको छ । तर, भर्खरै खुलेको नेकपा एसले माओवादी, जसपासरह एउटा महानगर र एउटा उपमहानगरको नेतृत्व पाउने पक्का भएको छ ।
सचेत मतदाता रहेको पोखरामा गठबन्धनको जीतमा धनराजको व्यक्तिगत लोकप्रियता मुख्य कारण हो । रोटरी क्लब जस्ता सामाजिक संस्थामा काम गरेका आचार्य मतदातासँग नम्र भएर भोट मागेका थिए । तर, प्रदेश सभाबाट राजीनामा गरेर आएका कृष्ण थापामा दम्भ र अहं बढी देखिन्थ्यो । चुनावी रिपोर्टिङको सिलसिलामा पोखरामा दुवै उम्मेदवारसँग भेटेर कुरा गर्दा आचार्यले थापासँग प्रतिस्पर्धा कडा भएपनि आफूले जित्ने बताएका थिए ।
तर, कृष्ण थापाले गठबन्धन आफ्ना लागि बासमती चामलको च्युराजस्तो रहेको भन्दै कुनै चुनौती नठानेको बताएका थिए । नयाँ भिजनभन्दा पनि विगतमा एमालेले पाएको मतको मात थापामा झल्किन्थ्यो । कांग्रेसले तालमेलमा इमान्दारिता नदेखाउने एमालेको आन्तरिक मूल्यांकन थियो ।
काठमाडौं र धरानजस्ता शहरमा स्वतन्त्र उम्मेदवारले अग्रता लिइरहेको अवस्थामा पोखरामा एसको जितमा धनराजको व्यक्तिगत लोकप्रियता महत्त्वपूर्ण फ्याक्टर थियो । एमालेलाई स्तब्ध तुल्याउँदै धनराजले पोखराको मेयर जितेर एमाले नेताहरूको घमण्ड मात्र तोडेनन्, भर्खरै पार्टीको स्वरूप लिँदै गरेको नेकपा एसको इज्जत जोगाए ।
हेटौंडामा मीनाको उदय
माधव नेपालको पार्टीका लागि अर्को सान्त्वना जीत हेटौंडा पनि हो । बागमती प्रदेशको राजधानी रहेको मकवानपुरको हेटौंडा उपमहानगरपालिकाको मेयरमा मीना गुरुङ विजयी भइन् ।
सत्तारुढ गठबन्धनबीच चुनावी तालमेल गर्दा नेकपा एसले पोखरा महानगर र हेटौंडा उपमहानगरको मेयर पाएको थियो । एसले पाएका दुवै स्थानमा जीत हासिल गरेको छ । तालमेल भएका अन्य स्थानमा कतै कांग्रेस र कतै माओवादी उम्मेदवारले अपेक्षित मत पाएका छैनन्, तर एसका लागि तालमेल फापेको छ ।
बागमती प्रदेशको राजधानी शहर रहेको हेटौंडा एमालेको गढका रूपमा चिनिँदै आएको थियो । त्यसैमाथि चुनावमा कमल थापाले एमालेसँग तालमेल गरेका थिए । थापाको गृहनगर हेटौंडामा पूर्वपञ्चको पार्टीको राम्रै भोट पाउने एमालेको अपेक्षा थियो । एमाले र कमल थापालाई चक्मा खुवाउँदै हेटौंडामा राप्रपाले आश्चर्यजनक मत पायो । मतगणना चलिरहेको समयमा कुनैबेला अग्रता पनि लियो ।
विगतमा एमालेबाटै चुनाव लडेर उपमेयर बनेकी मीना लामा यसपटक मेयर चुनिइन् । कामको लोकप्रियताभन्दा पनि एमालेको गढ भत्काउने कांग्रेसी मनोविज्ञानको लाभ उनलाई भयो । उपमहानगरको नेतृत्वमा उनी एक्लो मेयर हुन् । ‘एमालेले जित्नुभन्दा गठबन्धनकै पार्टीले मेयर जितोस् भन्ने कांग्रेस कार्यकर्ताको मनोविज्ञान देखियो । त्यसमा महिला उम्मेदवार भएकाले पनि उनीप्रति मतदाताको सहानुभूति देखियो,’ नेपाली कांग्रेस बाग्मती प्रदेश समितिका एक नेताले लोकान्तरसँग भने ।
उपमहानगरमा बिउ जोगाएर मीनाले नेकपा एसको साख जोगाएकी छिन् । बधाई दिन माधव नेपाल आफैँ हेटौंडा पुगेका छन् ।
माधव नेपालको पार्टीको रणनीतिक विजय !
हुन त चुनावअघि पनि उचित सीट नदिएर आफूहरूको शक्ति अस्वीकार गरेको भन्दै माधव नेपाल–झलनाथ खनालहरूले गठबन्धनको बैठकमा असन्तुष्टि जनाएका थिए । आफूहरू विद्रोही शक्ति भएकाले धेरै सिट दिनुपर्ने उनीहरूको दाबी थियो । चुनावको प्रारम्भिक नतिजा आउँदै गर्दा तालमेलमा कांग्रेस इमान्दार नभएको आरोप नेताहरूले लगाए ।
लोकाचार पार्नु बेग्लै कुरा, तर गठन भएको ९ महिनामा माधव नेपालले पाएको सीट र जीत कम होइन ।
संख्यात्मक रूपमा जसपाको भन्दा कम सीट पाएपनि सन्देशको रूपमा धेरै जितेको छ । आफ्नै खुट्टामा उभिन सक्ने भइनसकेको एसका लागि महानगरको नेतृत्व पाउनु प्रतिष्ठाको विषय बनेको छ ।
गठबन्धनको सहारा किन नहोस्, झलनाथको गृहनगर सूर्योदयदेखि माधव नेपालको गृहनगर रौतहटको गौर नगरपालिकासम्ममा नेकपा एस विजयी भएको छ ।
काठमाडौं क्षेत्र नम्बर २ मा जोखिम बढ्दै जाँदा माधव नेपाललाई रौतहटमा चुनाव जित्न सहज हुने अहिलेको नतिजाले देखाइदिएको छ । चारवटा पालिका जितेर रौतहटमा एस कांग्रेसपछिको दोस्रो दल बनेको छ ।
नेकपा एस निकट अखिल क्रान्तिकारीका अध्यक्ष सुदेश पराजुली विद्रोह गरेर जन्मिएको पार्टीले पाएको सीट संख्या कम भएपनि चुनावले पार्टीको जग हालेको बताउँछन् ।
‘देशको ठूलो कम्युनिस्ट पार्टीमा भएको विद्रोहपछि नयाँ बनेको पार्टीले जुन ढंगले जित्नुपर्दथ्यो, त्यो भएन । गठबन्धन दलबीच पनि इमान्दारिता देखिएन,’ पराजुलीले लोकान्तरसँग भने, ‘यति हुँदाहुँदै पनि समग्रमा स्थानीय तहको नतिजाले पार्टीको जग हालेको छ । महानगर, उपमहानगरदेखि गाउँपालिकासम्म जहाँ जित्यौं, त्यहाँ हाम्रो पार्टीप्रति मतदाताले भरोसा देखाएका छन् ।’
पार्टी विभाजनको तुष बाँकी रहेकाले नेकपा एसका कार्यकर्ता आफू जित्नुभन्दा पनि एमाले हराउन लागिपरे । एमालेको पराजयलाई उनीहरू आफ्नो जीतको रूपमा उत्सव मनाउने मूडमा छन् ।
एकाधबाहेक अधिकांश मन्त्रीले प्रभावकारी कार्यसम्पादन गर्न नसकेपछि प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ स्वयंले मन्त्रीहरूलाई प्रस्ट चेतावनी दिएका छन् । नेपालीलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका ला...
सरकारमा सहभागी मन्त्रीको कार्यक्षमतालाई लिएर प्रश्न उठेपछि अहिले सरकारमा रहेका मन्त्रीलाई फिर्ता बोलाएर मन्त्रिमण्डल पुनर्गठन गर्न सत्तारुढ दलहरूभित्र दबाब बढ्न थालेको छ । अपवादबाहेक सरकारमा सहभागी मन्त्रीले जनअपे...
सहकारीपीडितको अर्बौं रकम अपचलनका विषयमा संसदीय छानबिन समिति गठनको पक्षविपक्षमा नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमाले विभाजित हुँदा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ चेपुवामा परेका छन् ।&nb...
चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...
सर्वोच्च अदालतको परमादेशले प्रधानमन्त्रीबाट पदमुक्त भएपछि नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली बालुवाटारबाट रित्तो हात फर्केका थिए, २०७८ असार ३० गते । संसद् विघटनको अवगाल छँदै थियो, लामो समय सँगै राजनीति गर...
फागुन २१ मा नाटकीय ढंगले सत्ता समीकरण बदलिएको दुई महिना पनि नबित्दै नयाँ समीकरणका लागि कसरत भइरहेको संकेत देखिएको छ । नेपाली राजनीति तथा सत्ताका खेलाडीसँग निकट विश्वसनीय स्रोतले भित्रभित्रै अर्को नयाँ स...
प्रकृतिको नियम के भने जति माथि पुग्यो उति झुक्नुपर्ने, गएको ठाउँ हेर्नैपर्ने, गएको ठाउँमा फर्कनै पर्ने । ठूलाठूला बोइङ्गहरू आकाशमा उड्छन्, बादलपारीको मुलुकमा पुग्छन्, समुद्रपारीको मुलुकसम्म पुग्छन् तर, पनि उनीहरू त्...
राणा शासनकालको प्रशासनिक व्यवस्थामा 'माथि' भन्नाले प्रधानमन्त्रीलाई बुझाउँदथ्यो । राजाको शासनकालमा दरबार वा राजालाई माथि भनिन्थ्यो । कर्मचारीले इमान्दारिता छाडेमा वा अनैतिक काम गरेमा कुरा माथि पुग्दथ्यो ...
जेठ ६ गते नेपाल–चीनमैत्री मञ्चद्वारा आयोजित एक कार्यक्रममा नेपालका लागि चिनियाँ राजदूत छन सोङले नेपाल एक चीन नीतिमा प्रतिबद्ध रहेको बताउनुका साथै नेपालले कुनै पनि तत्त्वलाई चीनविरुद्धको गतिविधिमा लाग्न ...