माघ ८, २०८०
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछाने र सोही पार्टीका नेता समेत रहेका पूर्व बैंकर अनिल केशरी शाहले 'चेक क्लियरिङ'का सम्बन्धमा गरेको दाबीमा गम्भीर प्रश्न उठेको छ । सहकारी ठगी प्रकरणमा प्रस्टीकर...
काठमाडौं, १० जेठ– आगामी आर्थिक वर्षका लागि बजेट निर्माण कार्य अन्तिम चरणमा आइपुग्दा राष्ट्रिय योजना आयोग र अर्थ मन्त्रालयका अधिकारीहरूलाई भ्याइनभ्याई छ । बजेट १५ जेठमा घोषणा गर्नुपर्ने संवैधानिक बाध्यता रहेकाले पनि व्यस्तता बढेको हो ।
आगामी आर्थिक वर्षका लागि आउने योजनाको अध्ययन र सदर गर्न संलग्न अधिकारीहरू साँझ अबेरसम्म कार्यालयमा बस्नेको गरेको स्रोतले जानकारी दिएको छ ।
धमाधम योजनाहरू पारित हुने क्रममा चलिरहँदा बजेट माग्न तथा पहुँचका आधारमा मन्त्रीसँग भनसुन र दबाब दिन धाउनेको भीड सिंहदरबारमा बाक्लिएको छ ।
आयोगमा सांसदको दौडधूप
आगामी आर्थिक वर्षको बजेटमा आफ्ना योजना पार्न सांसदहरूको आवतजावत राष्ट्रिय योजना आयोगमा झनै बाक्लिएको छ । मन्त्रालयमा पुगेका आफ्ना फाइल योजना आयोगमा पुगे कि पुगेनन्, अनि पारित गर्न कसरी दबाब दिन सकिन्छ भन्द ‘फाइनल टच’ दिन सांसदहरू योजना आयोग दैनिक रूपमा धाउन थालेका हुन् ।
सिंहदरबारभित्र पुहँचका आधारमा हरेक मन्त्रालय तथा राष्ट्रिय योजना आयोगमा दिनहुँ धाउने सांसद तथा कार्यकर्ताहरूको भीडभाड देखिन्छ । त्यसरी दिनहुँ धाउनेहरू योजना आयोगमा दिनहुँ पदाधिकारी तथा कर्मचारीको कार्यकक्ष र मन्त्रीहरूको सचिवालयमा समेत भेटिन्छन् ।
तर सांसदहरू आफ्नो काम भने खुलाउन चाहँदैनन्, आफ्नो पुहँच, चिनजान र व्यक्तिगत भेटघाट भन्ने गर्छन् ।
आयोग स्रोतका अनुसार हाल विकासे योजना सञ्चालित हुने भौतिक योजना, शहरी विकास, खानेपानी, सिँचाइ, वन, पर्यटनलगायत मन्त्रालयबाट आएका फाइल फलो गर्ने सांसदको भीड बढी छ ।
नयाँ आर्थिक वर्षमा काम गर्नुपर्ने आयोजनाको पहिचान र बजेट विनियोजनका लागि लाग्ने रकमको विस्तृत खाका पेस गर्न योजना आयोगले मन्त्रालयलाई गर्ने पत्राचारका आधारमा सांसदको दौडधूप हुने गर्छ । आफ्ना मन्त्रालयमा आउने योजना प्रस्तावलाई केन्द्रित गरी ती मन्त्रालयले बजेट माग गर्ने गरेका छन् ।
सरकारी लक्ष्यबाहिरका माग
सरकारले ‘समृद्ध नेपाल, सुखी नेपाली’ को राष्ट्रिय नारा अगाडि सार्दै गर्दा विकासका लागि प्राथमिकताका क्षेत्र छुट्याएको छ ।
तर कतिपय सांसद आफ्नै निर्वाचन क्षेत्रकेन्द्रित योजनाका लागि मात्रै लबिङमा लागेका छन् । जिल्लाबाट पास भएका योजना केन्द्रीय बजेटमा पार्ने दौडधूपमा उनीहरू लागेका हुन् । जिल्लामा आफ्नो पहुँच देखाउन पनि उनीहरूका लागि जिल्ला परिषद्ले पास गरेका योजनामा बजेट पार्नैपर्ने दबाबमा छ ।
चालू आर्थिक वर्षमा बनेको यो सरकारले नीति तथा कार्यक्रममार्फत आफ्नो कार्यदिशा स्पष्ट पारिसकेको छ ।
सोही नीतिअनुसार आगामी बजेट छुट्याउने सरकारी तयारी छ । दोहोरो अंकको आर्थिक वृद्धिदर, प्रतिव्यक्ति आयमा उच्च वृद्धि, सबै क्षेत्रको उत्पादन वृद्धिको लक्ष्य राखिरहँदा त्यसैअनुसार प्राथमिकताका आधारमा बजेट विनियोजन गर्नुपर्ने विज्ञहरू बताउँछन् ।
पहिलाजस्तै सांसदको प्रभावमा परी टुक्रे योजनामा टुक्रे रूपमै कनिका छरेझैं बजेट छर्दा समृद्धिको लक्ष्यमा पुग्न नसकिने विश्लेषकहरू बताउँछन् ।
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछाने र सोही पार्टीका नेता समेत रहेका पूर्व बैंकर अनिल केशरी शाहले 'चेक क्लियरिङ'का सम्बन्धमा गरेको दाबीमा गम्भीर प्रश्न उठेको छ । सहकारी ठगी प्रकरणमा प्रस्टीकर...
कर्मचारीलाई तलब खुवाउन समेत नसक्ने अवस्थाबाट गुज्रेको नेपाल वायु सेवा निगम (एनएसी)ले आर्थिक अवस्था सुधारेर अन्तर्राष्ट्रिय उडानका लागि विमान खरिद गर्दा लिएको ऋणको किस्ता तिर्न शुरू गरेको छ । लामो समय घाटामा रहे...
नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका प्रबन्ध निर्देशक कुलमान घिसिङले विश्व बैंकको लगानी रहेको ढल्केबर सबस्टेसन निर्माणका क्रममा आफ्नो स्वार्थ जोडिएको कम्पनीलाई कानूनविपरीत ठेक्का दिएको पाइएको छ । करिब ४ करोड बराबरको...
यामाहाको एमटी १५ को करसहितको वास्तविक मूल्य करिब ३ लाख ६८ हजार मात्र हो, तर यसलाई यामाहाको आधिकारिक बिक्रेता एमएडब्ल्यू इन्टरप्राइजेजले ५ लाख २५ हजारमा बेचिरहेको छ । यसको शो-रूम मूल्य वास्तविक मूल्यभन्दा डे...
काठमाडौंको चण्डोल घर भएका कामोद ढुंगाना २०८० असार ३१ गते वुलिङ एयरको विद्युतीय गाडी (ईभी) किन्न नयाँ बानेश्वरस्थित बज्र ग्रुपको इभी-नेपाल मोटर्स प्रालि पुगेका थिए । अंकित मूल्य (एमआरपी) ३० लाख ९९ हजार रुप...
अर्थमन्त्री वर्षमान पुन 'अनन्त' समेत मुछिएको १३८ किलो सुन तस्करीको फाइल पर्याप्त अनुसन्धानविनै सरकारी वकिलको कार्यालयमा पुगेको छ । अर्थमन्त्रीका रूपमा पुन आएलगत्तै भन्सार विभागले पर्याप्त अनुसन्धानविनै फा...
नेपालमा भएका जनयुद्ध, जनआन्दोलन, मधेश आन्दोलन लगायतका आन्दोलनहरूको मूल आशय एकल जातीय एकात्मक राज्य संरचनालाई पुनर्संरचना गरी बहुलतामा आधारित समावेशी राज्य निर्माण गर्ने रहेको थियो । अर्थात्, जातीय उत्पीडन र आन्त...
एक दिन प्रातः भ्रमणमा गएको बेला कुनै एक सज्जनले सोधे– ‘कागहरू किन स्वतन्त्र हुन्छन् र सुगाहरू किन बन्धनमा पर्छन् थाहा छ ?’ मैले भनेँ– अहँ, थाहा छैन, भन्नुस् न किन त्यस्तो हुन्छ ?’ उत्त...
आगामी वर्ष २०८१/०८२ को बजेट तथा वार्षिक विकास कार्यक्रम प्रस्तुत हुने संवैधानिक समयसीमा एकदमै नजिक छ । अर्थशास्त्री, सर्वसाधारण, राजनैतिक कार्यकर्ता, विकास साझेदार, उद्यमी, लगानीकर्ता र बेतनभोगीहरू आ–आफ्नै ...