देशका विभिन्न शहरमा गरिब–मजदूरहरूले छाक काटेर सहकारीमा जम्मा गरेको पैसा बदनियतपूर्ण ढंगले हिनामिना गरेर टेलिभिजनमा लगानी गरेको विषयले बजार तातिरहेको छ, जसमा जोडिएका छन् रास्वपा सभापति रवि लामिछाने । सहकारी ठगीमा मुछिएका जीबी राईले काठमाडौंमा सञ्चालनमा ल्याएको ग्यालेक्सी टीभीमा रवि प्रबन्ध निर्देशक थिए, १५ प्रतिशत शेयर स्वामित्वसँगै ।

गरिब–मजदूरको पसिनाले भिजेको सहकारीको पैसा बदनियतपूर्वक ल्याएर टेलिभिजनमा लगानी गरेका विभिन्न प्रमाण छताछुल्ल हुँदा पनि रवि आफूले छाडिसकेको संस्था तथा आफूलाई थाहा नभएको कुरा भनेर पन्छिन खोजिरहेका छन् । अरूले नै नागरिकता दुरुपयोग गरेकोजस्तो आरोप लगाएर उन्मुक्ति खोजिरहेका छन् । यसरी उन्मुक्ति पाइँदो हो त ६० केजी सुन काण्डमा नागरिकता दुरुपयोग गरिएका दिलिप भुजेल थुनामा जानुपर्ने थिएन । जसको आर्थिक हैसियत एउटा ‘सेकेन्ड ह्यान्ड’ मोटरसाइकल किन्ने खालको छैन, उसैको नागरिकता दुरुपयोग गरेर कम्पनी खडा गरी सुन आयात गरियो । नागरिकता दुरुपयोग गरिएको भन्दैमा उनले उन्मुक्ति पाएनन् ।

विनालगानी कुनै कम्पनीको शेयर लिन नपाइने प्रावधानविपरीत आफ्नो ‘गुडविल’को आधारमा शेयर लिएको भनेर रविले दिनदहाडै ढाँटिरहेका छन् । 

आवाजविहीन नागरिकलाई न्याय दिन सञ्चालन गरिएको उनको कार्यक्रम वास्तवमा तीनै भोकानाङ्गा जनताको पैसा दुरुपयोग गरेर खोलिएको संस्थाबाट प्रशारण हुने गरेको कुरा अहिले आएर पटाक्षेप भएको छ । 

रवि स्वयंले स्वीकार गरेका छन्, टेलिभिजन कार्यक्रम सञ्चालनका दौरान उनी बहकिएका थिए । एकप्रकारले उनी मिडियाको स्टुडियोमा बसेर न्यायाधीश बनेका थिए, यो बेग्लै विषय भयो । राजनीतिक दलसँग आजित जनताले रविको कुरा पत्याए । भोट खसालेरै अनुमोदन गरिदिए । तर, पत्रकारिताका आधारभूत सिद्धान्तलाई उनले तिलाञ्जली दिएका थिए, जसरी अहिले उनले कानून थाहा थिएन भनेर उन्मुक्ति पाउन कोशिश गरिरहेका छन् । 

‘अरूको आङको जुम्रा देख्ने’ रवि आफ्ना कानूनी कमजोरीलाई ‘थाहा थिएन’ भन्दै पानीमाथिको ओभानो बन्न कोशिश गरिरहेका छन् । लोकप्रियताको आडमा अहिले उन्मुक्ति पाए पनि कुनै दिन उनी जवाफदेही बन्नुपर्नेछ । सहकारीको नाममा उठिबास भएका जनताले यो प्रश्न गर्ने नै छन् । 

‘कानूनको अज्ञानता क्षम्य हुँदैन’ भन्ने विश्वव्यापी मान्यता हो । यदि क्षम्य हुन्थ्यो भने जाजरकोट नलगाड नगरपालिका– ९ की ओमकुमारी थापा पक्राउ पर्ने थिइनन् । गाँजा बोकेको आरोपमा ६७ वर्षकी थापा गत वर्ष पक्राउ पर्दा धेरैको ध्यान आकर्षित भएको थियो । बरु रुकुम–जाजरकोटका ओमकुमारीहरूले भन्न सुहाउँछ– हामीलाई कानून थाहा थिएन, तर रविले यसो भन्दा कसैले पत्याउँदैनन् ।

हराएको टाइटानिक र हराएको रविको नैतिकता

सोमबार प्रतिनिधि सभाअन्तर्गतको राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समितिमा रास्वपा सभापति लामिछानेले गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठलाई नैतिकताको पाठ पढाए । यतिसम्म कि समुद्रमा हराएको टाइटानिक जहाज भेटिएला, तर समकालीन नेताहरूमा नैतिकता भेटाउन सकिन्न भन्न समेत भ्याए ।

‘गोली कहिले चल्यो भन्ने कुरामा तपाईंहरू स्पष्ट हुनुहुन्न अहिलेसम्म । पहिला गोली चलेर पछि मन्त्रीको गाडी जलेको छ । नैतिकताको कुरा धर्मसंकट भयो । भुसको थुप्रोमुनि हराएको सियो भेटिएला, समुद्रमा हराएको टाइटानिक भेटिएला, तर तपाईंहरूमा नैतिकता खोज्ने दुस्साहस म गर्दिनँ, त्यो भेटिँदैन,’ बालकुमारीमा २ युवा मारिएको विषयमा छलफल गर्न आयोजित बैठकमा रविले भनेका थिए । 

गृहमन्त्रीमाथि नैतिकताको प्रश्न उठाइरहेको समयमा सबैभन्दा बढी प्रश्न लामिछानेमाथि नै उठेको छ । उनै प्रस्तोता रहने गरी ‘द लिडर’ टेलिभिजन कार्यक्रमका नाममा उठाइएको पैसा सम्बन्धमा जवाफदेहिताको प्रश्न अहिलेसम्म पनि उठिरहेको छ । 

निष्क्रिय भइसकेको नागरिकताको प्रयोगमार्फत जालसाजीपूर्ण ढंगले उम्मेदवारी मनोनयन गराएर उपप्रधानमन्त्रीसहितको सांसद पद नै गएको अनैतिक कुरा रविले बिर्सिन खोजे पनि मानिसहरूले बिर्सेका छैनन् । एउटा व्यक्तिले एउटै समयमा दुई देशको राहदानी बोक्ने कुरा अपराध थियो, जुन काम रविले नै गरेका थिए । ‘पुराना राजनीतिक दल’का नेतालाई आदर्श र नैतिकताको पाठ सिकाउने रवि आफूचाहिँ नैतिकताको कसीमा उभिनु पर्दैन ? 

अन्य दलका नेताले त्यसरी निष्क्रिय नागरिकताको भरमा उम्मेदवारी दिएर चुनाव जितेको र पुनः निर्वाचनका लागि राज्यकोषको करोडौं रुपैयाँ खर्च भएको भए त्यो बेला रविको प्रश्न के हुन्थ्यो होला ? त्यो कुरामा रविले आफूलाई अरूको ठाउँमा राखेर हेर्न सकेका छैनन् । मन्त्री बनाउनका लागि पार्टीभित्र करोडौं रुपैयाँको लेनदेनको अडियो पनि बाहिर आएको हो । आरोपित ढाकाकुमार श्रेष्ठले कोर टीमले पैसा उठाउन भनेको बयान दिएका थिए, के त्यो कुराको सही निरुपण भयो ? 

संसदीय समितिमा आफूमाथि प्रश्न गरेपछि गृहमन्त्री श्रेष्ठले जवाफमा पहिला गरेको गल्तीमा कुनै कारणले छुट पायो भन्दैमा पछाडि पनि त्यस्तै हुन्छ भनेर कल्पना नगर्न आग्रह गरेका थिए । 

‘मलाई कुनै कुरा पर्छ कि क्या हो ? त्योभन्दा अगाडि नै केही कुरा भनिदिहालौं । मलाई यसकारण गरेको हो भनिदिहालौं भन्ने पो लाग्छ कि मान्छेहरूलाई ? आफूले पहिला गरेको गल्तीमा कुनै कारणले छुट पायो भन्दैमा पछाडि पनि त्यस्तै हुन्छ भनेर कल्पना गर्नुभएन । त्यस्तो त हुन्न । दोष छ भने सबैलाई कानूनको दायरामा ल्याइन्छ, तर त्यो प्रतिशोधशून्य हुन्छ । प्रतिशोधको कुरा हुनै सक्दैन । केही गर्ला कि भनेर पहिल्यै खुट्टा उचाल्दैमा केही हुँदैन, खुट्टा उचाले पनि समाइन्छ,’ गृहमन्त्री श्रेष्ठले समितिमा भनेका थिए । 

आफू नैतिक बनेपछि मात्र अरूलाई नैतिकताको पाठ सिकाउन सकिन्छ । अरूलाई आरोपित गरेर होइन, आफूमाथि लागेका आरोपको तथ्यपूर्ण खण्डन गरेर मात्र रविले अरूलाई नैतिकताको पाठ पढाउन सुहाउँछ । ‘मिसन २०८४’को नारा लिएर हिँडेका रविले यस्ता कयौँ प्रश्नको जवाफ दिनु नै पर्नेछ ।