कात्तिक २६, २०८०
काठमाडौं— भुइँमा बस्न छोडेको कति वर्ष भयो ? बस्न र खाना खान पनि तपाईं कुर्सीकै प्रयोग गर्नुहुन्छ, हैन त ? अब भुइँमा सुत्नुभएको छ भनी प्रश्न सोध्दा तपाईं हाँस्नुहुन्छ होला । पहिला हाम्रा पूर्खाहरू भुइँमा ...
कोरोना भाइरस संक्रमणको महामारी नेपाल प्रवेश गर्नुभन्दा १ महिना १० दिनअघि सुर्खेतको वीरेन्द्रनगर–६ का धनसिंह ठकुरीको दुवै मिर्र्गाैलामा समस्या देखियो ।
उनी प्रदेश अस्पतालमा भर्ना भए । दुवै मिर्र्गाैलामा समस्या देखिएपछि उनले हप्तामा २ पटक ४/४ घण्टाको डायलसिस गर्नुपर्ने भयो ।
उनको रगत समूह ‘एबी नेगेटिभ’ हो । शुरूका ५ हप्ता उनले वीरेन्द्रनगरमै पर्याप्त रगत पाए । कोरोना भाइरस संक्रमण रोकथामका लागि सरकारले चैत ११ गतेदेखि देशैभर लकडाउन गरेपछि ठकुरीलाई आपत पर्यो ।
रगत पाइन छाड्यो । चिनेजानेका व्यक्तिहरू समेत गाउँ फर्के । रगत अभाव भयो ।
‘साउनसम्म जसोतसो खोजबिन गरे पनि भदौदेखि रगत पाउनै छोड्यो । हप्तामा २ पटक गर्नुपर्ने डायलसिस १४ दिनसम्म रोकियो । गत हप्ता नेपालगञ्जबाट २ प्वाइन्ट मात्रै रगत ल्याउन सक्यौं । त्यसैले भएपनि काम चलाइदिनुस् भनेर अस्पतालमा अनुरोध गर्यौं । जोखिम मोलेर भए पनि डाक्टरहरूले ४ घण्टा गर्नुपर्ने डायलसिस आधा समय मात्रै गरे,’ ठकुरीका आफन्त दिलिपसिंह ठकुरीले भने ।
लकडाउन भएका कारण कुरियर गरेर बाहिरबाट रगत मगाउन सकिने अवस्था समेत नभएको ठकुरीले बताए । ‘कोरोनाभन्दा खतरनाक रोगहरू अरु रहेछन् । अन्य रोगको उपचार नपाएर बिरामीहरू मर्छन् कि जस्तो लागिरहेको छ,’ उनले भने ।
दैलेखको भगवतीमाई गाउँपालिका–६ कट्टीका सागर दाहाल ८ वर्षका भए । उनका बुवा जनक दाहालका अनुसार सागर ३ महिनाको हुँदादेखि नै हरेक महिना रगत चढाउनुपर्ने समस्या देखियो । उपचारका लागि काठमाडौं र भारतका विभिन्न अस्पताल लैजाँदा ‘थाइनेमिया’ रोग देखिएको बुवा जनकले बताए । सागरलाई पनि रगत चाहिरहन्छ । उनको रक्त समूह ‘बी पोजेटिभ’ हो । तर लकडाउन र निषेधाज्ञाका बेला सहजै रगत पाइएन ।
‘सुर्खेतमा रहेको प्रादेशिक अस्पताल आउन ४०० बसभाडा, जान ४०० भाडा जोडेर बढीमा ४ हजार रुपैयाँमा काम हुन्थ्यो,’ जनक दाहाल भन्छन्, ‘लकडाउनका कारण न समयमै गाडी पाइयो, न त भनेकै समयमा रगत पाइयो । अवस्था गम्भीर भएपछि दैलेखमा आर्मी र गाउँका केही युवाले रक्तदान गरेका कारण छोराको ज्यान आजसम्म जोगिएको छ ।’
कोरोना महामारीका बेला उपचार खर्च करीब ५० हजार रुपैयाँभन्दा बढी भइसकेको जनकले बताए । ‘हामी गरीबलाई कोरोना महामारीले अस्तव्यस्त बनाइदियो । कम्तिमा राज्यले हाम्रा बिरामीको उपचार गर्ने आवतजावतमा सहजता ल्याउने नीति ल्याइदिएको भए त्यो असाध्यै राम्रो हुने थियो,’ उनी भन्छन्, ‘लकडाउन अन्त्य भई छोरालाई बचाउन सकियोस्, मेरो चाहना यत्ति हो ।’
चौकुने गाउँपालिकाका रमेश विश्वकर्मा ४६ वर्षका भए । उनले नियमित रूपमा सुगरको औषधि खानुपर्छ । लकडाउन भएको अवधिमा उनले नियमित रूपमा औषधि खान नपाउँदा उनको स्वास्थ्य अवस्था बिग्रियो । अघिल्लो हप्ता मात्रै उनको परिवारले महंगो भाडामा एम्बुलेन्स रिजर्ब गरेर प्रदेश अस्पतालमा ल्यायो । थोरै ढिलो भएको भए उनको ज्यानै जानसक्ने अवस्था रहेको उपचारमा संलग्न चिकित्सकले जनाएका छन् ।
प्रदेश अस्पताल कालागाउँका कन्सल्टेन्ट फिजिसियन डा. केएन पौडेलले लकडाउनका कारण नियमित बिरामीलाई सबैभन्दा बढी मार परेको बताए । प्रदेशका हुनेखानेहरू जसरी पनि अस्पताल आउने र गरीब नागरिकलाई सहज यातायात आवागमन नभएका कारण समस्या भएको जानकारी उनले दिए । ‘ब्लड प्रेसर, सुगर जस्ता रोगका बिरामीले समयमा खानुपर्ने औषधि खान नपाउँदा रोग बढेको पाइएको छ,’ उनले भने, ‘अन्तिम अवस्था आइसकेपछि मात्रै बाध्य भएर अस्पताल ल्याउने अवस्था सिर्जना भएको छ ।’
काठमाडौं— भुइँमा बस्न छोडेको कति वर्ष भयो ? बस्न र खाना खान पनि तपाईं कुर्सीकै प्रयोग गर्नुहुन्छ, हैन त ? अब भुइँमा सुत्नुभएको छ भनी प्रश्न सोध्दा तपाईं हाँस्नुहुन्छ होला । पहिला हाम्रा पूर्खाहरू भुइँमा ...
काठमाडौं –छिट्टै उर्जा प्रदान गर्ने फलको रुपमा चिनिने केराले तपाईलाई स्वस्थ्य मात्रै राख्दैन, केही जटिल प्रकारका रोगबाट पनि बचाउँछ । पूर्ण रुपमा पाकेको केराले तपाईको शरीरलाई धेरै प्रकारका र...
मुखबाट –याल निस्कनु राम्रो कुरा हो किनकि –यालले नै मुखलाई गिलो राख्छ । तर कतिपय मानिसको सामान्यभन्दा बढी नै –याल आउँछ । उठेको बेलामा भन्दा सुतेका बेलामा मुखभित्र धेर –याल ...
कानेगुजीलाई बेवास्ता नगर्नुस् । यसले एमआरआई र एक्सरे नगरिकनै तपाईंको स्वास्थ्य समस्याका बारेमा बताइदिन्छ । १ तपाईंको कानेगुजीले गर्दा कान असाध्यै चिलाउँछ र तपाईं कान कन्याइरहनुहुन्छ भने तपाईंमा संक्रमण ...
धेरै मानिसको मुटुरोगका कारण मृत्यु हुन्छ । आजकल त युवा अवस्थामै मुटुरोग वा हृदयघात भएर मर्ने व्यक्तिको संख्या बढ्दो छ । तर हृदयघात हुँदैछ भनी सचेत गराउने संकेतहरू शरीरले पहिल्यै दिन्छ । हुन त सबैलाई यस्त...
स्वस्थ फ्याट, भिटामिन र मिनरलले भरिएको ओखर खाँदा मस्तिष्कको स्वास्थ्य राम्रो हुन्छ र स्मरणशक्ति पनि बढ्छ । त्यसबाहेक शरीरको समग्र स्वास्थ्यका लागि पनि यो लाभदायक छ । ओखरमा प्रोटीन, क्याल्सियम, म्याग्नेसियम, आइरन, फस्फो...
नेपालको निजामती सेवा (समग्र प्रशासन) कम व्यावसायिक भएको आरोप लाग्दै आएको छ । कर्मचारीहरूमा बुझाइको स्तर सतही देखिन थालेको छ । सकारात्मक सोच पनि खस्किएको छ । प्रस्तुतिमा आत्मविश्वास होइन, हीनभावना देखिन थालेको ...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...
जनता समाजवादी पार्टीमा आएको विभाजन पहिलो पनि होइन र अन्तिम पनि होइन । राजनीतिक दलमा आएको विभाजनको लामो शृङ्खला हेर्ने हो भने पनि यो न पहिलो हो, न अन्तिम । दुःखद् कुरा के भने राजनीतिक दल विभाजनको नयाँ कोर्...