मंसिर १८, २०८०
प्रत्येक भाषणमा पारदर्शिता र सुशासनको गफ लगाउने प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले आफ्नो सचिवालयलाई निकै जम्बो बनाएको पाइएको छ । परिवारका सदस्यदेखि आफूनिकटका व्यक्ति समेत झन्डै ३ दर्जन बढीलाई निय...
जेठ ३०, २०७७
कैलालीको कैलारी गाउँपालिका–७ मा ५ वर्ष लगाएर बनेको एक सरकारी भवन हस्तान्तरण नहुँदै भत्किन थालेको छ ।
साविक रतनपुर गाविस कार्यालयका लागि पटक–पटक म्याद थप गरेर बनाइएको सभा हल, प्रशासन कक्ष, पदाधिकारी कक्ष, अट्याच बाथरुम सहितको नयाँ भवन प्रयोगमा नआउँँदै ठाउँठाउँमा चिरा परेको छ । भवनको पिल्लर समेत भाँसिएर भत्किन थालेको छ ।
शान्ति तथा पुनर्निर्माण मन्त्रालयको आर्थिक सहयोगमा साविक रतनपुर गाविस कार्यालयको लागि निर्मित भवन निर्माणमा प्रयोग भएको कमसल सामग्री र कमजोर इस्टिमेटले गर्दा गुणस्तरहीन बनेको गुनासो गरिएको छ । हस्तान्तरण हुन नपाउँदै भत्किन थालेपछि भवन निर्माणमा आर्थिक अनियमिता भएको आशंका छ ।
कैलारी गाउँपालिकाबाट प्राप्त जानकारी अनुसार साविक रतनपुर गाविस कार्यालयको लागि साविक जिल्ला प्राविधिक कार्यालय तथा जिल्ला विकास समिति र काफली कन्ट्रक्सन अमरगढी नगरपालिका–५ डडेल्धुराबीच भवन निर्माणको लागि ठेक्का सम्झौता भएको थियो । २०७२ असार २७ गते ३१ लाख १५ हजार १६ रुपैयाँमा १ वर्षभित्रै निर्माण सम्पन्न गर्ने गरी ठेक्का सम्झौना भएको हो तर भवन पटक–पटक म्याद थप गरेर बनाइएको छ । अन्तिम पटक २०७६ जेठ मसान्त पनि म्याद थप गरेको पाइएको छ ।
संघीयता कार्यान्वयनसँगै जिल्ला प्राविधिक कार्यालय कैलाली खारेज भएपछि जिल्ला प्राविधिक कार्यालय कैलालीबाट भवनको दायित्व सहितको स्वामित्व हस्तान्तरण भएको कैलारी गाउँपालिकाले २०७५ असोज ५ गतेदेखि २०७६ जेठ मसान्त पनि म्याद थप गरेको पाइएको छ तर थपिएको म्याद सकिएको १ वर्षसम्म पनि भवन अलपत्र नै रहेको छ ।
महाभारतको लक्षगृह जस्तै छ नयाँ भवन !
भवनको स्वामित्व सहितको दायित्व गाउँपालिकालाई हस्तान्तरण भएपछि सो भवनमा वडा नम्बर ७ को वडा कार्यालय स्थापना गर्ने गाउँपालिकाको योजना छ तर निर्माण भएको भवन कामै नलाग्ने बनेपछि वडा कार्यालय लामो समयदेखि १ कोठे कच्ची टहरामा सञ्चालन हुँदै आएको छ ।
महाभारत कथामा सकुनीको षड्यन्त्रमा दुर्योधनले पाण्डवहरूलाई मार्न बनाएको ‘लक्षगृह’को प्रसङ्ग कोट्याउँदै वडा नम्बर ७ का वडाध्यक्ष कमलप्रसाद चौधरी दुःखेसो पोख्छन्, ‘यो भवन साँच्चिकै महाभारत कथाको लक्षगृह जस्तै छ । त्यो बेला त पाण्डवहरू भवनमा आगो लागेपछि भित्रभित्रै सुरुङ खनेर निस्के र बाँचे तर हामी त पाण्डव पनि होइनौं । जान्दाजान्दै किन मर्नलाई त्यो भवनभित्र कार्यालय सार्ने ? हामीलाई यहीँ झुपडी प्यारो छ ।’
बाहिरबाट चिटिक्क देखिने भवन भित्रभित्रै पासो जस्तै बनेको वडाध्यक्ष चौधरीको बुझाइ छ । भवन कुनै पनि बेला आत्मघाती बन्न सक्ने बताउँदै वडाध्यक्ष चौधरीले सम्बन्धित सरोकारवाला निकायमा पटक–पटक आवाज उठाउँदा समेत कुनै सुनुवाइ नभएको दुःखेसो सुनाए । उनले भवन निर्माणमा संलग्न सबै पक्षलाई कानूनी दायरामा ल्याउनुपर्ने माग राखेका छन् ।
निर्माण सम्पन्न नहुँदै सरकारी भवन भत्किन थालेपछि गाउँपालिकाले मर्मत सम्भारको लागि निर्माण कम्पनीलाई पत्राचार गरेको थियो । गाउँपालिकाले २०७६ वैशाख ११ गते निर्माण कम्पनीलाई पत्राचार गर्दै ठाउँठाउँमा पेन्ट उप्केको, ह्यान्ड र्यालिङ हल्लिएको तथा वेल्डिङ नगरेको, सनिटरी फिटिङ नलगाएको पाइएकाले ७ दिनभित्र मर्मत सम्पन्न गर्न भनेको थियो । पत्राचारमा भनिए बमोजिम नगरे कम्पनीको ‘पर्फर्मेन्स बोन्ड’ जफत गर्ने चेतावनी दिएको थियो ।
गाउँपालिकाको २०७६ साउन ३० गतेको कार्यपालिका निर्णय अनुसार निर्माणमा संलग्न जनशक्ति र निर्माण कम्पनीलाई कारवाहीको लागि प्रक्रिया थाल्ने भनिएको थियो तर हालसम्म कुनै कारवाही नगरिँदा निर्माणमा संलग्न साविक जिल्ला विकास समितिको प्राविधिक र निर्माण कम्पनी चोखिँदै आएका छन् ।
गाउँपालिका अध्यक्ष लाजुराम चौधरीले निर्माण कम्पनीले काम सम्पन्न भई हस्तान्तरण गर्न खोजेको तर उसको काम गुणस्तरहीन देखिएपछि भवन हालसम्म हस्तान्तरण नभएको बताए । ‘हाम्रो प्राविधिक टोलीले अनुगमन गर्दा सो भवन कमसल देखिएको छ । जुनबेला पनि भत्किन सक्छ । प्राविधिकले औंल्याए अनुसार हामीले मर्मत गर्न ठेकेदारलाई भनेका छौं । मर्मत गर्छु भनेर गएको ठेकेदार हालसम्म सम्पर्कविहीन छ । हामीले हस्तान्तरण लिएका छैनौं । अब चाँडै त्यो भवनको डिजाइन तथा इस्टिमेट तयार गर्ने इन्जिनीयर र ठेकेदारविरुद्ध कानूनी प्रक्रियामा जान्छौं ।’
टहराभित्र वडा कार्यालय
१० वर्षे सशस्त्र जनयुुद्ध अन्त्य भएर मुलुक शान्ति प्रक्रियामा आएपछि विस्थापित भएका गाविस कार्यालयहरू पुनःस्थापित भए । कैलालीको साविक रतनपुर गाविस कार्यालय पनि पुनःस्थापना भयो । भएको भवन द्वन्द्वकालमा तत्कालीन माओवादीले ध्वस्त पारेपछि पुनःस्थापना भएको गाविस कार्यालय स्थानीयले बनाइदिएको एक कोठे कच्ची टिनको छानो र सानो टहरामा सञ्चालनमा आयो ।
सोही पुनःस्थापित साविक रतनपुर गाविस कार्यालयका लागि नवनिर्मित भवन वडा कार्यालयलाई हस्तान्तरण हुन नपाउँदै जीर्ण बनेपछि समस्या सिर्जना भएको छ । नजिकै रहेको वडा कार्यालय टहरामा सञ्चालन भइरहेको छ । टहरामा एउटै सानो कोठाभित्रै कुर्सी राखेर वडाध्यक्ष तथा पदाधिकारी, वडा सचिवको कक्ष, प्रशासनिक कक्ष र भण्डारण कक्ष बनाइएको छ ।
व्यंग्य गर्दै वडा अध्यक्ष भन्छन्, ‘असली संघीयताको अभ्यास हामी कहाँ नै छ । सेवाग्राहीहरू एउटै छानोभित्र, त्यो पनि एउटै कोठाभित्र यहाँबाट उपलब्ध हुने सबै सेवा पाउँछन् । पदाधिकारीदेखि कर्मचारीलाई एकसाथ भेट्न पाउँछन् ।’
‘उहिले भत्कायौं, अहिले आफैं समस्यामा’
स्मरणरहोस्, सशस्त्र द्वन्द्वकालमा गाविस कार्यालय भवनलगायत भौतिक संरचना भत्काउने अभियान चलाउनेहरूले हाल शासन सत्ताको बागडोर सम्मालेका छन् । गाविस भवन भत्काउनेमा हालका वडा अध्यक्षदेखि देशका प्रधानमन्त्री भइसकेका व्यक्ति समेत तत्कालीन माओवादीका नेताहरू नै छन् ।
ठट्यौलीपारामा वडाध्यक्ष चौधरी भन्छन्, ‘उहिले भएको संरचना आफैं भत्कायौं, हाल आफैं समस्यामा परियो । भवन देख्दादेख्दै टहरामा छौं ।’
(यो रिपोर्ट फ्रीडम फोरमसँगको सहकार्यमा तयार पारिएको हो ।)
प्रत्येक भाषणमा पारदर्शिता र सुशासनको गफ लगाउने प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले आफ्नो सचिवालयलाई निकै जम्बो बनाएको पाइएको छ । परिवारका सदस्यदेखि आफूनिकटका व्यक्ति समेत झन्डै ३ दर्जन बढीलाई निय...
धनुषाको शहीदनगर नगरपालिकाका तत्कालीन शिक्षा संयोजक धनेश्वर यादवले झण्डै २ करोड पेस्की लिएर विभिन्न कार्यक्रमका नाममा नक्कली बिल भर्पाइ पेस गरि अनियमितता गरेको पाइएको छ । धनुषाको लक्ष्मीनियाँ गाउँपालिका...
बाँसबारी छालाजुत्ता कारखानाको जग्गा हडपेको आरोप लागेका नेपाली कांग्रेसका सांसद तथा डलर अर्बपति विनोद चौधरी केही दिनअघि भारत हानिए । ५ दिनअगाडि उनले भारतका केन्द्रीय जलशक्ति मन्त्री गजेन्द्र सिंह शेखावतसँग ...
यातायात व्यवस्था विभागका उच्च अधिकारी, विभिन्न यातायात कार्यालयका प्रमुख तथा कर्मचारी र बिचौलियाको मिलेमतोमा झन्डै ३० हजार अवैध लाइसेन्स जारी भएको पाइएको छ । विगत ६ महिनायता लिखित र ट्रायल परीक्षा नै...
कार्यक्रम : राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपतिसहित भीभीआईपीहरूको लर्को लागेको एउटा भव्य विवाह समारोह । मिति : २०८० साल, मंसिर २९ गते, शुक्रवार स्थान : गोकर्ण रिसोर्ट, काठमाडौं । (पाँच तारे स्तरको डिलक्स रिसोर्ट) ...
नेपाल पर्यटन तथा होटल व्यवस्थापन प्रतिष्ठान (नाथम)का प्रिन्सिपल रामकैलाश बिछाको स्नातकोत्तरको शैक्षिक प्रमाणपत्र नक्कली रहेको आरोप त्यहाँ कार्यरत शिक्षकहरूले लगाएका छन् । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्...
नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलन कतिपटक विभाजन भयो ? पुनः एकता, मोर्चा गठन, विघटनलाई हेर्दा यसको जोडघटाउको लामै शृङ्खला बन्छ । र, त्यसमा मूलधारको राजनीतिबाट विभाजित कम्युनिस्ट पार्टी अर्थात् वामपन्थी पार्टीहरूको विसर्...
नेपालको निजामती सेवा (समग्र प्रशासन) कम व्यावसायिक भएको आरोप लाग्दै आएको छ । कर्मचारीहरूमा बुझाइको स्तर सतही देखिन थालेको छ । सकारात्मक सोच पनि खस्किएको छ । प्रस्तुतिमा आत्मविश्वास होइन, हीनभावना देखिन थालेको ...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...