हिन्दू नेपालीहरूको महान चाड दशैंको मुखमा फेरि सवारी दुर्घटनाले सिंगो देशलाई स्तब्ध बनाएको छ । पछिल्ला दुई दिनमा सडक दुर्घटनामा ४० जनाभन्दा बढीको मृत्यु भएको छ ।

कर्णालीको दुर्गम पहाडी जिल्ला मुगुमा दशैं मनाउन जाँदै गरेका यात्रु चढेको बस मंगलवार दुर्घटना हुँदा ३२ जनाको मृत्यु भयो ।

सोमवार मात्र कास्कीको घान्दु्रकमा भएको अर्को जीप दुर्घटनामा ८ जनाको मृत्यु भयो । दशैंकै मुखमा अन्य सानातिना दुर्घटनामा पनि जनधनको क्षति भएको छ । 

दशैं मनाउन घर दैलोमै आइपुगेका आफन्तको दुर्घटनामा भएको निधनले मुगुमा सन्नटा छाएको छ । राष्ट्रपतिदेखि विदेशी राजदूतसम्मले दुर्घटनाप्रति दुःख व्यक्त गरेका छन् ।

राजमार्गको दयनीय अवस्था, मापदण्डविनाका कच्ची सडक तथा उचित मर्मतसम्हार नभएका सवारी साधनले क्षमताभन्दा बढी यात्रु ओसार्दा ठूला दुर्घटना हुने गरेका छन् ।

यति ठूलो मानवीय क्षति भएको सडक दुर्घटनाका सम्बन्धमा कहिल्यै छानबिन समिति बन्दैन, यदाकदा बनेका समितिका प्रतिवेदन पनि कार्यान्वयन हुँदैनन् । 

ग्रामीण क्षेत्रमा सडक दुर्घटनाको ग्राफ बढ्नुमा सडकको गुणस्तर र मापदण्ड प्रमुख कारण हो । इञ्जिनीयर, ओभरसियर नभई गाउँका ‘भुइँफुट्टा ओबरसियर’ले आफूखुशी डोजर घुमाएका मापदण्डविपरीतका सडकले हरेक वर्ष दुर्घटना निम्त्याइरहेका छन् । कमिसनका लागि सरकारी बजेट सक्न भीरपाखामा मोटरबाटो नामको गोरेटोको धर्सा कोर्ने र बजेट पचाउने काम गाउँगाउँमा भइरहेको छ । 

३ वटा घर भएको गाउँमा सडक पुर्याउने नाममा पर्यावरणीय सन्तुनलमाथि खेलबाड गरिएको छ । खेतीयोग्य खेतबारीमा डोजर चलाउने काम भइरहेको छ । ‘विकास’को नाममा गाउँमा चलिरहेको डोजर आतंक यी सडक दुर्घटनाका कारक हुन् ।

दशैं नेपालीको धार्मिक मात्र नभई सामाजिक पुर्नमिलनको चाड पनि हो । राजधानी काठमाडौं उपत्याकाको झण्डै आधा जनसंख्या गाउँ फर्किन्छ । तर राजधानीबाट बाहिरिने अधिकांश राजमार्गको अवस्था दयनीय र बेहाल छ । मर्मतका नाममा सडक टालटुल गर्ने र कमिसन पचाउने काम मात्र भइरहेको छ । 

सरकार निरीह हुँदा ठेकेदारले समयमा सडक निर्माण र मर्मतको काम पूरा गरेका छैनन् । राज्यकोषको दोहन गरिरहेका कामचोर ठेकेदारसँग राजनीतिक दलका नेता र कर्मचारीको घाँटी जोडिएको छ । सडक दुर्घटनाको कारण खोज्दै जाँदा यसको मुख्य दोषी नीति निर्माता नै हुन्, जसले मापदण्डविपरीतको सडकलाई पनि स्वीकृत गरेका छन्, मर्मत नभएका थोत्रा सवारी साधनलाई पनि निर्वाध चल्न दिएका छन् । क्षमता भन्दा बढी यात्रु कोचे पनि आँखा चिम्म गरेका छन् । कारवाही उनीहरूमाथि पनि हुनुपर्ने हो, जो अनुगमनकारी निकायमा बसेर पनि सबै बेथितिप्रति मौन छन् ।