भदौ ७, २०८०
भारत चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा चन्द्रयान अवतरण गर्ने पहिलो राष्ट्र बनेको छ । चन्द्रयान–३ को बुधवार चन्द्रमामा सफल अवतरण गराएर छिमेकी राष्ट्र भारतले यस्तो ऐतिहासिक कीर्तिमान बनाएको हो । आफ्नो देशका वैज्...
पृथ्वीमा रहेको हिमनदी पग्लिएपछि त्यसको मुनिबाट पानी बग्न थाल्छ । किनभने यहाँ गुरुत्वाकर्षण बल धेरै छ। हिमस्खलन भनेको हिमपहिरो आउनु हो।
मंगल ग्रहमा पनि हिमनदीहरू छन्, धेरै ठूला । तर, मंगल ग्रहको गुरुत्वाकर्षण निकै कम छ।
घामको तापका कारण पग्लिने समस्याका कारण हिमनदीमुनि पानी जम्मा हुन सकेको छैन ।
दोस्रो, कमजोर गुरुत्वाकर्षणका कारण त्यहाँको ग्लेसियरहरू फुट्दैनन् र सर्दैनन्। उनीहरू जहाँ छन्, त्यहीँ बस्छन् ।
हिमनदीहरू सर्ने कारणले जमिनको सतहमा उपत्यकाहरू बन्छन्।
कहिलेकाहीँ उल्टो पहाडहरू पनि बन्छन्।
धेरै वर्षसम्म, वैज्ञानिकहरूले मंगल ग्रहको हिमनदीहरू सधैंका लागि जमेको हुन्थ्यो भन्ने सोचेका थिए।
तर फ्रान्सको नान्टेस युनिभर्सिटीकी ग्रह वैज्ञानिक अन्ना राउ गालोफ्रेले मंगल ग्रहमा रहेका हिमनदीहरू पग्लिँदै गए पनि उनीहरूको गति निकै सुस्त रहेको बताइन् ।
हिमाली क्षेत्र लगायतका ध्रुवहरूमा पनि पृथ्वीका हिमनदीहरू फुट्ने, चिप्लिने, अगाडि सर्ने वा सर्ने गरेको अन्नाले बताएकी छन् ।
तर मंगल ग्रहमा त्यस्तो ठूलो मात्रामा हिमनदीको क्षय छैन। जबकि त्यहाँ हिमनदी निर्माणको प्रक्रिया तीव्र छ।
मंगल ग्रहमा जमिनको आकार र उतारचढाव हिमनदी पग्लिने कारणले हुन्छ। किनभने मंगल ग्रहमा पानी बगिरहेको थियो। तर अहिले त्यो अवस्था छैन ।
जमिनको निर्माणसँगै मंगल ग्रहका हिमनदीहरू चिसो रहन्छन् भनी मानिसहरूले सोचेका थिए। तर बरफ साँच्चै कहाँ छ भनेर पत्ता लगाउन अन्ना र उनको टोलीले मंगल ग्रहको हिमनदीको नमूना बनाए।
अन्नाको टीमले मंगल ग्रहमा कुनै पनि ग्लेसियरमुनि भण्डारण गरिएको पानीको स्रोत फेला पारेन ।
उनीहरूको निष्कर्ष छ, मंगल ग्रहका हिमनदीहरू कहिल्यै तीव्र गतिमा अघि बढ्न सक्दैनन्। तिनीहरू बिस्तारै अगाडि बढ्छन्।
जसका कारण मंगल ग्रहमा हिमनदी फुट्ने घटना कम छ । न त त्यहाँ हिमपहिरो आउँछ। तर, मंगल ग्रहको दक्षिणी ध्रुवमा रहेका हिमनदीहरू उत्तरी ध्रुवमा रहेका हिमनदीहरूभन्दा तीव्र गतिमा अघि बढिरहेको उनीहरूले जनाएका छन् ।
भारत चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा चन्द्रयान अवतरण गर्ने पहिलो राष्ट्र बनेको छ । चन्द्रयान–३ को बुधवार चन्द्रमामा सफल अवतरण गराएर छिमेकी राष्ट्र भारतले यस्तो ऐतिहासिक कीर्तिमान बनाएको हो । आफ्नो देशका वैज्...
नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रतिष्ठान (नाष्ट)ले सबै प्रदेशमा विशिष्टकृत अनुसन्धान केन्द्र स्थापना गर्ने भएको छ । बिहीवार भएको नास्टको ४५औँ प्राज्ञसभाले सातवटै प्रदेशमा अनुसन्धान केन्द्र स्थापना गर्ने निर्णय गरेक...
विश्वभर एलियनको बारेमा बहस तीव्र भएको छ । एलियन्सको बारेमा दिनहुँ धेरै अनौठा दाबीहरू गरिन्छ । वैज्ञानिकहरू यस प्रश्नको जवाफ खोजिरहेका छन्, तर अहिलेसम्म उनीहरूले कुनै सफलता पाएका छैनन् । यसै...
अमेरिकाको ओरेगन विश्वविद्यालयका अनुसन्धाताहरूले मानसिक स्वास्थ्यमा स्मार्टफोनले पार्ने असरका बारेमा अध्ययन गरिरहेका छन् । अध्ययनमा उनीहरूले गूगलको हेल्थ स्टडीज याप उपयोग गरेका छन् । मानिसहरूले फ...
इन्डियन स्पेस रिसर्च अर्गनाइजेसन (इसरो)ले चन्द्रमामा प्रज्ञान रोभर घुम्दै गरेको भिडियो सार्वजनिक गरेको छ । चन्द्रयान- ३ मार्फत पठाइएको उक्त रोभर आफ्ना लागि सुरक्षित स्थान खोज्दै घुमेको भिडियो इसरोले बुधवार स...
संसारभर हरेक दिन एलियन र यूएफओ देखिएको दाबी गरिन्छ । ब्रह्माण्डमा एलियनहरू छन् कि छैनन् ? वैज्ञानिकहरू वर्षौंदेखि यस प्रश्नको जवाफ खोज्दै आएका छन् तर अहिलेसम्म कुनै सफलता पाउन सकेका छैनन् । यसैबीच, अमेर...
मानव स्वभाव प्रायः म र मेरो भन्ने हुन्छ । जस्तोसुकै आदर्शको कुरा गरे पनि, जतिसुकै महान देखिन खोजे पनि यी म र मेरोमा अलिकति धक्का लाग्नेबित्तिकै, ढेस पुग्नेबित्तिकै त्यस्ता आदर्श र महानता कुन सड्को ‘फू&rsquo...
२०६२ सालपछिको कुरा हो, अख्तियार दुरूपयोग अनुसन्धान आयोगका एकजना उपसचिव र एकजना शाखा अधिकृत कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा सरुवा भएर गए । यति मात्र होइन, राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्रका एक उपसचिव पनि सोही कार्यालयमा...
धेरै पहिलेको कुरा हो एक जना सज्जनका दुई भाइ छोरा थिए । उनीहरूबीच निकै मिल्ती थियो । एकपटक भगवान्ले आएर वरदान माग भनेकाले उनीहरूले अमरताको वर मागेका थिए । उनीहरूको कुरा सुनेर भगवान्ले भने– ‘...