नेकपा एमालेका उपाध्यक्ष विष्णुप्रसाद पौडेल रूपन्देही– २ बाट प्रतिनिधिसभा सदस्य पदको उम्मेदवार छन् ।

रूपन्देहीको विकासमा उल्लेख्य काम गरेका पौडेल राष्ट्रिय राजनीतिमा पनि समन्वयकारी र सर्वमान्य नेताको रूपमा चिनिन्छन् ।

रूपन्देहीबाट लगातार चुनाव जित्दै आएका पौडेल मंसिर- ४ मा हुने निर्वाचनमा नेकपा एमालेले सहज बहुमत प्राप्त गर्ने दाबी गर्छन् ।

आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रमा पनि फराकिलो मतान्तरले विजयी हुने उनको दाबी छ ।

उनै पौडेलसँग लोकान्तरका लागि विमल गौतम, सुशील पन्त र प्रकाश आचार्यले कुराकानी गरेका छन् । प्रस्तुत छ, कुराकानीको सम्पादित अंश :

देशभरको चुनावी माहोल कस्तो पाइरहनुभएको छ ?

यसपटकको निर्वाचनमा नेकपा एमालेको पक्षमा असाधारण लहरको स्थिति छ । एमालेको पक्षमा जनसागर उर्लिएको छ । एमाले एक्लैले सुविधाजनक बहुमत पाउने कुरा निश्चित छ । 

यसपटकको चुनावका अनुकूलता र प्रतिकूलता के–के छन् ?

जनताको साथ र समर्थन हामीलाई छ । यो हाम्रो अनुकूलता हो । जनताको समर्थनमा चुनाव लड्ने पार्टी हौ हामी । प्रतिकूलता भनेको चाहिँ गठबन्धनले शक्ति र स्रोतको दुरूपयोग गर्ने सम्भावना छ । त्यसलाई रोक्नुपर्ने चुनौती छ ।

अहिलेका सचेत जनताले चुनावमा राज्य शक्तिको दुरूपयोग हुन दिन्छन् ? शक्तिको दुरूपयोग गरेर चुनाव जित्ने अवस्था अहिले पनि छ ? 

जनताले त नहोस् भन्ने चाहन्छन् । तर, दुरूपयोग गर्नेहरूले त जनताको अपेक्षा दुरूपयोग गर्न सक्छन नि त ।

वैकल्पिक राजनीतिक शक्ति र स्वतन्त्रहरूले देशव्यापी नै चुनौती खडा गर्न खोजेको चर्चा सुनिन्छ । तपाईंले कस्तो अवस्था देख्नुभएको छ ? 

पहिलो कुरा, राजनीतिमा इतिहासमा गरेको योगदानको धेरै ठूलो अर्थ हुन्छ । हाम्रो जस्तो पार्टी देशमा राम्रो इतिहास भएको र धेरै ठूलो परिवर्तनको नेतृत्व गरेको पार्टी हो । अब यस्तो अवस्थामा जन्मेका जोसँग संगठन छैन, विचार छैन, दृष्टिकोण छैन, कहाँबाट यात्रा शुरू गरेर कहाँ पुग्ने ठेगान छैन । त्यस्ता प्रवृत्तिहरू उठ्न सक्दैनन् । 

दोस्रो कुरा, यो बहुदलीय व्यवस्था र यसमा उनीहरूले पनि चुनाव लड्न पाउने संवैधानिक व्यवस्था गरेका छौं । व्यक्तिले चुनाव लडे पनि, जिते पनि व्यक्तिको निम्ति राष्ट्रको नीति बदलिन सक्दैन । व्यक्तिले राज्यसत्ताको नेतृत्व गर्न सक्दैन । अन्ततः मुलुकको नेतृत्व गर्ने दलहरूले नै हो । दलमध्ये पनि इतिहास र योगदान भएका दलहरूले नै हो । सबैभन्दा अग्रणी भूमिका निर्वाह गरेको, आजका चुनौती र भोलिका सम्भावनालाई बुझेर त्यसअनुसार चल्ने शक्तिलाई नेतृत्व गर्ने भनेको अहिलेको सन्दर्भमा नेकपा एमाले नै हो । 

मतदाताहरू फरक ढंगमा प्रस्तुत भएर चुनावी नतिजा प्रभावित पार्नसक्ने अवस्था देखिन्छ कि देखिँदैन ?

त्यस्तोचाहिँ म देख्दिनँ । स्थानीय निर्वाचनका बेलाका केही तरंगित गरेको भेटाएको छु । तर, समग्रमा म त्यस्तो देख्दिनँ । 

रूपन्देही–२ मा विगतको चुनावमा भन्दा यसपटकको चुनावमा के भिन्नता पाउनुभएको छ ?

विगतको चुनाव फरक परिस्थितिबाट लडेका थियो । अहिले परिस्थिति फरक छ । हरेक निर्वाचन फरक–फरक छन् । २०६४ को निर्वाचन फरक, २०७० को अलग ढंगको चुनाव थियो । २०७४ को फरक भयो ।

अहिलेको चुनाव पनि फरक खालकै छ । अहिलेको निर्वाचनमा म के देख्छु भने खासगरी जनताले हामीलाई सुझाव, सल्लाह, आर्शीवाद दिइरहनुभएको छ । हामीप्रतिको विश्वास विगतका निर्वाचनहरूको तुलनामा व्यापक र फराकिलो रहेको पाएको छ । 

तपाईंका चुनावी एजेन्डाहरू के–के छन् ?

मैले रूपन्देही जिल्लालाई विकासको एउटा अग्रणी, विकासको नमुना सोचकोसाथ हामीले धेरै महत्वपूर्ण काम शुरू गरेका छौं । त्यसरी, शुरू भएका आयोजनाहरूमध्ये सम्पन्न आयोजनाहरूको प्रभावकारी व्यवस्थापन र सञ्चालन गर्ने, निर्माणाधीन आयोजनाहरू समयमै सम्पन्न गर्ने, केही महत्वपूर्ण आयोजनाहरू शुरूआत गरी अगाडि बढाउने ।

खासगरी शिक्षा, स्वास्थ्य, सीप विकास र रोजगारी सृजनाका विषयमा केन्द्रित भएर राज्यको लगानीलाई यस्ता विषयमा केन्द्रित गरेर अगाडि बढाउने र भौतिक विकास र मानवीय विकासलाई एकसाथ जोडेर अगाडि बढाउने मिसनमा हामी केन्द्रित छौ । यिनै एजेन्डाहरू बोकेर हामी जनताको माझमा जाँदै छौं । 

मतदाताहरूको प्रश्न कस्ता हुने गरेका छन् ? तपाईंले कस्तो जवाफ दिने गर्नुभएको छ ?

मतदाताको एउटै सुझाव छ । तिमीले धेरै राम्रो काम गरेका छौं । अझ राम्रो काम गर । शुरू भएका आयोजनाहरूको काम विलम्ब भइरहेको छ । यिनीहरू छिटो सम्पन्न गर । राम्रो काम गर यहीँ छ मतदाताको सुझाव ।

विगतमा जिताउँदै आएका मतदाताले यहाँलाई फेरि विश्वास गरे भने, यहाँ के परिवर्तन हुन्छ ? 

पाँच वर्षमा अहिले विगत अघिल्लो कार्यकालसम्म आइपुग्दा जिल्लालाई विकासका दृष्टिले सर्वाधिक लगानी भएको र प्रयास भएको जिल्लाकोरूपमा स्थापित गर्न सकेका छौं । आगामी पाँच वर्षमा हामी सबै हिसाबले अरूले पच्छ्याउन नसक्ने गरी यो जिल्लालाई अगाडि बढाउँछौ । भौतिक विकास र मानवीय विकासको दृष्टिमा अरूले उछिन्न नसक्ने जिल्लाकारूपमा यसलाई स्थापित गछौं । मैले यहाँ भन्ने गरेको छु, विकासको नमुना, विकासको पाठशाला जिल्लाकोरूपमा यसलाई विकास गर्छौं । 

एमालेका मुख्य नेताहरू केपी ओली, विष्णु पौडेल सत्तामा रहँदा,  पहुँच हुँदा रकमान्तर गरेर भए पनि स्रोत आफ्नो जिल्लामा खन्याए भन्ने आरोप लगाउने गरेका छन् नि, के भन्नुहुन्छ ?

म सरकारमा रहेका बेलामा कम र सरकारमा नभएका बेला अथवा सांसद मात्र भएको बेला बढी बजेट जिल्लामा ल्याउने गरेको छु । त्यसका निम्ति प्रयास गरेको छु । त्यो आरोपमा सत्यता छैन । हामी सरकारमा रहेर काम गर्दा सिंगो राष्ट्रलाई कार्यक्षेत्र मानेर त्यस हिसाबले विकास निर्माणका कामलाई बजेट विनियोजन गरेका छौं । निर्वाचन क्षेत्रप्रति विशेष दायित्व हुन्छ भन्ने कुरो बुझेकै हुन्छ । विशेष दायित्व पूरा गरिन्छ । कुरा त्यति मात्र हो ।

फेरि, राष्ट्रिय राजनीतिकै कुरा गरौं, चुनावमा एमालेले कति सिट ल्याउँछ ?

राउन्ड फिगरमा भन्दा हण्ड्रेड फिफ्टी । 

यसका आधारहरू के–के हुन् ?

समानुपातिकमा त्यसै नै हामी अगाडि भइहाल्छौं । करिब करिब ५० को आसपास जित्ने अवस्थामा छौं । अब रहयो प्रत्यक्षतर्फ । प्रत्यक्षतर्फ पनि हामीले चाहिँ २/४ सिट तलमाथि पर्न सक्छ । करिब–करिब १०० को आसपासको स्थितिमा छौं । कल्पना नगरिएका ठाउँहरूमा हामी यसपटक चुनाव जित्दैछौं । 

सत्तापक्षले पनि सुविधाजनक बहुमत ल्याउने दावी गरेको छ । तपाईंले पनि बहुमतकै दावी गर्नुभयो । यो कतै मंसिर ४ पछि ‘हङ पार्लियामेन्ट’ बनेर सरकार नै बन्ने नसक्ने अवस्थाको संकेत त होइन ?

मंसिर ४ गतेसम्म दावी सबैले गर्न पाउँछन् । निर्वाचनको पूर्वसन्ध्यामा सबैलाई दावीको सुविधा पनि हुन्छ । तर, अरूका दावी खण्डित हुन्छन् र हाम्रा दावी पुष्टि हुन्छन् भन्ने हाम्रो ठम्याई छ । जहाँसम्म ‘हङ पार्लियामेन्ट’को कुरा गर्नुभयो, हामीले बनाएको संवैधानिक व्यवस्था र निर्वाचन प्रणालीमा नेकपा एमालेबाहेक अरू दललाई पूर्ण बहुमत ल्याउन त्यति सजिलो छैन । 

तर, स्थानीय तह निर्वाचनको नतिजाले त त्यस्तो देखाउँदैन नि ?

स्थानीय तहको निर्वाचनमा पनि हामी जनमतको हिसाबले एक नम्बर पार्टी हौं । सिट संख्यामा हामी केहीपछि परेको हो । त्यतिबेला हामीलाई सडकमा पछार्ने, धुलो चटाउने भने ठूला षडयन्त्रहरू भएका थिए ।

अनेक प्रकारका प्रयासहरू भएका थिए । ती प्रयासलाई परास्त गर्दै, धुलो टकटक्याउँदै उठ्दै गरेको अवस्थामा हामी चुनावमा गएका थियौं । त्यसले गर्दा हामी स्थानीय निर्वाचनमा अपेक्षाअनुसारको नतिजा ल्याउन सकेनौं । तर, त्यसदेखि यता परिस्थितिमा उल्लेख्य सुधार भएको छ । स्थानीय तहको निर्वाचनको सम्झनाबाट मंसिर ४ गतेको निर्वाचनको परिणाम पूर्वानुमान गर्न सम्भव हुँदैन ।

तपाईं राष्ट्रिय राजनीतिमा प्रभावशाली व्यक्ति भएकाले पनि तपाईंको निर्वाचन क्षेत्रलाई चासोका साथ हेरेका छन् । दुई जना उम्मेदवारको उम्मेदवारी खारेजी भएपछि सत्तारूढ गठबन्धनले अर्को दललाई समर्थन गरेको छ । गठबन्धनको चुनौतीलाई कसरी सामना गर्दै हुनुहुन्छ ?

मैले निर्वाचनको परिणामको दृष्टिकोणले, नतिजाका दृष्टिले मलाई चुनौतीको महसुस नै भएको छैन । यहाँचाहिँ कसको उम्मेदवारी कायम रह्यो, कसको खारेज भयो, गठबन्धनले कसलाई समर्थन गर्‍यो, कसलाई अघि सार्‍यो भन्नेतर्फ मेरो ध्यान गएको छैन । त्यसमा मेरो रूचि, चासो, सरोकार केही छैन । 

चुनाव जित्नेमा ढुक्क हुनुहुन्छ ?

चुनाव जित्नेभन्दा पनि यसपटकको चुनाव धेरै नै फराकिलो मतान्तरको साथ जित्ने र राष्ट्रियरूपमा चर्चाको केन्द्र बन्ने सम्भावना देख्छु ।