×

NMB BANK
NIC ASIA

प्रदेश सरकार २ वर्षदेखि ‘सुकुम्वासी’ : राजधानीमा सरकारी अड्डा बनाउन पाइएन जग्गा

असोज १३, २०७७

NTC
Sarbottam
Premier Steels
Marvel

सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्थायी राजधानी गोदावरी तोकिएको २ वर्ष पूरा भयो । तर अझैसम्म निर्माणको थालनी भएको छैन । 

Sagarmatha Cement
Muktinath Bank

कानूनी र प्रक्रियागत जटिलतामै प्रदेश सरकार अल्झिएपछि अझैसम्म प्रदेश राजधानीमा भौतिक संरचना निर्माणको थालनी नभएको हो ।


Advertisment
RMC TANSEN
IME BANK INNEWS
shivam ISLAND

सुदूरपश्चिम प्रदेश सभाको २०७५ असोज १२ गते बसेको दोस्रो अधिवेशनको ४६ औं बैठकले कैलालीको गोदावरी नगरपालिकाको वडा नम्बर २ र ४ क्षेत्रमा स्थायी राजधानी बनाउने निर्णय गरेको थियो । दुईतिहाइ बहुमतले सो स्थान नै स्थायी राजधानी घोषणा गरी राजधानी सम्बन्धी निर्णय असोज १४ गते प्रदेश प्रमुखबाट प्रमाणित गरिएको थियो ।


Advertisment
Nabil box
Kumari

प्रदेश सभाको निर्णयविरुद्ध सर्वोच्च अदालतमा प्रदेश सरकारलाई विपक्षी बनाएर २ वटा रिट दायर भएका छन् । जसको अझैसम्म सुनुवाइ भएको छैन । अधिवक्ता देवीकुमारी जोशी र मनिषकुमार श्रेष्ठ सहितका ९ जनाले सामूहिक रूपमा रिट दायर गरेका थिए ।

Vianet communication
Laxmi Bank

प्रदेशको राजधानी बनाउन सक्ने संवैधानिक अधिकार प्रदेश सभालाई भए पनि प्रदेश राजधानी बनाउने नाममा वन विनाश गर्न नपाउने भन्दै अन्तरिम आदेश माग गरिएको थियो । तर सर्वोच्च अदालतले आन्तरिम आदेश दिन अस्वीकार गरेपछि राजधानी निर्माणमा कुनै अड्चन नभएको प्रदेश सरकारका मुख्य न्यायाधीवक्ता कुलानन्द उपाध्याय बताउँछन् ।

उनी भन्छन्, ‘मुद्दा जारी रहे पनि अदालतले अन्तरिम आदेश जारी नगरेकाले कानूनी अड्चन केही छैन । प्रदेश सभाबाटै निर्णय भएपछि संघीय सरकारबाट जग्गा हस्तान्तरणको प्रक्रिया मात्रै बाँकी छ । अब धेरै ढिलो नहोला ।’

राजधानीको लागि अध्यादेश

प्रदेश सभाले तोकेको स्थानमा राजधानी निर्माणको काम अघि बढाउन मुख्यमन्त्री त्रिलोचन भट्टको अध्यक्षतामा राजधानी पूर्वाधार विकास समिति गठन गरेको छ । सो समितिमा प्रदेशका मन्त्रीहरू सदस्य छन् ।

अब अध्यादेश ल्याएर भए पनि राजधानी निर्माणको कार्यलाई तीव्रता दिने प्रदेश सरकारको तयारी छ । प्रदेश सरकारका प्रवक्ता एंव आन्तरिक मामिला तथा योजनामन्त्री प्रकाश शाहले हालसम्म जग्गा प्राप्ति र केही कानूनी उल्झनले ढिला भएको बताउँदै अब अध्यादेश ल्याएर काम गर्ने बताए ।

पूर्वाधार विकास समितिका सदस्य समेत रहेका मन्त्री शाहले भने, ‘हालसम्म संघीय सरकारबाट जग्गा प्राप्त गर्न सकेनौं । संघीय कानून अनुसार वन वातावरण मन्त्रालयबाट वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन (ईआईए) गर्नुपर्ने कानूनी व्यवस्था थियो । हालै मात्र प्रदेश सरकारबाट पनि ईआईए गर्न सकिने अधिकार प्रत्यायोजन भएको छ । अब चाँडै अध्यादेशमार्फत वन वातावरण संरक्षण ऐन ल्याउँछौं । ईआईए गर्छाैं । विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन (डीपीआर) बनाउँछौं । स्थायी संरचना निर्माण थाल्छौं ।’

दोधारे प्रतिपक्ष

प्रदेशको नामाकरण र राजधानी तोक्न नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) संसदीय दलका प्रमुख सचेतक तारालामा तामाङको संयोजकत्वमा ५ सदस्यीय समिति बनेको थियो । समितिको सदस्यमा प्रदेश सदस्य प्रेमप्रकाश भट्ट, बलदेव रेग्मी, श्यामलाल राना र चुनकुमारी चौधरी रहेकी थिइन् । समितिमा रहेका रानाले नेपाली कांग्रेसबाट प्रतिनिधित्व जनाएका थिए । बाँकी नेकपाबाट थिए ।

नामाकरण र राजधानी तोक्नमा सत्तापक्षलाई साथ दिएको प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेस अब भने विरोधमा उत्रिएको छ । राजधानी तोकिएको स्थान ठीक नभएको भन्दै विरोध गरिरहेको छ ।

नेपाली कांग्रेस संसदीय दलका नेता डा. रणबहादुर रावल भन्छन्, ‘अझै केही बिग्रिएको छैन । पुनर्विचार गर्दा राम्रो होला, वन मासेर राजधानी बनाउनु ठीक होइन । वातावरणीय दृष्टिले पनि चुरे भावर क्षेत्रसँग जोडिएको गोदावरी क्षेत्रको वन मासेर राजधानी बनाउनु भनेको केही समयमै कैलाली र कञ्चनपुर जिल्लालाई मरुभूमि बनाउनु हो ।’

कांग्रेसका अर्का प्रदेशसभा सदस्य भरतबहादुर खड्काले राजधानी तोक्न बनाइएको समिति असंवैधानिक रहेको बताउँदै राजधानी बनाउने निर्णयमा कांग्रेस नराम्ररी चुकेको बताए । उनी भन्छन्, ‘तराईमा राजधानी बनाउनु भनेको पहाडी क्षेत्रलाई उपेक्षा गरिएको हो । सामरिक हिसाबले पनि पहाडमै राजधानी ठीक थियो । केही राजनीतिक अवस्था फेरबदल हुने बित्तिकै गोदावरीलाई राजधानी बनाउने सवाल र निर्णय नै उल्टिन्छ ।’ 

तर राजधानी तोक्ने निर्णयसँगै प्रदेश सरकारले केही बजेट विनियोजन गर्न थालेको छ । राजधानी पूर्वाधार विकास कार्यलाई प्रभावकारी बनाउन प्रदेश सरकारले चालू आर्थिक वर्ष २०७७/७८ लागि सञ्चालन अनुदान र वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन, विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन लगायतको कार्य गर्न पूँजीगत र चालू गरी २ करोड ७४ लाख बजेट विनियोजन गरेको छ ।

गत आव २०७६/७७ को बजेट, नीति तथा कार्यक्रममा प्रदेश राजधानीको संरक्षण, तटबन्धन, घेरा, पर्खाल र सम्भाव्यता अध्ययनका लागि बजेट विनियोजन गरिएको थियो । प्रदेशको भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्रालयका अनुसार राजधानी तोकिएको स्थानको संरक्षणका लागि गत आव २०७६/७७ मा २ करोड विनियोजन गरेको थियो । तर अदालतको फैसला नआउँदा र जग्गा प्राप्त नहुँदा विनियोजन बजेट खर्च हुन सकेन ।

hAMROPATRO BELOW NEWS
TATA Below
फागुन ५, २०८०

श्रीमान्–श्रीमती नैं शाखा अधिकृत, त्यो पनि एकसाथ । यस्तो सुखद संयोग सरकारी सेवामा प्रवेश गर्न चाहनेमध्ये कमैलाई मात्र जुर्ने गर्छ । तर, गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका वडा नम्बर–६ का सुरेन्द्र पाण्डे र रमित...

माघ ५, २०८०

मनीषा जीसीको वास्तविक नाम विष्णु घर्ती क्षेत्री हो । गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका– ३ हाडहाडेकी विष्णुलाई धेरैले मनीषा भनेर चिन्छन् । उनै मनीषा लोक सेवा आयोगले लिएका पाँचवटा परीक्षामा एकसाथ नाम निकालेर अह...

मंसिर ३०, २०८०

बुधवार काभ्रेको धुलिखेलस्थित काठमाडौं विश्वविद्यालयका १ हजार ८३८ जना विद्यार्थीमाझ सनम ढकाल दृश्यमा आए । एमबीबीएसमा सर्वोत्कृष्ट भएर गोल्ड मेडल ल्याउँदै सनम दीक्षित भएसँगै सबैमाझ परिचित भएका हुन् ।  काठम...

माघ २०, २०८०

नृत्यका पारखीहरूका लागि लुम्बिनी प्रदेशमा लोकप्रिय नाम हो किशोर थापा । रुपन्देहीका किशोरको परिचय खाली नृत्यकार (डान्सर)मा मात्र सीमित छैन । उनी नृत्य निर्देशक, गायक, मोडल र फूटबल खेलाडीको रूपमा समेत उत्तिकै च...

कात्तिक २५, २०८०

बुटवलका कुलचन्द्र पाण्डे सफल पर्यटन व्यवसायी हुन् । कुनै समय भारतको एउटा कम्पनीमा काम गरेका पाण्डे अहिले रूपन्देहीमा ‘एसियन ब्राण्ड’ चम्काउने ‘टुरिजम’ उद्यमीका रूपमा चिनिन्छन् । तीन दशकअघि...

फागुन २६, २०८०

पोखराका अशोक खड्काको पारिवारिक वातावरण सानैदेखि उद्यमशीलताको थियो । उनका बुवा सधैं एकै सुझाव दिइरहन्थे– नेपालमै केही गर्नुपर्छ । उनको बालमस्तिष्कमा त्यही छाप पर्यो । विदेश जाने सोच कहिल्यै बनाएनन् । नेप...

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

चैत १४, २०८०

सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

चैत १२, २०८०

रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन ।  सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...

सत्यको खोजी

सत्यको खोजी

चैत १०, २०८०

कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...

x