कात्तिक २९, २०८०
महाभारतको युद्धमा धेरै शूरवीरले आफ्नो प्राण को आहुति दिएका थिए । यो यस्तो युद्ध थियो जसले कुरुक्षेत्र को धरतीलाई रक्तरंजित बनाएको थियो । रगत यति धेरै बगेको थियो कि आज पनि उक्त स्थानको माटो रातो छ ।&...
प्रत्येक वर्ष पौष शुक्ल प्रतिपदाका दिन मनाइने तोल ल्होसार पर्व आज हिमाली क्षेत्रका समुदायले विभिन्न कार्यक्रम गरी नयाँ वर्षका रूपमा मनाउँदैछन् ।
तोल ल्होसार सबैभन्दा पुरानो ल्होसार हो । तोलको अर्थ समयचक्र हुन्छ । त्यसकारण यस ल्होसारलाई समयचक्र संवत्सर पनि भनिन्छ ।
नेपालका हिमाली जिल्लाहरू हुम्ला, जुम्ला, डोल्पा, मुगु, मनाङ र पश्चिम तिब्बतको मानसरोवर क्षेत्रका केही र भूटानका केही मानिसले आजको दिनमा धुमधामका साथ यो चाड मनाउने गर्दछन् ।
संस्कृतिविद् डा. जगमान गुरुङ पौष शुक्ल प्रतिपदामा मनाइने तोल ल्होसार थोरै मानिसले मनाउने भए पनि यो पुरानो भएको बताउँछन् । वर्षमा अरू ४ वटा ल्होसार मनाउने गरिएको उनी बताउँछन् ।
प्रत्येक वर्ष पुस १५ गुरुङले तमु ल्होछार, माघ शुक्ल प्रतिपदामा तामाङ समुदायले सोनाम ल्होसार र फागुन शुक्ल प्रतिपदामा शेर्पा समुदायले ग्याल्बो ल्होसार मनाउने गर्छन् ।
यसैगरी फागुन शुक्ल पूर्णिमाका दिन थकाली समुदायले तोरन्ल ल्होसार मनाउने गरेका छन् । यो चाडमा घरआँगन लिपपोत गरी चोखो पारिन्छ । मानिस बिहानै उठेर पनि नुहाएर पूजाआराधना गर्छन् । अनि लामा पुरोहितबाट वा घरको मूलीबाट पूजापाठ गराई गहुँको पीठो आकाशतर्फ उडाएर देवताको विजय र भूतप्रेतको हार होस् भनी कामना गरिन्छ ।
मान्यजनबाट आशीर्वाद लिँदै बाबरी रोटी, फुरौला, कन्दमूल आदि खाने पनि गरिन्छ ।
ल्होको अर्थ वर्ष र सारको अर्थ नयाँ मिलेर ल्होसार शब्द बनेको छ । यसैले यसको सार नयाँ वर्ष मनाउनु हो भन्ने लाग्छ । हिमाली क्षेत्रमा यो पर्व भव्यरूपमा मनाउने गरिन्छ । सबैभन्दा पुरानो ल्होसार सुरु भएकै दिन अर्थात् पौष शुक्ल प्रतिपदाका दिन नयाँ वैदिक संवत्सर पनि फेरिन्छ ।
महाभारतको युद्धमा धेरै शूरवीरले आफ्नो प्राण को आहुति दिएका थिए । यो यस्तो युद्ध थियो जसले कुरुक्षेत्र को धरतीलाई रक्तरंजित बनाएको थियो । रगत यति धेरै बगेको थियो कि आज पनि उक्त स्थानको माटो रातो छ ।&...
जन्मदेखि लिएर मृत्युसम्म निर्धारित परम्परा पालन गर्नु हिन्दूहरूको विशेषता हो । पर्वहरूमा मात्र नभएर दिनदिनैको कर्मकाण्डमा पनि धर्म, परम्परा र भगवानको पूजापाठलाई हिन्दूहरू महत्व दिन्छन् । दिनदिनै पूजापाठ गर्ने हिन्...
वास्तुशास्त्र अनुसार घरमा कुन ठाउँमा के कुरा राख्ने नियमको पालना गर्दा सुखसमृद्धि प्राप्त हुन्छ । वास्तु पालन नगर्दा भने स्वास्थ्य र धनहानिका अलावा अन्य धेरै समस्याबाट ग्रस्त भइन्छ । खराब भएको र टुटेफुटेको सामान घ...
काठमाडौं -केही मानिस धार्मिक मान्यताका कारण लसुन र प्याज खाँदैनन् । विशेषगरी ब्राह्मणहरू लसुन प्याज खाँदैनन् । यसरी नखानुका वैज्ञानिक र धार्मिक कारण छन् । आयुर्वेदका अनुसार खाद्य पदार्थलाई तीनवटा श्रेणीमा बाँड...
काठमाडौं, — हिन्दू धर्मले सहगोत्रीका बीच विवाह गर्न नहुने विधान गरेको छ । गोत्र भनेको वंश र कुल हो । प्रत्येक नयाँ पुस्तालाई गोत्रले जोड्ने काम गर्छ । जस्तो, कसैको भारद्वाज गोत्र छ भने त्यो व्यक्ति भरद्वा...
सनातन धर्ममा गोत्रको धेरै महत्व हुन्छ । ‘गोत्र’को शाब्दिक अर्थ त धेरै व्यापक हुन्छ । यद्यपि विद्वानहरुले समय–समयमा यसरबारे यथोचित व्यख्या गरेका छन् । ‘गो’ अर्थात् इन्द्रिय, र &...
मानव स्वभाव प्रायः म र मेरो भन्ने हुन्छ । जस्तोसुकै आदर्शको कुरा गरे पनि, जतिसुकै महान देखिन खोजे पनि यी म र मेरोमा अलिकति धक्का लाग्नेबित्तिकै, ढेस पुग्नेबित्तिकै त्यस्ता आदर्श र महानता कुन सड्को ‘फू&rsquo...
२०६२ सालपछिको कुरा हो, अख्तियार दुरूपयोग अनुसन्धान आयोगका एकजना उपसचिव र एकजना शाखा अधिकृत कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा सरुवा भएर गए । यति मात्र होइन, राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्रका एक उपसचिव पनि सोही कार्यालयमा...
धेरै पहिलेको कुरा हो एक जना सज्जनका दुई भाइ छोरा थिए । उनीहरूबीच निकै मिल्ती थियो । एकपटक भगवान्ले आएर वरदान माग भनेकाले उनीहरूले अमरताको वर मागेका थिए । उनीहरूको कुरा सुनेर भगवान्ले भने– ‘...