हेर्दाहेर्दै नेपालमा कोरोना संक्रमितको संख्या एक लाखबाट उकालो लागेको छ । शनिवार साँझसम्मको तथ्यांकअनुसार संक्रमितको संख्या १ लाख ५ हजार ६ सय ८४ पुगेको छ ।

सक्रिय संक्रमितको संख्या ३० हजार ८ सय १८ पुगेको छ ।  शनिवार एकैदिन अहिलेसम्मकै धेरै संक्रमित भेटिए । परीक्षणको दायरा बढाउँदा यो संख्या झनै बढ्ने निश्चित छ । 

एक अर्बभन्दा बढी जनसंख्या भएको चीनमा संक्रमितको संख्या ८५ हजार रहँदा ३ करोड हाराहारीमा जनसंख्या रहेको नेपालमा संक्रमितको संख्या एक लाखबाट उकालो लागेको अवस्था भयावह चित्र हो । नेपालमा कोरोना संक्रमण एकप्रकारले सरकारको नियन्त्रणबाहिर गइसकेको छ । शहरका प्रत्येक टोलमा कोरोनाका फिलिङ्गा छरिएका छन् । पर्याप्त सावधानी नअपनाउने हो भने आगामी दिनमा यसले थप संकट निम्त्याउने प्रस्ट छ ।

संक्रमण फैलिन नदिन सरकारले शुरूमा केही सावधानी अपनाएको थियो, तर सरकारको व्यवस्थापकीय अक्षमताका कारण कोरोना संक्रमण नियन्त्रण बाहिर गयो । शुरूमा सीमा नाका बन्द गर्न नसक्नु, क्वारेन्टाइन र आइसोलेसन सेन्टरहरूमा न्यूनतम पूर्वाधार नबनाउँदा संक्रमितहरू क्वारेन्टीनबाट भाग्ने र संक्रमण फैलाउने काम गरे । 

सरकार र नागरिक दुवैको कमजोरीका कारण कोरोना संक्रमण अहिले समुदायमा फैलिसकेको छ । पछिल्लो समय सार्वजनिक यातायात सुचारु गर्नु र पर्याप्त सुरक्षा सावधानी नअपनाउनुले संक्रमण भुसको आगो जस्तै फैलियो । 

सीमित परीक्षण गर्दा पनि राजधानीमा एकैदिन २५ सय संक्रमित फेला पर्नुमा सार्वजनिक यातायातमा देखिएको चरम लापरवाहीको कारण पनि हो । सडकमा गुडेका कुनै बसले सरकारले तोकेको मापदण्ड पूरा गरेका छैनन् । 

कोरोना संक्रमण फैलिन नदिन सरकारको व्यवस्थापन निकै फितलो छ, तर नागरिक स्तरमा पनि धेरै कमजोरी छन् । सरकारले बन्दाबन्दी (लकडाउन) खुलाउन प्रशासनिक रूपमा गरेको खुकुलोपनलाई आम नागरिकले कोरोना संक्रमण सकिएको रूपमा लिए । कोरोना महामारी बिर्सिएर होटल रेस्टुराँमा भेटघाट बाक्लिए । यस्ता घटनाले गर्दा पनि कोरोना संक्रमण फैलिने दर ह्वात्तै बढ्यो ।

सक्रिय संक्रमितको संख्या ३० हजार पुग्दा कोभिड अस्पताल भरिभराउ छन् । सर्वसाधारणले विना भनसुन अस्पतालमा बेड पाउने सम्भावना छैन । न्युन आर्थिक हैसियत भएका सर्वसाधारणले निजी अस्पतालमा उपचार गर्न सक्ने सामर्थ्य छँदै छैन । सीमित क्षमता भएका कारण पैसा भएर पनि अस्पतालमा बेड पाउने सम्भावना कम हुँदै गएको छ । 

महामारीको यस्तो भयावह अवस्थामा कोरोना संक्रमणबाट जोगिने एक मात्र उपाय भनेको सावधानी, सावधानी र सावधानी नै हो । 

कोरोना संक्रमणले नयाँ रेकर्ड कायम गरेको समयमा नेपालीहरूको महान चाड दशैं, तिहार र छटजस्ता पर्व आँगनमा आइसकेका छन् । सार्वजनिक यातायात निर्वाध चलिरहेका कारण चाडबाड मनाउन गाउँघर जाने र संक्रमणको बिउ गाउँ–गाउँमा पुग्ने सम्भावना ज्यादा छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयले अनलाइनबाटै दशैंको आशीर्वाद लिन सर्वसाधारणसँग आग्रह गरिसकेको छ । 

सरकारको निर्णय अवज्ञा गर्ने, पहुँचको भरमा रवाफ देखाएर गाडी लिएर गाउँ जानेको लर्को लाग्न सक्छ । कोरोनाको संक्रमण गाउँमा फैलाउने र गाउँबाट कोरोनाको संक्रमण बोकेर फेरि शहर आउने खतरा व्याप्त छ । सरकारको आग्रहलाई बेवास्ता गरेर दशैंको समयमा सर्वसाधारणको आवतजावत निर्वाध भयो भने यो संक्रमण झनै फैलिने खतरा व्याप्त छ । यस्तो अवस्था आउन नदिन नागरिक स्तरबाट व्यक्तिगत रूपमा पहल गर्न जरुरी छ । 

अप्ठ्यारो समयमा नागरिकले कस्तो भूमिका निर्वाह गर्ने भन्ने सम्बन्धमा जापानको उदाहरण सदैव लिने गरिन्छ ।

सन् १०१२ मा जापानमा सुनामीका कारण फुकुसिमा आणविक भट्टीमा क्षति भएपछि सरकारले धेरै विद्युत् खपत गर्ने विद्युतीय उपकरण प्रयोग नगर्न आग्रह गर्‍यो । नागरिकले विलासी विद्युतीय उपकरण प्रयोग नै गरेनन्, विद्युत सप्लाइमा कुनै कमी भएन । 

सरकारको नियन्त्रण बाहिर गइसकेको कोरोना संक्रमण नियन्त्रणमा आम नागरिकले अनुशासित जापानी नागरिकबाट केही सिक्ने कि ?