माघ ५, २०८०
मनीषा जीसीको वास्तविक नाम विष्णु घर्ती क्षेत्री हो । गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका– ३ हाडहाडेकी विष्णुलाई धेरैले मनीषा भनेर चिन्छन् । उनै मनीषा लोक सेवा आयोगले लिएका पाँचवटा परीक्षामा एकसाथ नाम निकालेर अह...
असोज २७, २०७८
यस वर्षको दशैँमा मुलुकभर करीब ३० लाख खसीबोका खपत हुने देखिएको छ । विगतमा जस्तै अहिले पनि दशैंमा करीब ३० लाख खसीबोका खपत हुने अनुमान गरिएको पशु सेवा विभागले जनाएको छ ।
दशैंमा विशेष गरी फूलपाती र महाअष्टमीका दिन धेरै मात्रामा खसीबोका काटिने गरेको छ ।
फूलपातीको दिन धेरैजसोले बोकाको बली दिने गरेका छन् भने अष्टमीको दिन विशेष गरी खसी काटिन्छ ।
विभागका अनुसार, यस वर्ष गाउँघर तथा स्थानीय बजारमा नै करीब २४ लाख खसीबोका खपत हुने देखिएको छ ।
यस्तै व्यापारिक तथा तथ्यांकमा आउनेहरूमध्ये करीब ६ लाख हाराहारीमा खसीबोका खपत हुने देखिन्छ ।
यसरी हेर्दा समग्रमा दशैंमा मुलुकभर करीब ३० लाख खसीबोका खपत हुने अनुमान गरिएको पशु सेवा विभागका वरिष्ठ पशु अधिकृत एवं सूचना अधिकारी डा. चन्द्र ढकालले लोकान्तरलाई जानकारी दिए ।
खसीबोका
काठमाडौं उपत्यकाका लागि दशैंमा करीब ५० हजार खसीबोका आवश्यक पर्ने विभागको अनुमान छ ।
काठमाडौंमा दैनिक खसीबोकाको माग सामान्यतया १ हजार रहने गरेको छ । तर दशैंमा यो माग वृद्धि भई ५० हजार खसीबोका खपत हुने देखिन्छ ।
चालू आर्थिक वर्षको भदौ महिनासम्ममा काठमाडौं उपत्यकामा १० हजार ९७८ वटा खसीबोका उपत्यका भित्रिएको छ ।
सरकारी र निजी कम्पनीहरूले छुट्टाछुट्टै रूपमा दशैंका लागि खसीबोका काठमाडौं ल्याएका छन् ।
सरकारी कम्पनी खाद्य सामग्री व्यापार कम्पनीले २ हजार खसीबोका काठमाडौं ल्याएको छ ।
यस्तै निजी क्षेत्रले पनि करीब ५० हजार खसीबोका काठमाडौं ल्याएको छ ।
भैंसी तथा राँगा
दशैंमा काठमाडौं उपत्यकामा २ सय ५० वटा राँगा खपत हुने विभागले जनाएको छ । ।
विभागका अनुसार, सामान्य अवस्थामा १ सय ५० वटा राँगा तथा भैँसी काटिने गरेकोमा दशैंमा भने यसको माग बढेर २ सय ५० वटा पुग्नेछ ।
दशैं र यसपछिका मुख्य चाडहरू तिहार तथा छठमा समेत गरी करिब ८ हजार ५ सय राँगा काठमाडौंमा खपत हुने विभागले जनाएको छ ।
संगुर तथा बुंगुर
उपत्यकामा दशैंमा करीब ३ सय ५० वटा संगुर तथा बुंगुर काटिनेछन् ।
बंगुर व्यवसायी संघले दिएको जानकारी अनुसार दशैँ तथा तिहारका लागि उपत्यकामा ३ सय ५० वटा बंगुर खपत हुनेछ ।
आर्थिक वर्ष २०७७/२०७८ मा विभिन्न नाकाबाट उपत्यकामा २ सय २९ बंगुर भित्र्याइएको थियो । अहिले एक महिनामा नै सो संख्या बढेको छ ।
माछा
उपत्यकामा दशैं तथा तिहारमा करीब ७५ मेट्रिक टन माछा खपत हुने विभागले जनाएको छ ।
भदौ महिनामा मात्रै छिमेकी मुलुकबाट ४ सय ५९ मेट्रिक टन माछा काठमाडौं ल्याइएको थियो ।
कस्तो छ, दशैं विषेश मासु आयातको अवस्था ?
आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा मुलुकमा ५ लाख ५२ हजार मेट्रिक टन मासु उत्पादन भएको थियो भने ५ लाख ५३ हजार मेट्रिक टन मासु खपत भएको थियो ।
यसमध्ये ३ सय ९८ मेट्रिक टन मासु छिमेकी मुलुकबाट आयात भएको पशु सेवा विभागको तथ्यांक छ ।
यस वर्षको दशैंमा पनि निकै न्यून मात्रामा मात्रै मासु आयात हुने विभागको अनुमान छ ।
हाल एक जनाले एक वर्षमा करीब १८.१ किलो मासु उपयोग गरिरहेको कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालय २०७७ को प्रतिवेदनले देखाएको छ ।
मुलुकभर वार्षिक करीब ५० लाख खसीबोका काटिने विभागले जनाएको छ ।
दशैंलाई नै लक्षित गरेर भदौ मसान्तसम्ममा १० करोड ८२ लाख ८८ हजार रुपैयाँ बराबरको खसीबोका नेपालमा आयात गरिएको व्यापार प्रवद्र्धन निकासी केन्द्रले जनाएको छ ।
मुलुकभर दशैंमा कति खपत हुन्छ खसीबोका ?
मुलुकमा एक वर्षमा विभिन्न क्षेत्रमार्फत ५० लाख खसीबोका खपत हुन्छ ।
५० लाख खसीबोकामध्ये १० लाख फर्मल मार्केट अर्थात् व्यावसायिक बिक्री हुन्छ ।
बाँकी ४० लाख खसीबोका स्थानीय बजार अर्थात गाउँघरमै खरिदबिक्री हुन्छ ।
गाउँघरमै खरिदबिक्री हुने ४० लाखको ६० प्रतिशत खसीबोका दशैंमा मुलुकभर खपत हुन्छ ।
यसो हुँदा स्थानीय बजारबाट करीब २४ लाख खसीबोका दशैंमा खपत हुने विभागको अनुमान छ भने व्यापारिक केन्द्रबाट करीब ६ लाख खसीबोका खपत हुने देखिन्छ ।
विभागका सूचना अधिकारी डा. चन्द्र ढकालले भने, ‘इनफर्मल च्यानलमा करीब ४० लाख खसीबोका खरिदबिक्री हुन्छन्, जसको ६० प्रतिशत दशैंमा खपत हुने अनुमान छ ।’
यी खसीबोका एउटाको एभरेजमा २० हजार राख्दा हुन जाने रकम दशैंका लागि खर्च हुन्छ ।
यसरी हेर्दा दशैंमा मात्रै करीब ६० अर्ब (३० लाख खसीबोकाको प्रति संख्या २० हजार रुपैयाँ अनुमानित रकमका दरले) रुपैयाँ बराबरको खसीबोका दशैंमा मात्र खपत हुने विभागको अनुमान छ ।
मनीषा जीसीको वास्तविक नाम विष्णु घर्ती क्षेत्री हो । गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका– ३ हाडहाडेकी विष्णुलाई धेरैले मनीषा भनेर चिन्छन् । उनै मनीषा लोक सेवा आयोगले लिएका पाँचवटा परीक्षामा एकसाथ नाम निकालेर अह...
प्रगतिशील राजनीतिको 'फ्रन्टलाइन'मा देखिने नेताहरू जति कठोर हुन्छन्, त्यो भन्दा बढी ‘इमोसनल र सेन्टिमेन्टल’ पनि हुन्छन् । त्यस्तै ‘इमोसनल फिलिङ्स’का बाबजुद परिस्थितिले कठोर बन्दै गएक...
श्रीमान्–श्रीमती नैं शाखा अधिकृत, त्यो पनि एकसाथ । यस्तो सुखद संयोग सरकारी सेवामा प्रवेश गर्न चाहनेमध्ये कमैलाई मात्र जुर्ने गर्छ । तर, गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका वडा नम्बर–६ का सुरेन्द्र पाण्डे र रमित...
पोखराका अशोक खड्काको पारिवारिक वातावरण सानैदेखि उद्यमशीलताको थियो । उनका बुवा सधैं एकै सुझाव दिइरहन्थे– नेपालमै केही गर्नुपर्छ । उनको बालमस्तिष्कमा त्यही छाप पर्यो । विदेश जाने सोच कहिल्यै बनाएनन् । नेप...
रोल्पाका देवराज बुढामगर गाउँकै साधारण किसान हुन् । परिवर्तन गाउँपालिका–४ पाथावाङ निवासी देवराजका ६ छोरी र एक छोरा सरकारी जागिरे छन् । छोराको आसमा ६ छोरी जन्माए देवराज र उनकी श्रीमती नन्दाले । हुन पन...
बुटवलका कुलचन्द्र पाण्डे सफल पर्यटन व्यवसायी हुन् । कुनै समय भारतको एउटा कम्पनीमा काम गरेका पाण्डे अहिले रूपन्देहीमा ‘एसियन ब्राण्ड’ चम्काउने ‘टुरिजम’ उद्यमीका रूपमा चिनिन्छन् । तीन दशकअघि...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...