भदौ १४, २०८०
इन्डियन स्पेस रिसर्च अर्गनाइजेसन (इसरो)ले चन्द्रमामा प्रज्ञान रोभर घुम्दै गरेको भिडियो सार्वजनिक गरेको छ । चन्द्रयान- ३ मार्फत पठाइएको उक्त रोभर आफ्ना लागि सुरक्षित स्थान खोज्दै घुमेको भिडियो इसरोले बुधवार स...
असोज २०, २०७९
पृथ्वीमा रहेको हिमनदी पग्लिएपछि त्यसको मुनिबाट पानी बग्न थाल्छ । किनभने यहाँ गुरुत्वाकर्षण बल धेरै छ। हिमस्खलन भनेको हिमपहिरो आउनु हो।
मंगल ग्रहमा पनि हिमनदीहरू छन्, धेरै ठूला । तर, मंगल ग्रहको गुरुत्वाकर्षण निकै कम छ।
घामको तापका कारण पग्लिने समस्याका कारण हिमनदीमुनि पानी जम्मा हुन सकेको छैन ।
दोस्रो, कमजोर गुरुत्वाकर्षणका कारण त्यहाँको ग्लेसियरहरू फुट्दैनन् र सर्दैनन्। उनीहरू जहाँ छन्, त्यहीँ बस्छन् ।
हिमनदीहरू सर्ने कारणले जमिनको सतहमा उपत्यकाहरू बन्छन्।
कहिलेकाहीँ उल्टो पहाडहरू पनि बन्छन्।
धेरै वर्षसम्म, वैज्ञानिकहरूले मंगल ग्रहको हिमनदीहरू सधैंका लागि जमेको हुन्थ्यो भन्ने सोचेका थिए।
तर फ्रान्सको नान्टेस युनिभर्सिटीकी ग्रह वैज्ञानिक अन्ना राउ गालोफ्रेले मंगल ग्रहमा रहेका हिमनदीहरू पग्लिँदै गए पनि उनीहरूको गति निकै सुस्त रहेको बताइन् ।
हिमाली क्षेत्र लगायतका ध्रुवहरूमा पनि पृथ्वीका हिमनदीहरू फुट्ने, चिप्लिने, अगाडि सर्ने वा सर्ने गरेको अन्नाले बताएकी छन् ।
तर मंगल ग्रहमा त्यस्तो ठूलो मात्रामा हिमनदीको क्षय छैन। जबकि त्यहाँ हिमनदी निर्माणको प्रक्रिया तीव्र छ।
मंगल ग्रहमा जमिनको आकार र उतारचढाव हिमनदी पग्लिने कारणले हुन्छ। किनभने मंगल ग्रहमा पानी बगिरहेको थियो। तर अहिले त्यो अवस्था छैन ।
जमिनको निर्माणसँगै मंगल ग्रहका हिमनदीहरू चिसो रहन्छन् भनी मानिसहरूले सोचेका थिए। तर बरफ साँच्चै कहाँ छ भनेर पत्ता लगाउन अन्ना र उनको टोलीले मंगल ग्रहको हिमनदीको नमूना बनाए।
अन्नाको टीमले मंगल ग्रहमा कुनै पनि ग्लेसियरमुनि भण्डारण गरिएको पानीको स्रोत फेला पारेन ।
उनीहरूको निष्कर्ष छ, मंगल ग्रहका हिमनदीहरू कहिल्यै तीव्र गतिमा अघि बढ्न सक्दैनन्। तिनीहरू बिस्तारै अगाडि बढ्छन्।
जसका कारण मंगल ग्रहमा हिमनदी फुट्ने घटना कम छ । न त त्यहाँ हिमपहिरो आउँछ। तर, मंगल ग्रहको दक्षिणी ध्रुवमा रहेका हिमनदीहरू उत्तरी ध्रुवमा रहेका हिमनदीहरूभन्दा तीव्र गतिमा अघि बढिरहेको उनीहरूले जनाएका छन् ।
इन्डियन स्पेस रिसर्च अर्गनाइजेसन (इसरो)ले चन्द्रमामा प्रज्ञान रोभर घुम्दै गरेको भिडियो सार्वजनिक गरेको छ । चन्द्रयान- ३ मार्फत पठाइएको उक्त रोभर आफ्ना लागि सुरक्षित स्थान खोज्दै घुमेको भिडियो इसरोले बुधवार स...
संसारमा एलियनहरूबारे विभिन्न दाबीहरू गरिएको छ । मानिसहरूले पृथ्वीमा एलियन र यूएफओहरू देखेको दाबी गर्छन् । केही मानिसहरूले ब्रह्माण्डमा एलियनहरू छन् भनी दाबी गर्छन्, जबकि धेरै मानिसहरूले यी ...
संसारमा हरेक दिन एलियनका बारेमा छलफल हुन्छ । कहिलेकाहीँ पृथ्वीबाहेकको ग्रहका प्राणीबारे अनौठो दाबी गरिन्छ, जसको बारेमा थाहा पाउँदा अचम्म लाग्छ । धेरै मानिसहरूले यूएफओ र एलियनहरू देखेको दाबी गरेका...
शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री देवेन्द्र पौडेलले नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रज्ञा प्रतिष्ठान (नास्ट)ले परिणाम देखिने गरी काम गर्नुपर्ने बताएका छन् । बिहीवार भएको नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रज्ञा प्रतिष्ठानको ४५औँ प्...
अमेरिकाको ओरेगन विश्वविद्यालयका अनुसन्धाताहरूले मानसिक स्वास्थ्यमा स्मार्टफोनले पार्ने असरका बारेमा अध्ययन गरिरहेका छन् । अध्ययनमा उनीहरूले गूगलको हेल्थ स्टडीज याप उपयोग गरेका छन् । मानिसहरूले फ...
नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रतिष्ठान (नाष्ट)ले सबै प्रदेशमा विशिष्टकृत अनुसन्धान केन्द्र स्थापना गर्ने भएको छ । बिहीवार भएको नास्टको ४५औँ प्राज्ञसभाले सातवटै प्रदेशमा अनुसन्धान केन्द्र स्थापना गर्ने निर्णय गरेक...
तराई/मधेशमा भएको आन्दोलनका क्रममा सञ्चारकर्मी र सञ्चारमाध्यमले भोग्नुपरेका समस्या अध्ययन एवं प्रेस तथा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको सहज अभ्यासका लागि वातावरण निर्माणमा आवश्यक पहलका गर्न नेपाल पत्रकार महासंघको ‘मिडिय...
नेपाली जनताका तर्फबाट उनीहरूका प्रतिनिधिले बनाएको संविधान कार्यान्वयनको सात वर्ष पूरा भई आठौं वर्षमा प्रवेश गरेको छ । यो ६५ वर्ष अघिदेखि सार्वभौम जनताका तर्फबाट संविधान बनाउने नेपाली साझा इच्छाको अभिव्यक्ति हो ...
मेरो पूर्वीय संस्कृतिको मलाई विछट्टै माया छ । मैले समाजको विरासतमा प्राप्त गरेका केही संस्कार र परम्पराहरूले मलाई जीवनको मूल्य बोध गराएका छन् । एकै भान्छामा तीन पिँढी रहने मेरो संस्कारको आनन्द शायद आधु...