काठमाडौं– काठमाडौं उपत्यकाका तीनवटै जिल्लालाई जोड्ने गरी निर्माण गर्ने भनिएको बाहिरी चक्रपथ आयोजनाको काम पहिलो चरणको जग्गा प्राप्तिमै अलमलिएको छ । 

बाहिरी चक्रपथको चोभार–सतुंगल सडक खण्डको विस्तृत परियोजना प्रतिवदेन (डीपीआर) तयार भएर मन्त्रिपरिषद्बाट स्वीकृत समेत भइसकेको छ । तर जग्गा प्राप्तिका लागि मन्त्रिपरिषद्ले निर्णय नगरिदिँदा काम शुरू हुन सकेको छैन ।

काठमाडौं उपत्यका विकास प्राधिकरणले जग्गा प्राप्तिका लागि निर्णय गरिदिन शहरी विकास मन्त्रालयमा गत असारमा पत्र पठाएको थियो । तर मन्त्रालयले जग्गाका लागि आवश्यक प्रक्रिया पूरा नगरिदिँदा बाहिरी चक्रपथ निर्माणको काम अल्मलिएको प्राधिकरणले जानकारी दिएको छ ।

शहरी विकास मन्त्रालयले प्रक्रिया पुर्‍याएर  मन्त्रिपरिषद्मा प्रस्ताव गर्नुपर्ने र मन्त्रिपरिषद्ले जग्गा प्राप्तिका लागि स्पष्ट निर्णय गरेपछि मात्रै जग्गा प्राप्तिको प्रक्रिया अगाडि बढ्ने प्राधिकरणले जनाएको हो ।

उपत्यका विकास प्राधिकरण अन्तर्गत बाहिरी चक्रपथ निर्माण आयोजनाका प्रमुख दिलिप भण्डारीले जग्गा प्राप्तिका लागि मन्त्रिपरिषद्ले गत असारमा निर्णय गरेको तर, उक्त निर्णय पूर्ण नभएपछि काम रोकिएको बताए ।

मन्त्रिपरिषद्ले ‘जग्गा प्राप्ति ऐनअनुसार जग्गा प्राप्ति गर्नुपर्ने’ निर्णय गरेको तर निर्णयमा ‘जग्गा प्राप्ति ऐन, २०३४’ अनुसार उल्लेख नभएकाले जिल्ला प्रशासन कार्यालयले जग्गा प्राप्तिका लागि सूचना जारी नगरेको भण्डारीले बताए ।

‘मन्त्रिपरिषद्ले जग्गा प्राप्ति ऐनअनुसार जग्गा प्रािप्त गर्नु भनेर निर्णयमा उल्लेख गरेको रहेछ,’ भण्डारीले लोकान्तरसँग भने, ‘जग्गा प्राप्ति ऐन, २०३४ अनुसार जग्गा प्राप्ति गर्नु भनेर निर्णयमा उल्लेख नभएकाले जिल्ला प्रशासन कार्यालयले जग्गा प्राप्तिका लागि सूचना जारी गर्न मानेन ।’ 

अब उक्त काम अगाडी बढाउनका लागि मन्त्रिपरिषद्ले जग्गा प्राप्ति ऐन, २०३४ अनुसार जग्गा प्राप्ति गर्नु भनेर निर्णय गरेपछि मात्रै काठमाडौं जिल्ला प्रशासन कार्यालयले जग्गा प्राप्तिका लागि सूचना जारी गर्ने आयोजना प्रमुख भण्डारीको भनाइ छ । 

पहिलो चरणमा चोभार–सतुंगल खण्डको ६ दशमलव ६ किलोमिटर सडक निर्माणका लागि डीपीआर मन्त्री परिषद्बाट नै स्वीकृत भएको थियो । उक्त खण्डको डीपीआर स्वीकृत भएपनि जग्गा अधिग्रहणमा समस्या रहेको भण्डारीले बताए । ‘चोभार–सतुंगल खण्डको डीपीआर स्वीकृत भइसकेको छ,’ उनले भने, ‘जग्गा अधिग्रहणका लागि फाइल मन्त्रालयमा पठाएका थियौं । फिर्ता आएको छैन ।’

जग्गा अधिग्रहणका लागि मन्त्रालयमा पठाइएको फाइल शहरी विकास मन्त्रीले मन्त्रिपरिषद्मा पेश गर्ने र विकास प्राधिकरण फिर्ता पठाएपछि मात्रै जिल्ला प्रशसनले सूचना निकाल्ने छ ।

उक्त सडक खण्डको डीपीआर २०६५ सालमा भएको थियो । नेपालकै फूलब्राइट कन्सल्टेन्टले डीपीआर तयार पारेको थियो ।

कुल ६६ किलोमिटर लम्बाई रहेको बाहिरी चक्रपथको १० खण्डमा काम गर्ने योजना अनुसार सडक निर्माणका लागि खण्ड छुट्याइएको छ । आयोजनाका अनुसार आठ खण्डमा डीपीआर तयार भइसक्दा पनि अन्य दुई खण्डमा डीपीआर भएको छैन ।

आयोजनाका अनुसार भाँतेढिकुरो–अरनिको राजमार्ग–नयाँ ठिमी खण्डको ५ दशमलव ६ किलोमिटर सडकको डीपीआर हुन बाँकी रहेको छ । उक्त खण्डमा अरनिको राजमार्गसँग ओभरल्याप हुने भएकाले डीपीआर गर्नु पर्ने आवश्यकता नरहेको उपत्यका विकास प्राधिकरणका अधिकारीहरूले बताएका छन् ।

त्यस्तै खड्का भद्रकालीदेखि सनडोल खण्डको ६ दशमलव ५ किलोमिटर लम्बाइको सडकखण्ड पनि डीपीआर गर्न बाँकी रहेको छ ।

आयोजनाका अनुसार डीपीआर तयार भएका सबै खण्डमा नेपाली कम्पनीले नै डीपीआर तयार गरेको हो ।  चोभार सतुंगल सडक खण्डबाहेक अन्यको डीपीआर स्वीकृत नभएको प्राधिकरणले जानकारी दिएको छ ।

आर्थिक वर्ष २०५५/०५६ मै १० वर्षभित्र सडक सञ्चालनमा ल्याउने योजनासहित उक्त सडक खण्डको प्रारम्भिक अध्ययन गरिएको थियो ।

त्यतिबेला बाहिरी चक्रपथको कुल लम्बाई ७२ किलोमिटर रहने बताइएको थियो ।