फागुन २६, २०८०
पोखराका अशोक खड्काको पारिवारिक वातावरण सानैदेखि उद्यमशीलताको थियो । उनका बुवा सधैं एकै सुझाव दिइरहन्थे– नेपालमै केही गर्नुपर्छ । उनको बालमस्तिष्कमा त्यही छाप पर्यो । विदेश जाने सोच कहिल्यै बनाएनन् । नेप...
नेपालमा फिनटेक (फाइनान्सियल टेक्नोलोजी) क्षेत्र पछिल्लो समय द्रूतगतिमा अगाडि बढ्दैछ । यस क्षेत्रमा विभिन्न कम्पनीहरू अहिले अगाडि बढ्दै आइरहेका छन् ।
यसै भीडमा सानै उमेरमा फिनटेक क्षेत्रमा जमेका एक युवा यतिखेर नयाँ ‘ब्राण्डनेम’का साथ अग्रपंक्तिमा देखिन्छन् । उनी हुन् खल्तीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) विनय खड्का ।
फिनटेक क्षेत्रका कान्छा सीईओ भनेर उनको नयाँ परिचय बनेको छ । उमेरले भर्खर २७ वर्षका भए खड्का ।
२७ वर्षमै करीब ३०० कर्मचारीको नेतृत्व गर्दै उनले लोकप्रिय फिनटेक कम्पनी खल्ती सञ्चालन गरिरहेका छन् ।
७ कक्षादेखिको सोच – नेपाल टपको यात्रा
विनयको जन्म नुवाकोटको शिवपुरीमा भयो । शिवपुरी दूरीका हिसाबले काठमाडौंबाट नजिकै छ ।
मध्यम वर्गीय परिवार । बुवा गाउँमै शिक्षक, आमा सरकारी जागिरे ।
९ कक्षासम्म स्कूल बंक गर्नेमध्येका एक थिए उनी । पढाइमा खासै ध्यान नजाने तर उनलाई ९ कक्षामा भने ‘सेल्फ रियलाइजेसन’ भयो, अलि राम्रोे नम्बर ल्याएर परीक्षामा पास हुनुपर्छ भन्ने ।
त्यसपछि उनले स्वविवेकले पढाइमा केही ध्यान दिन थाले । विनयले २०६६ सालमा एसएलसी दिए । एलएलसीमा उनको डिस्टिङ्सन नै आयो ।
त्यसपछि ११ र १२ कक्षामा उनले कम्प्युटर साइन्स अध्ययन गरे । त्यसपछि चार्टर्ड एकाउन्टेन्सीको अध्ययन शुरू गरे ।
नेपालमा सीए पढ्न केही गाह्रो हुने उनलाई धेरैले बताएका थिए । त्यसकारण उनले इन्डियामा नै सीए गर्ने सोचे तर उनलाई उनकै एक जना साथीले इन्डिया जान रोके ।
उनका साथी हुन् सजिन शाक्य । शाक्यले आफू पनि सीए अध्ययन गर्ने र नेपालमै गर्नुपर्ने बताएपछि खड्का पनि नेपालमै पढ्न तयार भए ।
अहिले शाक्य अमेरिकामा छन् । क्याप आईआईमा अध्ययन गर्दैगर्दा उनी अमेरिका हानिएका हुन् तर उनका साथी खड्का २०१७ मा नेपालमै सबैभन्दा बढी अंक ल्याएर सीए बने । नेपाल टप भएपश्चात उनले गोल्डमेडल समेत प्राप्त गरे ।
‘मैले आफूले नै सोचेको थिइनँ म टप हुने,’ खड्का सम्झन्छन्, ‘तर अनुशासित भएर अध्ययन चाहिँ गर्थेँ ।’ नेपालमा धेरैले सीए पढ्दैनन् । पास पनि निकै कम २–३ जना मात्रै हुन्छन् ।
त्यतिखेर खड्काको रजिस्ट्रेसन नम्बर १ हजार २६ थियो । आफूभन्दा पछाडि कति विद्यार्थी थिए उनलाई याद छैन । सानैदेखि सीए पढ्ने सोच सफल भएकोमा उनी अहिले गर्व गर्छन् ।
‘७ कक्षामा हुँदादेखि नै मलाई सीए पढ्ने सोच थियो,’ खड्का भन्छन्, ‘सामान्य पेशामा वा पृष्ठभूमिमा हुर्किएका मानिस बिजनेशमा भन्दा पनि प्रोफेसन रोज्ने हुन्छन् । मैले सीए रोजें ।’
गोल्ड मेडलपछिको औपचारिक रोजगारी
२०१८ को शुरूबाट खड्काले औपचारिक रूपमा रोजगारी शुरू गरे, एनआईसी एसिया बैंकबाट । अधिकृत स्तरमा उनले त्यहाँ काम शुरू गरेका थिए । त्यहाँ ७ महिना काम गरेपछि ई–सेवामा लागे उनी ।
ई–सेवामा उनले करीब १ वर्ष काम गरे र फेरि फर्किए एनआईसी एसिया बैंकमा ।
दोस्रो पटक एनआईसी एसिया बैंकमा प्रवेश गर्दा खड्काले डिजिटल मार्केटिङ प्रमुखको जिम्मेवारी सम्हाले । लगभग साढे २ वर्ष उनले त्यहाँ काम गरे ।
औपचारिक रोजगारी शुरू गरेको झण्डै ४ वर्षमा उनी एक चर्चित फिनटेक कम्पनी ‘खल्ती’को प्रमुख कार्यकारी अधिकृत बन्न सफल भए । २०२१ को अन्तिममा उनी खल्तीको सीईओ बने ।
खल्तीमा सानै उमेरमा सीईओ बनेका उनी पछिल्लो समय सबैभन्दा कान्छो उमेरको सीईओको नामले चर्चित छन् ।
कुनै कार्यक्रम वा भेटघाटमा उनलाई ‘योङ्गेस्ट सीईओ’को दर्जा दिइन्छ । खड्का भन्छन्, ‘मलाई अहिले छुट्टै ब्राण्ड भ्यालु क्रियट गरिदिएको छ खल्तीले ।’
उनले आफूले फिनटेकमा अगाडि बढ्दै गर्दा नेतृत्वदायी भूमिका खेलेका व्यक्तित्वसँग काम गर्ने अवसर पाएको सम्झन्छन् । त्यही अवसरलाई सदुपयोग गर्दै अहिले सीईओ बनेकोमा उनी विश्वस्त देखिन्छन् । खड्काले औपचारिक रूपमा विजनेश गर्न थालेको २३ वर्षको उमेरदेखि हो तर सीए पढ्दै गर्दा पनि उनले करीब ३ वर्ष कुनै न कुनै कम्पनीमा काम गरिरहे ।
‘क्याप ३ मा ३ वर्ष काम नै गर्नुपर्ने हुन्छ । त्यो काम गरेको सबै काम आईक्यानमै बुझाउनुपर्ने हुन्छ,’ उनी भन्छन्, ‘मैले ३ वर्षको दौरानमा ‘क’, ‘ख’ वर्गका बैंक तथा अन्य विभिन्न कम्पनीहरूमा पनि काम गरेको थिएँ ।’
फिनटेकमा जम्दै
अध्ययनका हिसाबले सीए पढे खड्काले । बैंकमा करिअर शुरूआत गर्दैगर्दा उनले भविष्यमा फिनटेक कम्पनी अगाडि बढ्ने प्रशस्तै सम्भावना देखे ।
त्यसपछि धेरै नसोची उनले ई–सेवामा आफ्नो काम शुरू गरे । त्यतिखेर ई–सेवा भर्खर–भर्खर विकसित हुँदै गएको थियो ।
इसेवामा आएपछि उनको संगत नै बदलियो । फिनटेक सम्बन्धित मानिसहरूसँग भेटघाट बाक्लियो । उनले त्यही संगतकै कारण फिनटेकमा यात्रा शुरू गरेका थिए ।
उनले आफ्नो करिअर अगाडि बढाउँदै गर्दा आकर्षक तलब पनि त्यागे । सीएमा उच्च अंक ल्याएर पढेकै आधार र कामको प्रकृतिका आधारमा पनि राम्रो जागिरको अफर आउँथ्यो उनलाई तर त्यो सब बिर्सिएर उनले फिनटेकमा हात हाले । एक हिसाबले उनले ठूलो जोखिम मोले ।
उनी सम्झन्छन्, ‘मैले बजारको अवस्थाअनुसार निर्णय लिएँ । आफ्नो विज्ञता थिएन तर भविष्यमा फिनटेकमा राम्रो हुन्छ भन्ने सोचेर यात्रा अगाडि बढाएको थिएँ, राम्रै भइरहेको छ ।’
‘खल्तीमा आउँदाको त्यो क्षण’
विनय खल्तीमा आउनुपूर्व दोस्रो पटक एनआईसी एसिया बैंकमा कार्यरत थिए । त्यतिखेर विभिन्न कम्पनीबाट उनलाई ‘अफर’ नआएको होइन तर उनले ‘डिसिजन’ दिएका थिएनन् ।
सोही अनुरूप नै खल्तीका सञ्चालक अमित अग्रवालसँग पनि उनको कुरा भएको थियो । सीईओको जिम्मेवारी पाउने भएपछि उनले खल्तीका सञ्चालकलाई जवाफ दिए ‘हुन्छ’ ।
फेरि करीब ३०० जनाको इनोभेटिभ टीम ड्राइभ गर्ने मौका सधैं नआउला भन्ने पनि थियो । त्यसपछि उनले ‘डिसिजन’ दिए ।
त्यही दिन नै बैंकका ‘चिफ स्टार्टेजी अफिसर’ले एक होटलमा आगामी रणनीतिका विषयमा छलफलका लागि बोलाएका थिए ।
साढे २ घण्टा लामो छलफलपछि उनले आफ्नो अगाडिको ‘डिसिजन’ सुनाए, मैले बैंक छाड्दैछु ।’
त्यो क्षण सम्झँदै खड्काले भने, ‘त्यसपछि केहीबेर त्यहाँ सन्नाटा छायो । उहाँ न रिसाउनु न हाँस्नुको मोडमा पुग्नुभयो । मलाई पनि निकै गाह्रो भइरहेको थियो ।’
... ...
सीईओ खड्का अहिले आफ्नो करिअरलाई अगाडि बढाइरहेका छन् । यतिखेर उनले सिकेको महत्त्वपूर्ण पाठ भनेको हतार गर्नुहुन्न भन्ने हो ।
‘हतारमा २५ हजारको जागिर खाएर २५ मै बसिरहने कि लाइफटाइम हुने गरी रिटर्न लिन लाग्ने ?’ उनी प्रश्न गर्छन् ।
खल्तीमा यात्रा
खल्ती अहिले ५ वर्षमा दौडिरहेको छ । खल्तीमा अझै पनि मानिसले २४ सै घण्टा आवश्यक काम गर्न तथा जनताको पहुँचमा पुर्याउन धेरै काम हुन बाँकी रहेको सीईओ खड्का बताउँछन् । अहिले नयाँ सुविधा ल्याउने गरी खल्तीले काम गरिरहेको उनी सुनाउँछन् ।
खल्तीले यसै आर्थिक वर्षभित्रमा डिजिटल कर्जा (खल्तीबाटै लोन लिन सक्ने सुविधा ल्याउने तयारी गरेको छ । यस्तै खल्ती क्वीजको पनि निरन्तरता गर्न लागेको उनले बताए ।
उनी भन्छन्, ‘खल्ती क्वीज चर्चित थियो । बीचमा रोकिएको थियो । यो आर्थिक वर्षभित्रमै त्यो ल्याउँदैछौं ।’
यसबाहेक खल्तीले अहिले विभिन्न ई–कमर्स कम्पनीहरूसँग सहकार्य गर्दै अगाडि बढिरहेको उनी बताउँछन् ।
खल्तीलाई पेमेन्ट एपबाट लाइफस्टाइल एप बनाउनेतर्फ अगाडि बढिरहेको खड्काको भनाइ छ ।
पोखराका अशोक खड्काको पारिवारिक वातावरण सानैदेखि उद्यमशीलताको थियो । उनका बुवा सधैं एकै सुझाव दिइरहन्थे– नेपालमै केही गर्नुपर्छ । उनको बालमस्तिष्कमा त्यही छाप पर्यो । विदेश जाने सोच कहिल्यै बनाएनन् । नेप...
भगवान् गौतम बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनी विश्वकै लागि शान्तिक्षेत्र हो । यो क्षेत्र आउँदो महिना विशेष हुने भएको छ । विश्वकै प्रतिष्ठित र ठूलो पुरस्कार मानिने नोबेल पुरस्कार विजेताहरूको जमघट हुने भएपछि विशेष हुन लागेक...
प्रगतिशील राजनीतिको 'फ्रन्टलाइन'मा देखिने नेताहरू जति कठोर हुन्छन्, त्यो भन्दा बढी ‘इमोसनल र सेन्टिमेन्टल’ पनि हुन्छन् । त्यस्तै ‘इमोसनल फिलिङ्स’का बाबजुद परिस्थितिले कठोर बन्दै गएक...
बुटवलका कुलचन्द्र पाण्डे सफल पर्यटन व्यवसायी हुन् । कुनै समय भारतको एउटा कम्पनीमा काम गरेका पाण्डे अहिले रूपन्देहीमा ‘एसियन ब्राण्ड’ चम्काउने ‘टुरिजम’ उद्यमीका रूपमा चिनिन्छन् । तीन दशकअघि...
नृत्यका पारखीहरूका लागि लुम्बिनी प्रदेशमा लोकप्रिय नाम हो किशोर थापा । रुपन्देहीका किशोरको परिचय खाली नृत्यकार (डान्सर)मा मात्र सीमित छैन । उनी नृत्य निर्देशक, गायक, मोडल र फूटबल खेलाडीको रूपमा समेत उत्तिकै च...
बुधवार काभ्रेको धुलिखेलस्थित काठमाडौं विश्वविद्यालयका १ हजार ८३८ जना विद्यार्थीमाझ सनम ढकाल दृश्यमा आए । एमबीबीएसमा सर्वोत्कृष्ट भएर गोल्ड मेडल ल्याउँदै सनम दीक्षित भएसँगै सबैमाझ परिचित भएका हुन् । काठम...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...