माघ २, २०८०
आफ्नो तेस्रो कार्यकालको दोस्रो वर्षलाई प्रभावकारी बनाउने भनी दाबी गरेका प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले कांग्रेस महामन्त्री गगन थापालगायत केही नेतासँग नियमित सल्लाह सुझाव लिन थालेका छन् । रा...
प्रदेश सभाको कार्यकाल ४ वर्ष सकिएपछि बल्ल प्रदेशले नाम र स्थायी राजधानी पाएको छ ।
प्रदेशसभा गठनको ४ वर्षपछि २ नम्बर प्रदेशले आफ्नो नाम ‘मधेश प्रदेश’ राख्न सफल भएको छ । प्रदेश सभाको सोमवार बसेको बैठकमा मधेश प्रदेशको प्रस्ताव दुईतिहाइ मतले स्वीकृत भएको छ ।
प्रदेश सभामा भएको मतदानपछि मतपरिणाम सुनाउँदै सभामुख सरोजकुमार यादवले मधेश प्रदेशको पक्षमा ८० सांसदले मतदान गरेको घोषणा गरे । कूल १०४ सांसद रहेकोमा उपस्थित भएका ९९ सांसदमध्ये ८० सांसदले मधेश प्रदेशको पक्षमा मतदान गरेका थिए ।
यसअघि स्थायी राजधानीका लागि ‘जनकपुरधाम’को प्रस्तावमा पनि ९९ जना सांसदमध्ये ७८ जनाले पक्षमा मतदान गरेर दुईतिहाइ मतले स्वीकृत भएको थियो । नाम र राजधानीको प्रस्ताव पारित भएपछि लोकान्तरलाई प्रतिक्रिया दिँदै सभामुख यादवले भने, ‘यो समग्र प्रदेशवासीकै लागि खुशीको कुरा हो तर म आफैं असाध्यै खुशी भएको छु, किनभने मैले आफ्नो अध्यक्षतामा बसेको प्रदेश सभाको बैठकबाट नाम र राजधानी टुंगो लागेको घोषणा गर्न पाएँ ।’
दलीय प्रस्ताव र गणितको आधारमा राजधानीमा बहुमत जुट्न कुनै गाह्रो थिएन तर नामको सवालमा दलहरूको फरक–फरक प्रस्ताव र अडान भएका कारण सहमति जुटाउन निकै सकस भएको उनले बताए । ‘तर मैले सबै दलहरूका सांसदसँग छलफल गरेर भित्री सहमति जुटाउन सफल भएँ, त्यसकारण म नाममा पनि दुईतिहाइ बहुमत जुट्नेमा विश्वस्त नै थिएँ,’ सभामुख यादवले लोकान्तरसँग भने, ‘सबै माननीयज्यूहरू स्वतन्त्र हुनुहुन्छ, उहाँहरूले गोप्य मतदान गरेर दलीय प्रस्तावभन्दा पनि माथि उठेर मधेश प्रदेश र स्थायी राजधानी जनकपुरधामको प्रस्तावमा मतदान गर्नुभयो ।’
यसअघि पनि नाम र राजधानीका लागि प्रदेश सभामा मतदान हुँदा प्रस्तुत भएका सबै प्रस्तावहरू असफल भएका थिए । राजपा र सपाको एकै प्रस्ताव हुँदा नेपाली कांग्रेस, नेकपा एमाले र नेकपा माओवादी केन्द्रको फरक–फरक प्रस्ताव पेश गरेका थिए । सबै दल आफ्नो अडानमा कायम रहँदा कुनै पनि प्रस्ताव पारित हुन सकिरहेको थिएन ।
बहुमतको सरकार भए पनि दुईतिहाइ मत नहुँदा मुख्यमन्त्री लालबाबु राउत नेतृत्वको सरकार असफल हुँदै आएको थियो । नाममा ‘मधेश’ बाहेक ‘मध्य मधेश’, ‘मिथिला–भोजपुरा’, ‘जानकी’ प्रस्ताव गरिएको थियो भने राजधानीमा जनकपुर, वीरगञ्ज, बारा, पर्सा र रौतहटका भूभाग सहितको प्रस्ताव हुँदा अन्ततः मधेश प्रदेश र राजधानी जनकपुरधाम टुंगो लगाएको छ ।
प्रदेश सरकार र प्रदेश सभाको उपलब्धिसँग पनि जोडिएको नामकरणको विषय प्रदेशसभा सँगसँगै लालबाबु राउत नेतृत्वको सरकारको प्रतिष्ठाको विषय समेत बनेको थियो ।
अन्य प्रदेशले आफ्नो नाम र राजधानी तय गर्दा पनि ‘२ नम्बरी’ प्रदेशको दाग मेटाउन प्रदेश सभालाई सकस परेको थियो । सत्ताको नेतृत्व गरिरहेको जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) नेपालका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले सार्वजनिक कार्यक्रममा पनि धेरैपटक ‘२ नम्बरी प्रदेश’को दाग मेटाउन प्रदेशको नामकरण र स्थायी राजधानी तोक्न नसक्दा हीनताबोध गर्नुपरेको थियो ।
संघीयता ल्याएको जस लिने जसपाका अध्यक्ष यादवलाई आफ्नै पार्टीको सरकार रहेको प्रदेशको एउटा नाम समेत तय गर्न नसक्ने र स्थायी राजधानी समेत तोक्न नसकेको भन्दै अन्य राजनीतिक दलहरूले पनि आलोचना गर्ने गर्थे ।
राउत नेतृत्वको सरकारले सञ्चालन गरेको प्रदेशका सबैजसो मन्त्रालयमा भ्रष्टाचार नै भ्रष्टाचार भएको तथ्य जहिले पनि सञ्चारमाध्यममा सार्वजनिक हुने गरेको थियो । सरकारको नेतृत्व गर्ने मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्कै कार्यालयमा केही महिनाअघि अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले छापा मारेर कागजातसहित फाइल नियन्त्रणमा लिएको थियो ।
मुख्यमन्त्री बेटी पढाऊ बेटी बचाऊ अभियान अन्तर्गत साइकल खरिद प्रक्रियामा अनियमियतता भएको भन्दै उजुरी परेपछि अख्तियारले छापामारी मारेको थियो । प्रारम्भिक अनुसन्धानबाट अनियमितता भएको निष्कर्षपछि विस्तृत अनुसन्धान गरिरहेको अख्तियारले हालसम्म अनुसन्धान टुंग्याएको छैन ।
केही राम्रा कामहरू गरिरहेको भए पनि धेरैजसो भ्रष्टाचार, अनियमितता तथा विवादमा मुछिँदै आएको प्रदेश सरकारलाई बल्ल आएर प्रदेशको नाम र राजधानी टुंगो लगाउन पाउँदा लामो राहत मिलेको हुनसक्छ ।
प्रदेशको नाम र राजधानी समेत टुंगो नलगाएर सन्निकट निर्वाचनमा जाँदा जसपा र लोसपा मात्र होइन अन्य राजनीतिक दलहरू कांग्रेस, एमाले, माओवादी र नेकपा एकीकृत समाजवादी समेतलाई मतदातासामु निरीह हुनुपर्ने अवस्था आउने थियो । जसपा र लोसपाले आफ्नो पूर्ववत अडान ‘मधेश’ प्रदेशमा दुईतिहाइ जुटाउन सफल भएपछि अबको चुनावमा समेत त्यसलाई ठूलो उपलब्धिको रूपमा प्रचारप्रसार गर्न पाउने ‘ब्रह्मास्त्र’ पाएको छ ।
प्रदेशको नामकरण र राजधानी तोकिएकोमा प्रदेश सरकारले भोलि मंगलवार सार्वजनिक बिदा गरेको सरकारका प्रवक्ता आर्थिक मामिला तथा योजनामन्त्री शैलेन्द्र शाहले सामाजिक सञ्जाल फेसबूकमार्फत जनाएका छन् । प्रदेशको नाम ‘मधेश’ प्रदेश भएको उपलब्धिलाई प्रदेश सरकारले ठूलो महत्त्व दिँदै सार्वजनिक बिदा नै दिएको छ ।
आफ्नो तेस्रो कार्यकालको दोस्रो वर्षलाई प्रभावकारी बनाउने भनी दाबी गरेका प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले कांग्रेस महामन्त्री गगन थापालगायत केही नेतासँग नियमित सल्लाह सुझाव लिन थालेका छन् । रा...
कुनै राजनीतिक संक्रमण वा अवरोध नभएको समयमा मन्त्रीहरूबीच कसले राम्रो काम गर्ने भनेर प्रतिस्पर्धा हुनुपर्ने हो । तर, विडम्बना ! सहज राजनीतिक अवस्थामा पनि झन्डै एक वर्षसम्म सरकारमा रहेका अधिकांश मन्त्रीको कार्यप्रगति ...
सत्ता र शक्तिको आडमा गैरकानूनी ढंगले सरकारी जग्गा हडप्ने नेपालको शक्तिशाली व्यापारिक घराना चौधरी ग्रुपमाथि राज्यको निकायले पहिलोपटक छानबिन थालेको छ । काठमाडौंको बाँसबारीमा ठूलो परिमाणमा सरकारी जग्गा...
चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...
दुई–दुईपटक मिर्गौला फेरेको शरीर । मध्यजाडो नजिकिँदै गरेका मंसिरका चिसा दिन । त्यसमाथि वृद्धावस्था । यस्तो बेला ७० नाघेकाहरूको अधिकांश समय ओछ्यानमै बित्छ । नभए पनि घरको चार दिबारभित्र आराम गरेर अनि तात...
अन्तिम समयमा आएर कुनै फेरबदल नभएको खण्डमा सम्भवत: आज एनसेलको शेयर खरिद बिक्री सम्बन्धमा छानबिन गर्न सरकारले गठन गरेको समितिले आफ्नो अध्ययन प्रतिवेदन बुझाउने छ । बहस चरम उत्कर्षमा पुगेका कारण एक निजी कम्पनीको अप्...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...