माघ ७, २०७९
जाडो मौसममा दिन काट्न धेरैलाई गाह्रो हुन्छ । जाडोभन्दा गर्मी नै ठीक भन्नेहरू पनि धेरै भेटिन्छन् । हुन पनि कठ्यांग्रिने जाडो कसलाई मन पर्ला र ? तर पनि हाम्रा चाडपर्व र अवसरहरूले जाडोबाट जोगिन र शरीरलाई तताइरा...
हाम्रो गाउँघरमा सजिलै पाइने कर्कलोलाई निजी क्षेत्रको क्यानेडियन अनुसन्धान केन्द्र टोरन्टो तथा प्रयोगात्मक अनुसन्धानका प्रमुख नेपाली वैज्ञानिक नारायण घिमिरेले ‘सुपर फूड’ भनेर नामकरण गरेका छन् ।
सल्फर, एमोनिया, नाइट्राइट, जिंक, क्याल्सियम अक्जालेट जस्ता तत्व पाइने कर्कलो धेरै हिपिएको सब्जी हो । कोक्याउँछ भनेर यसलाई गाउँघरमा कमैले खाने गरेका छन् र धेरैलाई यसबाट के–के परिकार बन्छ भन्ने ज्ञान पनि छैन ।
स्वास्थ्यका हिसाबले धेरै नै लाभदायक यो सब्जीको महत्त्व पछिल्लो समय बढ्दै गएको छ । कर्कलोको आफ्नै नेपाली मौलिक परिकारहरू पनि छन् । कर्कलोको गाभा र भटमासको तरकारी खुब स्वादिष्ट हुन्छ तर यहाँ हामीले चर्चा गर्न खोजेको परिकार भने अलि भिन्न र पृथक छ ।
डामेको कर्कलोको ढुंग्री बनाउन अलि गाह्रो र समय पनि लाग्छ तर खान निकै स्वादिष्ट हुन्छ । देख्दा पनि निकै आकर्षक देखिन्छ । कर्कलो खान जानेमा हाम्रो दैनिक जीवनको अभिन्न अंग नै हो । यसका थरिथरि मौलिक लोक परिकारहरू बनाएर खान सकिन्छ ।
चाहिने सामग्रीः कर्कलोको पात ४ वटा, कालो मास ५०० ग्राम, अदुवा–लसुन पेस्ट डेढ चिया चम्चा, नून स्वाद अनुसार, खुर्सानीको धुलो आधा चिया चम्चा, जिरा धनियाँको धुलो आधा चिया चम्चा, तोरोको तेल ४० एमएल, हरियो धनियाँ आधा मुठा ।
बनाउने विधिः कर्कलाको पातलाई हल्का बफ्याएर एक साइड लगाउने । एक रात पहिला मासको दाल भिजाएर राख्ने र हातले मुछेर छिल्का फ्याक्ने । ब्ल्यान्डरमा राखेर राम्ररी पिस्ने र सम्पूर्ण मसला हालेर मोल्ने । अन्त्यमा हरियो धनियाँ काटेर मिसाइदिने र कर्कलोको पातमा लेपन गरी बिस्तारै रोल गरी ढुंग्री बनाउने । स्टिमरमा राखेर १०–१२ मिनेट बफ्याउने । केहीबेर चिस्याएर चक्ला–चक्ला काट्ने र तावा वा ग्रिलरमा डाम्ने । दुवै साइड डामेर गोलभेडाको चट्नी या धनियाँको चट्नीसँग सर्भ गर्ने ।
जाडो मौसममा दिन काट्न धेरैलाई गाह्रो हुन्छ । जाडोभन्दा गर्मी नै ठीक भन्नेहरू पनि धेरै भेटिन्छन् । हुन पनि कठ्यांग्रिने जाडो कसलाई मन पर्ला र ? तर पनि हाम्रा चाडपर्व र अवसरहरूले जाडोबाट जोगिन र शरीरलाई तताइरा...
आमाले मलाई ‘तलाई त मोटोघाटो राम्रो देखिन्छ’ भन्नुहुन्थ्यो । हजुर आमा बितेर जानुभयो, उहाँले पनि त्यस्तै भन्नुहुन्थ्यो । सानोमा म दुब्लो–पातलो नै थिए । मेरो नाति खान नपाएजस्तो ‘मरनच्यास...
समाजमा विभिन्न किसिमका मानिसहरू भेटिन्छन्, सबैले आफ्नै कुरालाई ध्यान दिइरहेका हुन्छन् । जहाँकहीँ होस्, चाहे पार्टी, पिकनिक, समारोह, गोष्ठी, भेटघाट सबैतिर आफ्नै बखान गर्छन् आफ्नै नाम, काम, धाम, पेशा र व्यवसायको । ...
नेपालमा गुद खाने चलन धेरै कम छ । कारण – यसको स्वास्थ्य सम्बन्धी गुण नबुझेर हुनसक्छ । हामीले गुद खाने भनेको मात्र गुदपाक हो र जुन निकै प्रसिद्ध मिठाइको रूपमा पनि चिनिएको छ । कसैलाई कोशेली लानुपर्&zwj...
सातु नेपालीहरूको धेरै पुरानो र मौलिक परिकार हो । सातु बिहानको खाजा मानिने भए तापनि पछिल्लो समय यसलाई बिहान, दिउँसो, साँझ कुनै पनि समय खान थालिएको छ । कुनै समय सातु भनेर हेप्ने यो परिकार अति स्वास्थ्य...
(श्रीकुमारको रुकुम डायरीबाट...) बिहान पौने ६ बजेको छ । पश्चिम रुकुमको आठबीसकोट जहाँ त्रिपालमुनि हजारौं बेघरबारहरू आगोले जिउ सेकाउँदै जाडो सामना गरेर उज्यालोको प्रतीक्षामा छन् । आगो तापेर बसेका महिलाहरू...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...