असोज १२, २०८०
खोला किनारमा निर्माण भएका सडकले काठमाडौं उपत्यकाको सवारी आवागमनलाई केही हदसम्म भए पनि सहज बनाएको छ । काठमाडौंको बागमती, विष्णुमती, मनोहरा, धोबीखोला, नख्खु खोला, टुकुचा, हनुमन्ते, रुद्रमतीलगायत...
ध्यान भन्नेबित्तिकै आममानिसको बुझाइ छ, यो केही लामो समयको हुन्छ । तर, ललितपुर निवासी डा. विजय बज्राचार्यले मानिसहरूलाई जम्मा ३ मिनेटमा गर्न सकिने ध्यान सिकाउँदै आएका छन् ।
शान्ति वन अभियान ‘द वे अफ लाइफ’का नाममा उनले ३ मिनेटको ध्यान सिकाउन थालेको दुईदशक पुगेको छ ।
ललितपुरको गोदावारीस्थित उच्च स्थानमा अवस्थित प्राकृतिक वनमा २०५९ मा बुद्ध प्रतिमा स्थापना गर्दै उनले शुरू गरेको ध्यान अभियान अहिले शान्ति वनका नाममा विभिन्न स्थानमा फैलँदै गएको छ ।
ललितपुरको गोदावरीसँगै काभ्रेको धुलिखेल र लुम्बिनीमा शान्ति वन संस्थागत भइसकेको छ । शान्ति वनलाई देशबाहिर समेत फैलाउने अभियानमा जुटेका छन्, उनी ।
समयक्रम र मानिसहरूको व्यस्ततालाई मध्यनजर गर्दै आफूले छोटो समयको ध्यान सिकाउने गरेको शान्ति वन अभियानका संस्थापक डा. बज्राचार्य बताउँछन् ।
‘पहिले–पहिले र अहिले धेरै कुरामा परिवर्तन आएको छ । अहिलेका मानिसहरूले व्यस्तताको जीवन बिताइरहेका छन्,’ उनी भन्छन्, ‘समय र मानिसहरूको व्यस्ततालाई ध्यानमा राखेरै ३ मिनेटको ध्यान सिकाउँदै आएको हुँ ।’
लामो समय बस्दा ध्यान हुने, छोटो समय बस्दा नहुने भन्ने नरहेको उनी बताउँछन् ।
किन आवश्यक छ ध्यान ?
हिजोआज मानिसहरूलाई देख्दा लाग्छ, उनीहरूसँग फुर्सद नै छैन । उनीहरू व्यस्तताको जीवन व्यतीत गरिरहेका छन् । व्यस्त जीवनमा मानिसहरूको जीवनशैली भने झनझन् अव्यवस्थित बन्दै गइरहेको छ ।
बढ्दो व्यस्तता र अव्यवस्थित जीवनशैलीले मानिस अक्सर तनावमा रहने गरेको देखिन्छ । तनावमुक्त जीवन र मनलाई शान्त पार्नका लागि ध्यान आवश्यक रहेको ध्यानगुरुहरू बताउने गर्छन् ।
डा. बज्राचार्य क्रोध, ईर्ष्या र लालच हटाउँदै तनावमुक्त जीवन व्यतीतका लागि ध्यान आवश्यक रहेको बताउँछन् । यी कुराहरूले मानिसलाई दुखी बनाउने ती कुराहरू हटाउँदै मनलाई शान्त पार्न ध्यान आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ । डा. बज्राचार्य भन्छन्, ‘ध्यान तन, मन र मष्तिष्कलाई ऊर्जा दिने एउटा स्रोत हो ।’
कसरी गर्ने तीन मिनेटको ध्यान ?
तीन मिनेटको ध्यान जहाँ र जतिबेला पनि गर्न सकिन्छ । घरमा, अफिसमा, एक्लै एवं मासमा पनि ध्यान गर्न सकिने डा. बज्राचार्य बताउँछन् । तर, ध्यान गर्दा मेरुदण्ड भने सिधा बनाउनुपर्छ ।
‘जबसम्म मेरुदण्डलाई सिधा बनाउन सक्दैनौं, तबसम्म राम्रोसँग ध्यान हुन सक्दैन,’ उनी भन्छन्, ‘त्यसपछि हातको बज्र औंला (चोरी औंला) र बुढी औंलाबीच स्पर्स गर्नुपर्छ । यसले मस्तिष्कलाई ऊर्जा दिन्छ । यसैको ऊर्जाबाट हामीले ध्यान प्राप्त गर्न सक्छौं ।’
मानिसलाई १ सय २० वर्ष बाँच्न सक्ने बनाउने सोच
डा. बज्राचार्य मानिसलाई १ सय २० वर्षभन्दा बढी बाँच्न सक्ने बनाउने आफ्नो ध्यानको उद्देश्य रहेको बताउँछन् ।
‘म बुढो भएँ, अब मेरो जीवन भगवानको हातमा हो भनेर छाडिदिने भए अर्कै कुरा भयो । नत्र हामीले आफ्नो शरीर, मन र मस्तिष्कलाई राम्रो राख्न सक्यौं भने यो सम्भव छ । तनावमुक्त जीवन बिताउन सक्यौं भने हामी १ सय २० वर्ष बढी बाँच्न सकिन्छ,’ उनले भने ।
एकअर्कासँग जोडिएर, भर परेर अगाडि बढ्न सके आफूले लिएको उद्देश्य पूरा हुन सक्ने उनी बताउँछन् ।
उनी ‘सिक्री’को उदाहरण दिँदै अगाडि थप्छन्, ‘सिक्री एउटा टुक्राले बन्दैन । त्यसको एक टुक्रा काम लाग्दैन । सिक्री बन्नका लागि एकअर्कासँग जोडिएर जानैपर्छ । त्यसैगरी हामीहरू जोडिएर गयौं भने चेन लाइफ बाँच्न सक्छौं ।’
‘मान्छे भएर जन्मनु नै सबैभन्दा ठूलो भाग्य’
पछिल्लो समय मानिसहरू विभिन्न कारणले तनावमा देखिन्छन् । तनावका कारण कतिपयले गलत कदम समेत चालिरहेको पाइन्छ ।
डा. बज्राचार्य मान्छे भएर जन्मिनु भनेकै सबैभन्दा ठूलो भाग्य भएको आम मानिसले बुझ्नुपर्ने बताउँछन् ।
‘कतिपयले आफूलाई मेरो भाग्य छैन समेत भन्नुभएको पाउँछु । म मान्छे भएर जन्मिएको छु, यो भनेकै सबैभन्दा ठूलो भाग्य हो भन्ने कुरा सबैले बुझ्नुपर्छ,’ उनी भन्छन्, ‘हामी मान्छे भएर जन्मिनुभन्दा ठूलो भाग्य अरू छैन । हाम्रो समय अमूल्य छ । हाम्रो एक मिनेट पनि भाग्यमानीको समय हो भन्ने बुझ्नुपर्छ ।’
सकारात्मक सोचले मानिसलाई सफल बनाउने उनले बताए ।
हेर्नुहोस्, भिडियो :
खोला किनारमा निर्माण भएका सडकले काठमाडौं उपत्यकाको सवारी आवागमनलाई केही हदसम्म भए पनि सहज बनाएको छ । काठमाडौंको बागमती, विष्णुमती, मनोहरा, धोबीखोला, नख्खु खोला, टुकुचा, हनुमन्ते, रुद्रमतीलगायत...
साउन २ गते समातिएको ६० किलो सुन तस्करीको अनुसन्धानका क्रममा भन्सारका कर्मचारीहरू पक्राउ पर्न थालेपछि उनीहरू आन्दोलित भएका हुन् । सामुहिक सरुवा माग गरेका कर्मचारीले सरुवा नभएपछि आइतवारदेखि आन्दोलन श...
ललितपुरको उत्तर–पश्चिम क्षेत्रमा पर्ने छम्पी क्षेत्र यतिबेला निकै हरियाली, शान्त र मनमोहक देखिन्छ । काठमाडौं उपत्यकामा खेतीयोग्य जमिन पाउन मुस्किल भइरहेको बेला छम्पी क्षेत्रका स्थानीयले भने नगदेब...
'राष्ट्र, राष्ट्रियता, धर्म-संस्कृति र नागरिक बचाऊ' अभियानका नाममा मेडिकल व्यवसायी दुर्गा प्रसाईंले आयोजना गरेको प्रदर्शनका क्रममा बल्खुमा तनाव उत्पन्न भयो । दुर्गा प्रसाईं, राप्रपा सांसद ज्ञानबहादुर शाहील...
गत शनिवार दिउँसो चन्द्रागिरि नगरपालिका वडा नम्बर ४ पानीघाटका तिलक लामा घरबाहिर घाम तापेर बसिरहेका थिए । उनको आँखा एक्कासि घर पारिको सेतोभीरमा पर्यो, जहाँ उनले गाडी गुल्टिरहेको देखे । गाडी तल...
चक्रपथको दोस्रो खण्ड (कलंकी–महाराजगञ्ज धोबीखोला सडक) स्तरोन्नतिका लागि भनेर सडक भत्काउन थालेको करिब ५ वर्ष बित्यो, तर पनि मुख्य काम अझै शुरू हुन सकेको छैन । भत्किएको सडकका कारण स्थानीय र यात्रुले ...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...